Της Δώρας Νικολάου,
Δύσκολο να κάνεις παρουσίαση ενός συγγραφέα που έχει πολλάκις αγαπηθεί από μεγάλο και, αρκετά συχνά, φανατικό κοινό. Καταξιωμένος στον τομέα του, ο Jo Nesbo μας φέρνει στο Νησί των αρουραίων που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο. Η αστυνομική λογοτεχνία ως κλασικό και γνώριμο είδος του συγγραφέα μας αποκτά πέντε νέες μικρές ιστορίες για τους λάτρεις του είδους –που ας μην γελιόμαστε, είναι πολλοί. Είναι δημοφιλές λογοτεχνικό θέμα το αστυνομικό βιβλίο. Αγωνία, περιέργεια, όσο κι αν το θεωρήσεις κλισέ και προβλέψιμο, βρίσκει πάντα τρόπους να σε εκπλήξει. Και στην εν λόγω περίπτωση, αρκετές φορές. Οι μικρές δόσεις αυτών των πονημάτων, επιστημονικής φαντασίας–μυστηρίου και θρίλερ, δεν είναι παρά ιδανικές για να διαβαστούν εύκολα σε δόσεις ή και απνευστί, αν έχουμε τη διάθεση και τον χρόνο.
Πρόκειται για μερικές ιστορίες από το μέλλον. Όχι το μακρινό, βέβαια, και ίσως αυτό να είναι που κάνει ακόμη πιο ελκυστική την ανάγνωση του βιβλίου. Ο τρόμος και η καταστροφή της κοινωνίας όπως την ξέρουμε σήμερα, η επαλήθευση των θεωριών συνομωσίας που αγνοούσαμε γελώντας, ο παράλογος τρόμος από τα όνειρά μας επαληθεύονται μέσα σε αυτές τις σελίδες. Γεγονότα της καθημερινής μας ζωής εξελίσσονται δραματικά οδηγώντας στα χειρότερα δυνατά σενάρια. Και μετά; Μετά το χάος. Ο καπιταλιστικός μας κόσμος, μέσα από τα πιο τρομακτικά σενάριά του, αναδύεται και ίσως με λίγη καλή θέληση θα μπορούσαμε να ερμηνεύσουμε και κάποια αρνητική κρίση για την απληστία και την ασυδοσία που κρύβει μέσα του. Κι αν πρόκειται για αστυνομικό μυθιστόρημα με δόση σουρεάλ, δεν μας απαγορεύει να αναζητήσουμε και κάποιο βαθύτερο νόημα στις ιστορίες. Ευκολοδιάβαστο σίγουρα, αλλά η σκέψη μας είναι ελεύθερη να κινηθεί και σε τυχόν σοβαρότερα νοήματα, στον παρασκηνιακό κίνδυνο του σύγχρονου τρόπου ζωής. Η λογοτεχνική τέχνη ανήκει στο κοινό της και μπορούμε κάλλιστα να εντάξουμε το έργο στις ανησυχίες μας.
Όσον αφορά την πλοκή, Το Νησί των Αρουραίων, όμοιο με τον τίτλο του βιβλίου, αποτελεί την πρώτη εκ των πέντε ιστοριών και διαδραματίζεται σε μια άναρχη, μετά-covid εποχή με μοναδική σωτηρία αυτόν τον παράδεισο των τρωκτικών. Οι υπόλοιπες διηγήσεις, διαφορετικού θέματος, μα όλες στο πλαίσιο του κοντινού μέλλοντος και του παράλογου, της επιστημονικής φαντασίας που παντρεύτηκε το αστυνομικό μυθιστόρημα. Η σκοτεινή πλευρά της επιστήμης, μια επικίνδυνη ερωτική έλξη σε μια ξένη χώρα, ο άπληστος γιος… αφηγήσεις που θα μοιραστεί μαζί μας ο Nesbo.
Συνήθως τα βιβλία του Jo Nesbo είναι μακροσκελή (όχι όμως και εξαντλητικά στην ανάγνωσή τους). Αυτή είναι η μόλις δεύτερη συλλογή μικρότερων ιστοριών σε έναν κατάλογο αμέτρητων έργων. Κι όμως, εύκολα θα παρασυρθεί κανείς σε αυτές τις ιστορίες μυστηρίου, φόβου και ανατροπών, γιατί είναι πράγματι τέτοιος ο τρόπος γραφής του Nesbo που περικυκλώνει την πλοκή, ώστε ο αναγνώστης να μην μπορεί να ξεφύγει από το συναίσθημα της αγωνίας και του σασπένς. Ακόμη κι αν το αστυνομικό μυθιστόρημα δεν είναι η πρώτη αναγνωστική επιλογή, το ενδιαφέρον μας προσηλώνεται τόσο έντονα, το βιβλίο μάς ρουφάει τόσο εύκολα στον κόσμο του, που η αγωνία ή έστω η περιέργειά μας θα βρει το έρεισμά της.