Της Σοφίας Κατωπόδη,
Καλώς ή κακώς είμαι κι εγώ μια από τους πολλούς που τάσσονται δέσμιοι της ζωής ακόμα. Η αλήθεια είναι πως δεν την έχω καταλάβει πολύ. Κι ας την έχω προσεγγίσει πολύ δυνατά και πολύ προσωπικά, δεν την έχω «ρίξει» όσο κι αν έχω μιλήσει και συζητήσει γι’ αυτήν. Εν πάση περιπτώσει δεν νιώθω άνετα και οικεία με αυτήν κι ας διαμορφώνομαι γύρω της. Τη «σκιάζομαι», που θα λέγανε στο χωριό μου. Και όχι, δεν νομίζω πως όλο αυτό σχετίζεται τόσο με την ανικανότητα αποδοχής του θανάτου, αλλά πολύ περισσότερο με την τεραστία καταπίεση να κάνουμε όχι κάτι, αλλά πολλά με αυτήν. Κοινώς, να την ξεχειλώσουμε. Και όλα εντάξει με το να αδράξεις τη ζωή σου, αλλά όσο και μέχρι εκεί που θέλεις και το έχεις ανάγκη εσύ και μόνο. «Δεύτερη ζωή δεν έχει», όπως δηλώνει ο νομπελίστας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης στο ποίημα «Το παράπονο» και ερμηνεύει η Ελευθερία Αρβανιτάκη στη μελοποιημένη του εκδοχή.
Βέβαια, στα δύσκολα και πιο πιεστικά γεγονότα της ζωής μου, αφουγκράζομαι αυτόν τον στίχο. Μα τις υπόλοιπες στιγμές της ημέρας και αυτής μου της ζωής, που με βρίσκουν νηφάλια συναισθηματικά, θα αυτοχαρακτηριζόμουν ρομαντική, ονειροπόλα. Κάπου εδώ πιστεύω πως και δεύτερη και τρίτη ζωή έχει, άμα θέλεις και δώσεις στον εαυτό σου την ευκαιρία. Ξέρετε, έχω γνωρίσει ανθρώπους που εν μια νυκτί αποχαιρέτησαν την προηγούμενη ζωή τους και ξύπνησαν αγκαλιά με μια ολοκαίνουρια. Σαφώς η άνεση δεν ήρθε μονομιάς, αλλά σταδιακά το έκανε. Επίσης, άκουσα για ανθρώπους που με την ίδια ευχέρεια και το ανάλογο θάρρος υποδέχθηκαν δύο και τρεις ζωές. Η καθημερινή τους ρουτίνα δεν καθήλωσε την επιθυμία τους. Την επιθυμία να ζήσουν σε οποιαδήποτε ζωή, αρκεί να ζήσουν.
Νιώθω πως δεν αντιλαμβανόμαστε την πραγματική έννοια του ρήματος «ζω». Να υπογραμμίσω σε αυτό το σημείο πως αυτό το ρήμα συνοδεύεται και ταιριάζει με εκατοντάδες προτάσεις, διαφορετικές νοηματικά από τις παρακάτω: «Ζω τον ερωτά μου, ζω με την υπέροχη οικογένειά μου, ζω τις επιτυχίες μου, ζω με την αψεγάδιαστη εικόνα μου». Σε πολυάριθμες περιπτώσεις συναντάμε το ρήμα αυτό με άλλα ονοματικά σύνολα, τα οποία ανταποκρίνονται περισσότερο σε αυτό που αποκαλούμε ρεαλισμό. «Ζω αποτυχίες, ζω τις μαύρες μέρες μου, ζω μοναχικά, ζω με τα λάθη μου και τις συνέπειές τους».
Ζω, λοιπόν, όχι μόνο παρέα με εύηχα και κοινωνικά αποδεκτά ονοματικά σύνολα σε συνδυασμό με ό,τι κάνει χαρούμενους τους γονείς και τον περίγυρο στο προσεχές μέλλον, αλλά εμένα. Και τότε μόνο νιώθω πως ζω πραγματικά και βαθιά όσες επιτυχίες και επιθυμίες εκπληρώνονται με το πέρασμα του χρόνου. Ακόμη, τότε μόνο αποκτώ ελπίδα και δίνω ουσιαστική ευκαιρία στον ερχομό της επόμενης ζωής που ήρθε ανθίζοντας από τον σπόρο και τον σπαραγμό της προηγούμενης. Άρρηκτα συνδεδεμένες, όμως τελείως διαφορετικές. Απελευθερώνομαι, λοιπόν, από μια ζωή που δεν με κρατάει δέσμιά της, αλλά που με προετοιμάζει για κάτι μεγάλο και μοναδικό, και ας έχει κοινούς πυλώνες, Είναι περίπλοκο. Είναι πολύπλοκη η ιδέα της και περίπλοκη η πράξη της. Μα αυτή είναι η ζωή ή οι ζωές μας. Με οποιονδήποτε αριθμό μπροστά. Δεν είναι μια. Χίλιες είναι. Αρκεί να το θέλεις. Κι εσύ και ο χρόνος σου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Οδυσσέας Ελύτης, «Το παράπονο», Ποίηση, Ίκαρος, Αθήνα 2002, σσ. 298-299.
- Ελευθερία Αρβανιτάκη – Το Παράπονο – Official Audio Release, youtube.gr, διαθέσιμο εδώ
