Της Κάτιας Σπυροπούλου,
Το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρωζώνης αντιμετωπίζει «σοβαρούς κινδύνους» από το χάος που κυριεύει τις παγκόσμιες αγορές, δήλωσε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) σε μια άνευ προηγουμένου προειδοποίηση. Την ίδια στιγμή η Γερμανία δεσμεύτηκε ότι δε θα ακολουθήσει το Ηνωμένο Βασίλειο «στον δρόμο μιας επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής», με την κυβέρνηση να ανακοινώνει ένα πακέτο στήριξης 200 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο έχει σχεδιαστεί για την προστασία των καταναλωτών και των επιχειρήσεων από την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου, λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, λοιπόν, θα επανενεργοποιήσει ένα ταμείο οικονομικής σταθεροποίησης που είχε χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και της πανδημίας του κορωνοϊού, όπως δήλωσε ο Καγκελάριος Olaf Scholz, σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Υπουργό Οικονομικών Christian Lindner και τον Υπουργό Οικονομικών Robert Habeck. Ο επικεφαλής της ομοσπονδιακής υπηρεσίας δικτύου της Γερμανίας προειδοποίησε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι οι στόχοι εξοικονόμησης δεν επιτυγχάνονται και ότι τα νοικοκυριά χρησιμοποιούν περισσότερο, αντί λιγότερο, φυσικό αέριο σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Σε ένδειξη αυξανόμενων νεύρων στην Ευρώπη λόγω της αναταραχής της αγοράς, ο Lindner προσπάθησε να διαφοροποιήσει την προσωρινή ενεργειακή στήριξη της Γερμανίας από το πακέτο του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο θα αυξήσει μόνιμα το έλλειμμα, εκτός εάν αντισταθμιστεί από μελλοντικές περικοπές δαπανών ή ταχεία ανάπτυξη. Έτσι, ανέφερε ότι: «Θέλουμε να διαχωρίσουμε ξεκάθαρα τις δαπάνες κρίσης από την τακτική διαχείριση του προϋπολογισμού μας, θέλουμε να στείλουμε ένα πολύ σαφές μήνυμα στις κεφαλαιαγορές». Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου – ένα μέρος της ΕΚΤ με επικεφαλής την Πρόεδρο της τράπεζας Christine Lagarde – ενίσχυσε τις ανησυχίες σχετικά με την αυξανόμενη αναταραχή της αγοράς, μετά από ένα απότομο ξεπούλημα σε μετοχές και ομόλογα τις τελευταίες εβδομάδες.
Το συμβούλιο επεσήμανε πως «οι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα που απορρέουν από την απότομη πτώση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων παραμένουν σοβαροί. Η ρυθμιστική αρχή έκρουσε, επίσης, τον κώδωνα του κινδύνου για την αύξηση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων που απειλούν την αγορά κατοικίας και την αυξανόμενη απειλή κυβερνοεπιθέσεων στις τράπεζες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία». Παράλληλα, έκανε λόγο και για το ότι «οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις έχουν οδηγήσει σε αύξηση των τιμών της ενέργειας, προκαλώντας οικονομική δυσπραγία σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά που εξακολουθούν να ανακάμπτουν από τις δυσμενείς οικονομικές συνέπειες της πανδημίας Covid-19. Επιπλέον, ο υψηλότερος από το αναμενόμενο πληθωρισμός περιορίζει τις οικονομικές συνθήκες».
Η ΕΚΤ τόνισε στις τράπεζες της περιοχής να προετοιμαστούν για την οικονομική αναταραχή που θα προκληθεί από τεράστιες μειώσεις στις επενδύσεις και την πιθανή «καταστροφή» της αγοράς ακινήτων. Ένα νέο κύμα πωλήσεων έπληξε πριν λίγες ημέρες τις μετοχές σε όλο τον κόσμο, καθώς οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας συνέχισαν να τροφοδοτούν τις προσδοκίες για επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων για να μειώσουν τον καυτό πληθωρισμό, με τις αμερικανικές μετοχές να πέφτουν στο χαμηλότερο επίπεδό τους από τον Νοέμβριο του 2020.
Οι επεκτατικές δημοσιονομικές πολιτικές περιλαμβάνουν φορολογικές περικοπές και κρατικές δαπάνες με στόχο την τόνωση της οικονομίας. Ωστόσο, διατρέχουν τον κίνδυνο να προκαλέσουν υψηλό πληθωρισμό και να υποτιμήσουν το νόμισμα, όπως συνέβη στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Lindner είπε ότι το πακέτο τιμών της ενέργειας δε θα συνεπαγόταν περαιτέρω τακτικό δανεισμό, προσθέτοντας ότι η Γερμανία «ρητά δεν ακολουθεί το παράδειγμα της Μεγάλης Βρετανίας στην πορεία μιας επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής».
Στο επίκεντρο του πακέτου βρίσκεται ένα προσωρινό ανώτατο όριο στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου, το οποίο η κυβέρνηση λέει ότι θέλει να μειώσει «σε επίπεδο όπου τα ιδιωτικά νοικοκυριά και οι εταιρείες προστατεύονται από υπερφόρτωση». Η διαφορά μεταξύ του ανώτατου ορίου και των τιμών που πληρώνουν οι εισαγωγείς φυσικού αερίου στην παγκόσμια αγορά θα καλυφθεί από το κράτος. Οι οικονομολόγοι έχουν προειδοποιήσει ότι ένα ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου θα μπορούσε να αυξήσει τον πληθωρισμό και να μειώσει τα κίνητρα για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις να εξοικονομήσουν ενέργεια, καθώς η Γερμανία αντιμετωπίζει σημαντική έλλειψη φυσικού αερίου αυτόν τον χειμώνα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Europe faces ‘severe risks’ to financial system, regulators warn, Financial Times, διαθέσιμο εδώ
- Germany presents new €200 billion relief plan in response to soaring energy prices, Deutsche Welle, διαθέσιμο εδώ
- Germany to spend €200 billion to tackle high energy prices, Euronews, διαθέσιμο εδώ
