Της Κωνσταντίνας Φυτάκη,
Ήδη κατά το παρελθόν, συχνή κερδοσκοπική τακτική των μεγάλων εταιρειών είναι η καταπάτηση των βασικών εργασιακών αξιών και των δικαιωμάτων των εργαζομένων, με σκοπό να διεκδικήσουν μεγαλύτερες οικονομικές απολαβές. Μία από αυτές τις εταιρείες είναι η Amazon, η οποία δεν διστάζει να υιοθετήσει τέτοιες τακτικές, θυσιάζοντας τον ανθρωπισμό στον βωμό του κέρδους.
Στην προκειμένη περίπτωση, τη Δευτέρα 3 Οκτωβρίου, σε μία από τις αποθήκες της Amazon στη Νέα Υόρκη, στο Staten Island, ξέσπασε πυρκαγιά χωρίς, ευτυχώς, να υπάρξουν θύματα. Θα έλεγε κανείς πως μετά από ένα τέτοιο περιστατικό θα έπρεπε να περάσει κάποιο εύλογο χρονικό διάστημα μέχρι να ελεγχθεί ο χώρος, ούτως ώστε να μπορέσουν να επιστρέψουν οι εργαζόμενοι σε ένα ασφαλές περιβάλλον εργασίας. Όμως, κάτι τέτοιο δεν συνέβη. Όλα ξεκίνησαν όταν ένας συμπιεστής χαρτονιού στον χώρο της αποθήκης έπιασε φωτιά. Ο χώρος εκκενώθηκε αμέσως, όμως, σύμφωνα με τους επικεφαλής της εργατικής ένωσης της Amazon, όταν ήρθε η ώρα της νυχτερινής βάρδιας, περίπου 100 εργαζόμενοι της αποθήκης αρνήθηκαν να εργαστούν, λίγες ώρες μετά το ξέσπασμα της πυρκαγιάς. Στη συνέχεια, δήλωσαν πως αυτό έγινε, γιατί η αποθήκη μύριζε έντονα και ήταν δύσκολο να αναπνεύσει κανείς εξαιτίας του καπνού ή των αναθυμιάσεων που άφησε η φωτιά. Μάλιστα, ένας εργαζόμενος μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, όπως γνωστοποιήθηκε αργότερα. Πολλοί εργαζόμενοι είχαν συγκεντρωθεί σε μια αίθουσα το βράδυ της Δευτέρας, ενώ εξέφραζαν την ανησυχία τους σχετικά με την πυρασφάλεια του κτιρίου, αλλά και για το ότι δεν θα μπορούσαν να εργαστούν υπό αυτές τις συνθήκες.
Την επόμενη κιόλας μέρα, την Τρίτη 4 Οκτωβρίου, η Amazon προχώρησε σε μία κίνηση που κανείς δεν περίμενε. Με βάση τις δηλώσεις των επικεφαλής της εργατικής ένωσης, έθεσε σε διαθεσιμότητα τουλάχιστον 50 εργαζόμενους, οι οποίοι το προηγούμενο βράδυ είχαν προχωρήσει σε στάση εργασίας στην αποθήκη. Με βάση το email της εταιρείας προς τους εργαζομένους, οι αμειβόμενες διαθεσιμότητες θα διαρκέσουν όσο θα διεξάγεται η έρευνα. Σύμφωνα με τον δικηγόρο της Εργατικής Ένωσης Amazon, Seth Goldstein, οι διαθεσιμότητες των εργαζομένων του Staten Island χαρακτηρίζονται ως «παραβίαση των δικαιωμάτων των εργαζομένων να συμμετάσχουν σε συλλογική δράση σχετικά με τους όρους και τις συνθήκες της απασχόλησής τους». «Οι εργαζόμενοι δεν αισθάνονταν ασφαλείς, όταν επέστρεφαν στη δουλειά τους. Συμμετείχαν σε δικαιώματα που προστατεύονται εδώ και 85 χρόνια βάσει του Εθνικού Νόμου περί Εργασιακών Σχέσεων», δήλωσε ο Goldstein.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για τη μοναδική αποθήκη της εταιρείας στις Ηνωμένες Πολιτείες στην οποία οι εργαζόμενοι κατάφεραν να δημιουργήσουν συνδικάτο. Μάλιστα, το τωρινό εργατικό συνδικάτο της Amazon μόλις τον περασμένο Απρίλιο κατάφερε να κερδίσει την ψηφοφορία για την εκπροσώπηση των εργαζομένων στην αποθήκη της. Όσον αφορά τη στάση της εταιρείας μετά από αυτά τα γεγονότα, η απάντηση ήρθε από τον εκπρόσωπό της, Paul Flannigan. Ο ίδιος δήλωσε πως παρόλο που η εταιρεία σέβεται τα δικαιώματα των εργαζομένων της να διαμαρτύρονται για τις συνθήκες εργασίας, δεν είναι σωστό οι τελευταίοι να καταλαμβάνουν ενεργούς χώρους εργασίας, αίθουσες διαλείμματος ή διαδρόμους στις αποθήκες της.
