Της Φαίδρας Βιτζηλαίου,
Λύση στην ενεργειακή κρίση προσπάθησαν να βρουν οι ηγέτες των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στην Πράγα την Παρασκευή 7 Οκτωβρίου. Η συζήτηση επικεντρώθηκε σε τρεις θεματικές: την Ουκρανία, το ζήτημα της ενέργειας και τη γενικότερη οικονομική κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Της συζήτησης είχε προηγηθεί μια επιστολή της Προέδρου της Κομισιόν, Ursula von der Leyen, στην οποία αναφέρονταν τα μέτρα που σχεδιάζει να προτείνει η Επιτροπή για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Η Πρόεδρος επισήμανε πως η Κομισιόν θα συζητήσει για ένα προσωρινό ανώτατο όριο τιμών (πλαφόν) στην τιμή του φυσικού αερίου. Ακόμη, ανέφερε πως όρια θα τεθούν στην καλπάζουσα αύξηση των λογαριασμών ενέργειας.
Στη Σύνοδο Κορυφής, οι ηγέτες εστίασαν σε δύο βασικές προτάσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Η μία είναι η γαλλική πρόταση που προωθεί την επιβολή πλαφόν στο φυσικό αέριο το οποίο χρησιμοποιείται στην ηλεκτροπαραγωγή. Η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πολωνία και άλλα κράτη απορρίπτουν την πρόταση αυτή, καθώς φοβούνται πως κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε αύξηση της ζήτησης για φυσικό αέριο από τα νοικοκυριά τα οποία, λόγω της χαμηλότερης τιμής του, θα το καταναλώνουν περισσότερο. Αυτό θα ενίσχυε την ενεργειακή κρίση, καθώς το βασικό πρόβλημα είναι πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μικρό απόθεμα φυσικού αερίου και εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το φυσικό αέριο της Ρωσίας. Υπενθυμίζεται πως το 2021 το 41% του φυσικού αερίου της Ευρώπης προερχόταν από τη Ρωσία. Λόγω του πολέμου Ουκρανίας – Ρωσίας που πλήττει την Ευρώπη, οι προμήθειες φυσικού αερίου που προέρχονται από τη Ρωσία μειώθηκαν κατά 37%.
Από την άλλη πλευρά, η Ελλάδα η Ιταλία και η Πολωνία προωθούν μια πρόταση που υποστηρίζεται από ακόμη 16 κράτη μέλη, η οποία προτείνει την επιβολή πλαφόν σε όλες τις συναλλαγές χονδρικής φυσικού αερίου και η οποία δε θα περιορίζεται στην εισαγωγή από συγκεκριμένες περιοχές ούτε για εφαρμογή μόνο στην ηλεκτροπαραγωγή. Συγκεκριμένα, στην πρόταση γίνεται λόγος για έναν «δυναμικό διάδρομο τιμής» για το φυσικό αέριο που θα μειώσει τις τιμές ενέργειας και τον πληθωρισμό.
Επιπλέον, στη Σύνοδο Κορυφής εξετάσθηκε η δυνατότητα συνεργασίας με προμηθευτές όπως η Νορβηγία και οι ΗΠΑ, ενώ ακόμη ασκήθηκε κριτική στο πλάνο της Γερμανίας να ξοδέψει 200 εκατομμύρια ευρώ που έχει στόχο να κρατήσει χαμηλές τις τιμές φυσικού αερίου τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις. Η κριτική εστιάστηκε στο ότι η Γερμανία, με την πολύ δυνατή οικονομία της, χρησιμοποιεί την κρίση, έτσι ώστε να επωφεληθούν οι δικές τις επιχειρήσεις, εφαρμόζοντας ένα πλάνο το οποίο δεν μπορούν να ακολουθήσουν οι πιο αδύναμες οικονομίες.
Όσον αφορά στην τελική απόφαση των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για επιβολή λύσης στο ενεργειακό πρόβλημα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν κατέληξε σε μια συμφωνία. Ωστόσο, η Σύνοδος Κορυφής αποτέλεσε ένα σημαντικό πρώτο βήμα για την εξεύρεση μια κοινής ευρωπαϊκής παρέμβασης η οποία θα συζητηθεί εκτενέστερα στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 20-21 Οκτωβρίου. Η Πρόεδρος της Comission δήλωσε πως κοινό στόχο αποτελεί η αγορά φυσικού αερίου την άνοιξη από όλα τα κράτη μαζί, ώστε «να μην υπερπληρώνει το ένα κράτος το άλλο και να σχηματίσουν μια κοινή διαπραγματευτική δύναμη», ενώ τόνισε τη δύναμη της ενιαίας αγοράς που «αποτελεί το καλύτερο εργαλείο σε περιόδους κρίσης και η οποία πρέπει να προστατευτεί». Τέλος, η Ursula von der Leyen επισήμανε πως η Ε.Ε. είναι «καλύτερα προετοιμασμένη από ποτέ για τον χειμώνα του τρέχοντος έτους». Ακόμη ένα βήμα προς την εξεύρεση κοινής λύσης στο ενεργειακό, θα αποτελέσει το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας που πραγματοποιείται αυτές τις μέρες στην Πράγα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Σύνοδος Κορυφής Πράγας: Σε πρώτο πλάνο η ευρωπαϊκή λύση στην ενεργειακή κρίση,CNN Greece, διαθέσιμο εδώ
- EU summit struggles to form gas price cap plan, PBS NEWS HOUR, διαθέσιμο εδώ
- Energy and Ukraine. EU leaders met in Prague, Czech Presidency of the Council of the European Union, διαθέσιμο εδώ
