Του Μάριου Κριτίδη,
Την προηγούμενη βδομάδα μια σημαντική συμφωνία έλαβε χώρα στην Αλγερία, μεταξύ των δύο κυρίαρχων παλαιστινιακών αρχών, της Hamas και του κόμματος Fatah. Στη σύσκεψη στην πρωτεύουσα της χώρας, Αλγέρι, οι Παλαιστηνιακές ηγεσίες και η κυβέρνηση της οικοδεσπότριας χώρας, συζήτησαν και κατέληξαν σε προοπτικές και σχέδια για την επίτευξη ειρήνης στο εσωτερικό της πολυπαθούς και διασπασμένης χώρας. Αποτέλεσμα της διήμερης σύσκεψης των τριών κύριων συμμετεχόντων (Hamas, Fatah, Αλγερίας) ήταν η Συνθήκη συμφιλίωσης μεταξύ Hamas και Fatah.
Για τα πρακτικά, η Παλαιστίνη είναι χωρισμένη σε δύο αποσπασμένα μεταξύ τους τμήματα, σε αυτό της Λωρίδας της Γάζας και σε αυτό της Δυτικής Όχθης (West Bank). Η Hamas κυριαρχεί στο κομμάτι της Λωρίδας της Γάζας μετά την επιτυχή τους εκλογή, το 2007. Ενώ στη Δυτική Όχθη περιορισμένη εξουσία ασκεί η Fatah, σε όσες περιοχές δεν υπάρχει ισραηλινή κατοχή. Οι συγκρούσεις μεταξύ των δύο δυνάμεων αυτών ξεκινάει το 2006, με επίκεντρο τη διοίκηση της Λωρίδας της Γάζας και κορυφώνεται με την κατάληψη της περιοχής από τη Hamas, έκτοτε και οι δύο πλευρές διατηρούσαν ψυχρές εώς συγκρουσιακές σχέσεις μεταξύ τους.
Σημαντικό ρόλο διαδραμάτισαν και οι ιδεολογικές διαφορές των δύο δυνάμεων για την μεταξύ τους σύγκρουση. Από την μία, η Παλαιστινιακή Αρχή υπό την ηγεσία του κόμματος Fatah και με αρχηγό τον Mahmoud Abbas, αποτελεί την κατά έναν βαθμό «διεθνώς αναγνωρισμένη» κυβέρνηση της Παλαιστίνης, καθώς μέλη της εκπροσωπούν την Παλαιστίνη στον Ο.Η.Ε. (υπό το καθεστώς του κράτους-παρατηρητή μη-μέλους). Η Fatah παραμένει μια πιο μετριοπαθής δύναμη στο παλαιστινιακό ζήτημα στηρίζοντας την επίλυσή του μέσω της διπλωματικής οδού, ενώ ο ηγέτης της παραμένει υποστηρικτής της λύσης των δύο κρατών υπό το καθεστώς των συνόρων του 1967. Επιπλέον, σημαντικό είναι το γεγονός ότι αναγνωρίζει το Ισραήλ.
Από την άλλη, η Hamas, η οποία ξεκίνησε ως ισλαμιστική οργάνωση παράρτημα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας της Αιγύπτου, αν και αποδέχεται εν μέρει τη λύση των δύο κρατών ως μια συμβιβαστική λύση, κρατάει άκρως επιθετική στάση απέναντι στο Ισραήλ. Στην πραγματικότητα, η Hamas δεν αναγνωρίζει το κράτος του Ισραήλ και έχει εκφράσει ως ιδανικό για την Παλαιστίνη την επιστροφή στα ιστορικά σύνορά της και την εξαφάνιση του κράτους του Ισραήλ. Έχοντας αυτό στο νου, δεν προκαλεί εντύπωση ότι οι μεγαλύτερες συγκρούσεις που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια, μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινιακών δυνάμεων διαδραματίστηκαν στην ουσία μεταξύ Ισραήλ και Hamas με αποκλειστικό στόχο των ισραηλινών αντεπιθέσεων η Λωρίδα της Γάζας.
Όλη αυτή η έχθρα των δύο Παλαιστινιακών διοικήσεων φαίνεται να οδεύει σε ένα τέλος, όμως, τι οδήγησε σε αυτήν την αλλαγή; Η πιο πιθανή εξήγηση και αφορμή για την αναθέρμανση των σχέσεων μεταξύ Hamas και Fatah είναι οι πρόσφατες συγκρούσεις και Ισραηλινές επεμβάσεις στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, περιοχή επίσημα αναγνωρισμένης ως μέρος της Δυτικής Όχθης. Η κρίση στην Δυτική Όχθη καθιστά όλο και πιο σημαντική την ανάγκη για μια ενοποίηση των παλαιστινιακών δυνάμεων, ειδικά μετά από δύο καταστροφικές συγκρούσεις μεταξύ της Hamas και της Παλαιστίνης.
Κεντρική στην Συμφωνία Συμφιλίωσης, μεταξύ των δύο διοικήσεων, ήταν η δέσμευση για τη διεξαγωγή εκλογών για επίσημη παλαιστινιακή κυβέρνηση εντός ενός χρόνου. Οι εκλογές αυτές, αν εν τέλει πραγματοποιηθούν, θα είναι οι πρώτες παλαιστινιακές εκλογές μετά από 15 ολόκληρα χρόνια. Αν και δεν προβλέπεται μια ουσιαστική διοικητική ενοποίηση Γάζας και Δυτικής Όχθης, οι εκλογές αυτές θα αποτελέσουν ένα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση, καθώς θα διεξαχθούν και Βουλευτικές και Προεδρικές εκλογές. Σε δήλωση του, ο Azzam al-Ahmed, Αρχηγός της εκπροσώπησης της Fatah στο συνέδριο στο Αλγέρι αναφέρει για τη συγκεκριμένη συμφωνία: «Υπογράψαμε αυτήν την συμφωνία, με στόχο να απαλλαχθούμε από αυτό το καρκίνωμα της διχόνοιας, που έχει εισχωρήσει στο παλαιστινιακό πολιτικό σώμα…».
Τη συγκεκριμένη συμφωνία την υποδέχονται με μεγάλη αισιοδοξία τα μέλη που συμμετείχαν στις συσκέψεις στην Αλγερία και κάνουν λόγο για ιστορική συμφωνία για το μέλλον της πολυπαθούς χώρας. Στο εσωτερικό της Παλαιστίνης, όμως, ο λαός την υποδέχεται με μια πιο μετριασμένη αισιοδοξία, ενώ πολλοί φοβούνται ότι είτε θα μείνουν στα χαρτιά είτε θα αποτελέσει πηγή νέων συγκρούσεων μεταξύ των δύο φατριών όσο πιο κοντά έρχονται οι πολυπόθητες εκλογές. Μην ξεχνάμε πως η πρώτη σύγκρουση μεταξύ Hamas και Fatah έγινε από την αμφισβήτηση των εκλογών στη Γάζα από τη Fatah. Θα δείξει αν θα επαναληφθεί εκ νέου η ιστορία…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Palestinian factions sign reconciliation agreement in Algeria, Al Jazeera, Διαθέσιμο εδώ
- Hamas and Fatah: How are the two groups different?, Al Jazeera, Διαθέσιμο εδώ
- Palestinian rivals Hamas and Fatah sign reconciliation deal in Algiers, France24, Διαθέσιμο εδώ
- Palestine’s Fatah, Hamas sign ‘historic’ reconciliation deal in Algeria, TRT World, Διαθέσιμο εδώ