Η Amazon είναι μια εταιρεία η οποία δραστηριοποιείται κυρίως στον τομέα της διαδικτυακής πώλησης και, πιο συγκεκριμένα, στην πώληση βιβλίων, μουσικής, ταινιών, ειδών σπιτιού, ηλεκτρονικών ειδών, παιχνιδιών και άλλων αγαθών. Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε με απευθείας πώληση ή να λειτουργεί ως μεσάζων μεταξύ άλλων λιανοπωλητών και των πελατών της Amazon.com. Επιπλέον, η Amazon είναι και ο κατασκευαστής των συσκευών ανάγνωσης των ηλεκτρονικών βιβλίων (Kindle). Είναι μία τεράστια εταιρεία που βασίζεται στο διαδίκτυο, ενώ μεγάλο μέρος της ανάπτυξής της οφείλεται και στην ταχεία παράδοση των προϊόντων στους πελάτες (από τους ίδιους τους εργαζομένους). Αυτή η συντονισμένη και άμεση εξυπηρέτηση των πελατών της Amazon γίνεται, όμως, σε βάρος των εργαζομένων και των δικαιωμάτων τους. Η πίεση που υπάρχει ειδικά την περίοδο πριν τα Χριστούγεννα είναι πολύ μεγάλη.
Ωστόσο, εκτός από το παραπάνω γεγονός, η Amazon έχει κατηγορηθεί στο παρελθόν σχετικά με το σύστημα για τις αμειβόμενες και μη αμειβόμενες άδειες. Σύμφωνα με ένα ρεπορτάζ των New York Times που έγινε πέρυσι, χαρακτηριστική είναι η περίπτωση μιας γυναίκας, η οποία ενώ δούλευε στην Amazon, για ένα διάστημα χρειάστηκε να πάρει άδεια. Όταν, όμως, είδε τον μισθό της, παρατήρησε ότι αυτός ήταν μειωμένος κατά πολύ, καθώς από τα 540 δολάρια είχε πληρωθεί μόνο τα 90. Και το έλλειμμα αυτό συνεχίστηκε ακόμα κι όταν ανέφερε το θέμα. Με αφορμή ένα μήνυμα που έστειλε η ίδια προς τον Jeff Bezos, τον ιδρυτή της Amazon, σχετικά με το ζήτημα του μισθού της, ξεκίνησε (χωρίς να το ξέρει η ίδια) μια εσωτερική έρευνα και τα στοιχεία που προέκυψαν ήταν αρκετά ενδιαφέροντα. Για τουλάχιστον ενάμιση χρόνο, η εταιρεία κατ’ εξακολούθηση πλήρωνε ελλιπείς μισθούς όχι μόνο στην ίδια, αλλά και σε άλλους συναδέλφους που είχαν πάρει άδεια (νέοι γονείς, ασθενείς κλπ.). Βέβαια, με βάση το ρεπορτάζ, αυτό ήταν μόνο ένα μέρος από μία αλυσίδα προβλημάτων σχετικά με το σύστημα της εταιρείας και τον χειρισμό των αμειβόμενων και μη αδειών. Αρκετά άτομα που γνωρίζουν την εταιρεία καλά δήλωσαν πως αυτό είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα του ανθρώπινου δυναμικού της. Ενώ και με βάση μια νέα έκθεση που διενεργήθηκε το καλοκαίρι από μια ομάδα υπεράσπισης των εργαζομένων, φαίνεται πως οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες, οι χαμηλές αμοιβές και οι υπερβολικοί τραυματισμοί των εργαζομένων οδηγούν σε ραγδαία αύξηση των ποσοστών κύκλου εργασιών στις αποθήκες της Amazon στο New Jersey.
