Της Σύλιας Δόσπρα,
Η παγκόσμια οικονομία φαίνεται μέρα με τη μέρα να βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στην κατάρρευση, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε την περασμένη εβδομάδα στη δημοσιότητα η Παγκόσμια Τράπεζα. Συγκεκριμένα, η Παγκόσμια Τράπεζα στην έκθεση που συνέταξε με τίτλο “Poverty and shared prosperity 2022” αναφέρει πως ο στόχος της, που ήταν η εξάλειψη της ακραίας φτώχειας μέχρι το 2030, καθίσταται πλέον ανέφικτος. Η παγκόσμια οικονομία, μετά από τα απανωτά χτυπήματα που έχει δεχτεί λόγω της πανδημίας του Covid-19 και, εν συνεχεία, του πολέμου στην Ουκρανία, αδυνατεί να εκπληρώσει τον πρωταρχικό της στόχο, αφού, μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, η παγκόσμια φτώχεια βίωσε τη μεγαλύτερη ανάσχεση που έχει καταγραφεί εδώ και δεκαετίες.
Ανατρέχοντας στο παρελθόν, και συγκεκριμένα μέσα στις τρεις δεκαετίες που προηγήθηκαν της πανδημίας, συνειδητοποιούμε πως πάνω από 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι μπόρεσαν να γλιτώσουν από τη μάστιγα της ακραίας φτώχειας και ειδικότερα, μέχρι το 2015 ο δείκτης της ακραίας φτώχειας είχε υποχωρήσει κάτω από το μισό. Η πρόοδος, όμως, τερματίστηκε άδοξα, όταν το 2020 71 εκατομμύρια άνθρωποι προστέθηκαν στη λίστα όσων καλούνται να επιβιώσουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας λόγω της πανδημίας. Έτσι, το 2020 ένα ποσοστό της τάξεως του 9,3% ζούσε με μόλις 2,15 δολάρια την ημέρα και, σύμφωνα με την έκθεση, το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού, δηλαδή, περίπου 574 εκατομμύρια άνθρωποι, θα εξακολουθούν να ζουν με το ίδιο εισόδημα μέχρι το 2030. Γεωγραφικά, η πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων εντοπίζεται κυρίως στην Αφρική.
Ωστόσο, δεν ήταν μόνο η πανδημία που έπαιξε βασικό ρόλο στην ανάσχεση. Οι εξελίξεις που ακολούθησαν και επιβάρυναν τον πλανήτη, ο οποίος βρισκόταν ήδη σε μια δυσχερή κατάσταση, ήταν και αυτές ιδιαίτερα κομβικές για την εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας. Οι εξελίξεις αυτές δεν ήταν άλλες από τον πόλεμο στην Ουκρανία που, με τη σειρά του, εκτίναξε τις τιμές των τροφίμων και των καυσίμων, τα σοκ των ακραίων καιρικών φαινομένων, αλλά και η επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης στην Κίνα, η οποία επλήγη όσο καμία άλλη χώρα από την πανδημία. Ο Πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας, David Malpass, στις δηλώσεις του ανέφερε όλες αυτές τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η παγκόσμια κοινότητα και τόνισε την ανάγκη για ριζικές πολιτικές αλλαγές, έτσι ώστε να προωθηθεί η ανάπτυξη και το σχέδιο για την εξάλειψη της φτώχειας να γίνει πιο εφικτό.
Ταυτόχρονα, ο Πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας υπογράμμισε πως ενώ οι κρατικές ενισχύσεις και τα μέτρα στήριξης συνέβαλλαν στο να μην αυξηθούν τα ποσοστά φτώχειας, η οικονομική ανάπτυξη κρίθηκε άνιση, αφού τα μέτρα βοήθησαν κυρίως τους λαούς του ανεπτυγμένου κόσμου. Ως αποτέλεσμα, η έκθεση αναφέρει πως η ακραία φτώχεια είναι πια συγκεντρωμένη στην υποσαχάρια Αφρική, όπου το ποσοστό της φτώχειας αγγίζει το 35% και αποτελεί το 60% του συνόλου των ανθρώπων σε ακραία φτώχεια. Επίσης, αναφέρεται στην έκθεση η απώλεια εισοδημάτων για το φτωχότερο 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ήταν τουλάχιστον η διπλάσια από όσο ήταν η απώλεια του πλουσιότερου 20% του πλανήτη.
Ο πληθωρισμός, οι υποτιμήσεις νομισμάτων και οι αλλεπάλληλες κρίσεις που μαστίζουν τον πλανήτη είναι παράγοντες που δυσχεραίνουν την οποιαδήποτε προοπτική για αποκατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας. Η Παγκόσμια Τράπεζα, λοιπόν, κάνει σαφές πως για να επέλθει η ανάκαμψη, τα κράτη οφείλουν να ενισχύσουν τη συνεργασία τους, να αποφύγουν τις ευρείας κλίμακας επιδοτήσεις, να δώσουν βάση στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και να υιοθετήσουν μέτρα, όπως οι φόροι ιδιοκτησίας και οι φόροι στον άνθρακα, βοηθώντας, έτσι, στην ενίσχυση των εσόδων χωρίς να κινδυνεύουν οι φτωχότεροι.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Poverty and Shared Prosperity 2022, World Bank.org, Διαθέσιμο εδώ
- L’extrême pauvreté dans le monde a augmenté après le Covid-19, alerte la Banque mondiale, LeParisien, Διαθέσιμο εδώ
- Παγκόσμια Τράπεζα: Αμφίβολος ο στόχος για εξάλειψη της ακραίας φτώχειας το 2030, Money Review, Διαθέσιμο εδώ
