Της Πωλίνας Παλλιεράκη,
Ουκ ολίγες φορές ακούμε «σκέψου θετικά», «δες τα πράγματα από τη θετική τους πλευρά», «να λες και να δείχνεις πως είσαι καλά». Ωστόσο, όταν δεν μπορούμε; Τι συμβαίνει; Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με καταστάσεις στις οποίες δεν είναι δυνατόν να είμαστε εντάξει και να σκεφτόμαστε θετικά, εκεί τι κάνουμε;
Το ατόπημα έγκειται στο γεγονός ότι αρνούμαστε τη θλίψη μας, την καταπνίγουμε και καπλαντίζουμε τα αρνητικά μας συναισθήματα.
Όμως, αλήθεια τι είναι η θλίψη;
Θλίψη είναι η στιγμή που χάνετε κάποιον που αγαπούσατε, η στιγμή που δεν είστε ικανοί να εκπληρώσετε κάτι, η στιγμή που κάτι σας στερεί μια ευκαιρία, μια δυνατότητα. Θλίψη είναι το γεγονός ότι αποζητάτε πληρότητα, την οποία δεν λαμβάνετε. Είναι η στιγμή που έρχεστε αντιμέτωποι με την ίδια σας την κενότητα, τη μοναξιά σας. Και η θλίψη φέρει το φορτίο της αυτολύπησης.
Γνωρίζετε τι εστί αυτολύπηση;
Αυτολύπηση είναι το να παραπονιέστε για τον εαυτό σας, να τον οικτίρετε, το να λέτε «δεν μπορώ να κάνω τίποτα», «δεν είμαι ικανός να τα καταφέρω», το να αυτοαποκαλείστε μπελάς, θρηνώντας τη μοίρα σας. Έτσι, υπάρχει η θλίψη.
Προκειμένου να κατανοήσουμε τη θλίψη, πρέπει να διαθέτουμε επίγνωση της αυτολύπησης. Η αυτολύπηση αποτελεί έναν παράγοντα της θλίψης. Όταν φεύγει από τη ζωή ένα αγαπημένο σας πρόσωπο, αποκτάτε επίγνωση της μοναξιάς σας ή και στο πρακτικό κομμάτι ίσως να χάνετε την οικονομική σας στήριξη, και άρα να είστε ανασφαλείς. Αν ζούσατε βασιζόμενοι αποκλειστικά στις πλάτες άλλων, τώρα παραπονιέστε και νιώθετε αυτολύπηση. Πρόκειται, όμως, για ένα γεγονός, όπως γεγονός είναι επίσης ότι είστε μόνοι σας σε αυτό, σε αυτές τις στιγμές. Έτσι, όμως, έχουν τα πράγματα.
Ελάτε αντιμέτωποι με την αυτολύπηση, μην προσπαθείτε να την αποφύγετε, μην την απαρνείστε, μην σκέφτεστε «και τώρα, τι θα κάνω;». Το γεγονός είναι ότι νιώθετε αυτολύπηση, μοναξιά. Είναι εφικτό να εστιάσετε σε αυτό, δίχως να το συγκρίνετε με την απαραμείωτη ασφάλεια που αισθανόσασταν το προηγούμενο βράδυ, όταν είχατε το αγαπημένο πρόσωπο, ή τα χρήματα ή οτιδήποτε κι αν ήταν αυτό. Απλώς παρατηρήστε το και θα αντιληφθείτε ότι δεν υπάρχει χώρος για την αυτολύπηση.
Ο άνθρωπος έχει προσπαθήσει να ξεπεράσει τη θλίψη με πάρα πολλούς τρόπους -μέσω της ευλάβειας, της φυγής, της διασκέδασης, του ποτού- ωστόσο η θλίψη δεν φεύγει ποτέ έτσι. Το σημαντικό είναι ότι για να απαλλαγούμε από αυτήν, δεν πρέπει να την ξεπεράσουμε, αλλά να την κατανοήσουμε.
Πρέπει να κατανοήσουμε ότι μερικές φορές είναι εντάξει να μην είσαι εντάξει. Αυτό φανερώνει πως τα συναισθήματά μας έχουν αξία και ισχύ, ανεξαρτήτως από το αν είναι θετικά ή αρνητικά. Ποιο το όφελος να αναρωτιέμαι εάν υπάρχει ευτυχία όταν υποφέρω; Είμαι σε θέση να αντιληφθώ την οδύνη; Αυτό είναι το ζήτημά μου, όχι πώς θα είμαι ευτυχισμένος. Είμαι ευτυχισμένος όταν δεν υποφέρω, ωστόσο από τη στιγμή που το συνειδητοποιήσω, παύει να είναι ευτυχία. Πρέπει να κατανοήσω την οδύνη. Μπορώ να την κατανοήσω όταν ένα κομμάτι του νου μου το βάζει στα πόδια προς αναζήτηση της ευτυχίας, προς αναζήτηση μιας διεξόδου από τη δυστυχία; Επομένως μήπως πρέπει, εάν το επιθυμώ να συνυπάρξω με την οδύνη, να γίνω ένα με αυτή, να μην την απορρίψω, να μην τη δικαιολογήσω, να μην την επικρίνω, ούτε να τη συγκρίνω, αλλά να την υπομείνω και να την κατανοήσω;
Η αλήθεια για το τι είναι ευτυχία θα φανεί αν ξέρω να ακούω. Πρέπει να μάθω να ακούω την οδύνη. Αν καταφέρνω να την ακούω, καταφέρνω να ακούω και την ευτυχία.
Συνελόντι ειπείν, νιώστε τα συναισθήματά σας, έπειτα αφήστε τα να περάσουν και αφήστε και τους άλλους να «καβαλήσουν» το κύμα των συναισθημάτων τους.
Είναι εντάξει.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- It’s Okay to Not Be Okay, hbr.org, διαθέσιμο εδώ
- Its okay not to be okay…, voicesofyouth.org, διαθέσιμο εδώ