Πέρα από την Amazon, έχουν υπάρξει και άλλες μεγάλες εταιρείες, οι οποίες προκειμένου να αυξήσουν τα κέρδη τους, έχουν ρίξει όλο το βάρος στους εργαζομένους τους. Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι αυτό της Walmart, η οποία προβαίνει συνεχώς σε απολύσεις. Με βάση τις πληροφορίες του Reuters, η Walmart Inc (WMT.N) έχει στο πλάνο της να μειώσει πάνω από 1.000 θέσεις εργασίας. Αυτό θα το κάνει σε μια εγκατάστασή της στην Atlanta, όπου εκεί εκτελούνται οι παραγγελίες που τοποθετούνται στο walmart.com. Πιο συγκεκριμένα, με μια γνωστοποίηση προσαρμογής και επανεκπαίδευσης των εργαζομένων (Worker Adjustment and Retraining Notification – WARN), η Walmart δήλωσε πως θα απολύσει 1.458 εργαζομένους στο κέντρο εκπλήρωσης ηλεκτρονικού εμπορίου, το οποίο βρίσκεται στο Fulton Parkway στην Atlanta της Georgia. Η εταιρεία επιβεβαίωσε την είδηση πως πράγματι θα μειώσει το προσωπικό σε εκείνες τις εγκαταστάσεις, προσθέτοντας πως οι εργαζόμενοι είχαν ενημερωθεί για αυτή την κίνηση στα τέλη Αυγούστου. Μάλιστα, ο Scott Pope, εκπρόσωπος της Walmart, έσπευσε να δηλώσει ότι μετασχηματίζουν το κέντρο εκπλήρωσης στο Fulton Parkway, έτσι ώστε να υποστηρίξουν την αναπτυσσόμενη επιχείρησή τους WFS (Walmart Fulfillment Services).
Καταληκτικά, στο παρόν άρθρο αναφέρθηκαν μερικές από τις τακτικές που χρησιμοποιούν εταιρείες κολοσσοί, έτσι ώστε να αυξήσουν το κέρδος τους. Στην πρώτη περίπτωση, είτε δεν παρέχουν επαρκή συστήματα ασφαλείας, είτε θα εξαντλούν τις δυνάμεις των εργαζομένων, είτε θα τους αμείβουν λιγότερο. Για το τελευταίο, ακόμη και καταλάθος. Όμως, αυτό το λάθος στοίχησε πολλά και σε πολλούς. Και δεν έγινε καν αναφορά στο ασφαλιστικό τους σύστημα. Στη δεύτερη περίπτωση, θα απολύσουν 1.458 εργαζομένους, μόνο και μόνο γιατί πιθανότατα δεν τους χρειάζονται άλλο. Όμως, χάρη και στη συμβολή του εργατικού δυναμικού, αυτή η εταιρεία κατάφερε να κατακτήσει την αγορά. Και θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι δεν πλήττονται μόνο 1.458 εργαζόμενοι, αλλά και οι οικογένειές τους. Όπως, επίσης, κι ότι δεν είναι ένα φαινόμενο που απλά μπορεί να συμβαίνει γύρω μας. Πρόκειται για μια αρκετά διαδεδομένη τακτική που έχουν υιοθετήσει ορισμένοι κολοσσοί, προφανώς χωρίς να υπολογίζουν τα δικαιώματα των εργαζομένων. Το επικίνδυνο σενάριο είναι πως τέτοιου είδους ραδιουργίες μπορούν πολύ εύκολα να παγιωθούν και να ταλανίζουν τα εργατικά χέρια σε ολόκληρο τον κόσμο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Amazon suspends 50 workers who refused to work after warehouse fire, CNN BUSINESS, διαθέσιμο εδώ
- Amazon suspends 50 workers who refused to work after a warehouse fire, The Washington Post, διαθέσιμο εδώ
- Amazon.com, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- The ‘satanic mills’ of Bezos and Amazon, Bangkok Post, διαθέσιμο εδώ
- Inside Amazon’s Worst Human Resources Problem , The New York Times, διαθέσιμο εδώ
- Excessive injuries, low pay at Amazon warehouses cause high turnover, report claims, NEW JERSEY MONITOR, διαθέσιμο εδώ
- Walmart to lay off about 1,500 workers at Atlanta fulfillment center, REUTERS, διαθέσιμο εδώ