Της Ευγενίας Σαχινιάν,
Ο Μίθρας ήταν απόγονος της Αναχίτας, μιας παρθένας γυναίκας η οποία κατά τα παλαιότερα χρόνια λατρευόταν ως η θεά της γονιμότητας. Θεός της Σοφίας, της Αγάπης, του Φωτός και της Αλήθειας, υποστηρίζεται ότι γεννήθηκε από τον σπόρο του Ζαρατούστρα και πήρε την ανθρώπινη μορφή του λυτρωτή. Η γέννηση του συμβαίνει στα 272 π.Χ., ενώ η ανάληψη του το 208 π.Χ.
Η γέννησή του διαδραματίζεται σε μια σπηλιά τον χειμώνα, περιτριγυρισμένος από βοσκούς που ήθελαν να του χαρίσουν πολύτιμα δώρα. Ο μύθος αναφέρει πως η διαδικασία έλαβε μέρος σε έναν βράχο, τον οποίο μάλιστα είχε δημιουργήσει ο ίδιος ο Μίθρας. Σε πολλά αγάλματα παρουσιάζεται ως αστρικός θεός και γύρω του συγκεντρώνονται τα δώδεκα σημεία του ζωδιακού κύκλου, με κεντρικό πρόσωπο τον ίδιο να κυβερνά το σύμπαν. Υπάρχουν βέβαια και έργα που απεικονίζουν και ένα ερπετό να τυλίγεται γύρω από τη θεϊκή του παρουσία.
Ο Μίθρας ήδη από την αρχή της γέννησής του προκαλούσε άλλες θεότητες σε διαμάχη, με αξιοσημείωτη τη μάχη του με τον Ήλιο που παραδόξως αργότερα συμφιλιώθηκαν και εκείνος του χάρισε ως δώρο τις ακτίνες του. Κομβικό σημείο για τη ζωή του Μίθρα αποτελεί η Ταυροκτονία. Η Ταυροκτονία θεωρείται ως το κέντρο της παράδοσης του Μιθραϊσμού. Ο Μίθρας διαθέτει την ικανότητα και το χάρισμα να αλλάζει την κατεύθυνση των ουράνιων σωμάτων, ενώ παραλληλιζόταν με τον αστερισμό του Περσέα και άλλαζε την κίνηση ολόκληρου του σύμπαντος, «σκοτώνοντας» έτσι τον άλλον αστερισμό, εκείνον του ταύρου. Σε κάθε ναό που ασπάζεται τον Μιθραϊσμό, η εικόνα αυτή είναι παρούσα. Σύμφωνα με τον Δρ. Μασούντ Χομαγιούρι, στο έργο του «Προέλευση της Περσικής Γνώσης» ο ταύρος είναι το εγώ του Μίθρα, η κατώτερη δηλαδή μορφή του που πρέπει να θανατωθεί ώστε να ελευθερωθεί από μέσα του το πνεύμα της θεότητας.
Η συγκεκριμένη βαρβαρότητα εναντίον του ταύρου ήταν επιθυμία του Ήλιου, ο οποίος έστελνε τον αγγελιαφόρο του να αναθέσει στον Μίθρα την αποστολή, όμως εκείνος αρνιόταν, με εξαίρεση την τελευταία φορά, οπότε και το δέχτηκε. Αμέσως έφυγε και πήγε να βρει τον ταύρο και αφού τον ανακάλυψε, τον συνέλαβε. Κατάφερε με τη σωματική δύναμη που διέθετε και τον κουβάλησε μέχρι τη σπηλιά που ο ίδιος γεννήθηκε και εκεί ολοκλήρωσε τη δουλειά που είχε αναλάβει. Με τη θανάτωση του ταύρου επισημαίνεται η έναρξη της ζωής στη γη. Το αίμα του ταύρου γίνεται κρασί, ενώ η ουρά του γίνεται το στάχυ από όπου παράγεται το ψωμί. Τέλος, τα γεννητικά του όργανα δίνονται στη σεληνιακή θεότητα που χάρη σε εκείνα θα φέρει τη ζωή σε όλα τα όντα που την περιβάλλουν.
Από τον Μίθρα καθιερώθηκαν τα Μιθραϊκά Μυστήρια, δηλαδή οι επτά βαθμοί μύησης που επέτρεπαν σε κάποια οντότητα να επιστρέψει στην πηγή της ψυχής. Η ημερομηνία γέννησής του ταυτίζεται από πολλούς με τη γέννηση του Χριστού, τη νέα θρησκεία που εμφανίζεται και καθιερώνεται ως θρησκεία στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, με στόχο να πάρει τη θέση του Μιθραϊσμού και όποιας άλλης μορφής λατρείας της συγκεκριμένης θρησκείας, εκτοπίζοντάς την μια για πάντα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Jones, Lindsay (2005), Encyclopedia of Religion, second ed., U.S.A.: Thomson Gale
- Συλλογικό Έργο (2018), The Mythology Book, London: Dorling Kindersley (DK)
