Του Νίκου Διονυσάτου,
Τον Οκτώβριο του 1922, δεκάδες χιλιάδες μελανοχίτωνες του Εθνικού Φασιστικού Κόμματος, οδεύουν προς τη Ρώμη, για να καταλάβουν πραξικοπηματικά την εξουσία. Τα «πρωτοπαλίκαρα» του κόμματος, όπως ο Balbo, o De Vecchi, ο De Bono και ο Bianchi, συντόνιζαν την «Πορεία προς τη Ρώμη», όπως έμεινε στην Ιστορία, ενώ ο ηθικός του αυτουργός, ο Mussolini, βρισκόταν στο Μιλάνο, έτοιμος να περάσει στη γειτονική Ελβετία και να γλιτώσει τη σύλληψη, σε περίπτωση που το όλο κίνημα αποτύγχανε, σε ένα τυπικό δείγμα φασιστικής υποκρισίας.
Η Ιταλία, μετά τον Α’ Παγκόσμιο και τη λεγομένη “vittoria mutilata”, που της προσφέρθηκε από τις υπόλοιπες χώρες της Entente, βρισκόταν σε μια βαθιά οικονομική και πολιτική κρίση, με τους Φιλελεύθερους και τους Σοσιαλιστές, να θεωρούνται «αχυράνθρωποι» και ανίκανοι, που εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα των ξένων δυνάμεων, και τη Χριστιανοδημοκρατική Δεξιά να εμφανίζεται ολοένα και πιο ενδοτική, στην προοπτική συνεργασίας με την παράταξη του Mussolini, ειδικά μετά την άνοδο του στις εκλογές του 1921. Η σημερινή πολιτική κατάσταση στην Ιταλία, ακριβώς 100 χρόνια από εκείνη την εποχή, δυστυχώς, όπως διαφαίνεται, είναι αρκετά όμοια με αυτή εκείνης της περιόδου.
Εντάξει, τα μαύρα πουκάμισα μπορεί να έχουν αντικατασταθεί από τα καλοκαιρινά σύνολα της Meloni και οι «καραφλοί τραμπούκοι με τις μεγάλες μουστάκες» από «κουστουμάτους γιάπηδες», ωστόσο ο ιδεολογικός πυρήνας των Αδερφών της Ιταλίας (FdL) παραμένει πολιτικό τέκνο του δωσιλογικού Ρεπουμπλικανικού Φασιστικού Κόμματος, αλλά και του μεταπολεμικού νέο-φασιστικού Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος (MSI). Η ίδια η Meloni και οι συνεργάτες της μέσα στα Αδέρφια της Ιταλίας, γαλουχήθηκαν μέσα σε αυτές τις ιδέες κατά τη νεότητα τους, στα πλαίσια της ακροδεξιάς οργάνωσης «Νεανικό Μέτωπο». Υπήρξε, μάλιστα, μέλος του «Νεανικού Μετώπου», από την ηλικία των 15 ετών, ριζοσπαστικοποιήθηκε σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό, δε, εξαιτίας και του περιβάλλοντος στο οποίο μεγάλωσε.
Η νεαρή Giorgia μεγάλωσε στη Garbatella, μια από τις πιο αριστερές συνοικίες της Ρώμης, σε μια εποχή έξαρσης της Μαφίας, και, σύμφωνα με την αυτοβιογραφία της, στράφηκε σε ολοένα και δεξιότερες θέσεις, τόσο εξαιτίας των αριστερών καθηγητών και συμμαθητών της, με τους οποίους συγκρουόταν διαρκώς, όσο και του κομμουνιστή πατέρα της, ο οποίος παράτησε τη Giorgia και τη μητέρα της, γεγονός που αδιαμφησβήτητα επηρέασε καθοριστικά, τον μετέπειτα ψυχισμό της. Και κάπως έτσι, μέσα από το «Νεανικό Μέτωπο», ή τους «Πελαργούς», όπως ονομάστηκαν από το τίτλο μιας νουβέλας του Richard Bach, η δυναμική Meloni, σχημάτισε έναν κύκλο από πιστούς φίλους και συνεργάτες, ενώ έθεσε τα θεμέλια για την πολιτική καριέρα που την περίμενε.
Μετά από τα έντονα νεανικά της χρόνια, η Meloni από τις μαζώξεις των «Πελαργών» και τις συγκρούσεις με τις διάφορες αντίπαλες αριστερές οργανώσεις, σε ηλικία μόλις 31 ετών, το 2008, και έχοντας καταφέρει πρώτα, να προσδώσει ένα ανθρώπινο πρόσωπο στην ιταλική ακροδεξιά, «κατεβαίνοντας» με τη Forza Italia του Silvio Berlusconi, γίνεται η νεαρότερη Υπουργός στην Ιστορία της Ιταλίας. Η Giorgia χαρακτηρίζεται πλέον ως παιδί θαύμα της ευρωπαϊκής συντηρητικής δεξιάς, ωστόσο, το 2011, ο Berlusconi, μετά από μια σειρά σκανδάλων, για άλλη μια φορά, εκπίπτει από τον πρωθυπουργικό θώκο και η Meloni καταλαβαίνει ότι είχε έρθει η ώρα να κάνει το επόμενο της βήμα.
Έτσι, το Δεκέμβριο του 2012, αποχωρεί από το σχηματισμό του Berlusconi, και γίνεται ένα από τα ιδρυτικά μέλη των ακροδεξιών «Αδερφών της Ιταλίας», την ηγεσία των οποίων αναλαμβάνει προσωπικά από το 2014. Τα πράγματα, ωστόσο, δεν πάνε καλά στην αρχή για τη νέα παράταξη, και αυτό εξηγείται, εάν εξετάσει κανείς το «πολιτικό μπιλιάρδο», που ακολούθησε μετά την πτώση του Berlusconi και την παράλληλη κρίση χρέους της Ιταλίας. Αυτό που μπορεί να χαρακτηριστεί ως ενιαία ιταλική δεξιά, και εκφράστηκε ουσιαστικά ήδη από τη δεκαετία του ’90 από τον Silvio Berlusconi, στις αρχές της δεκαετίας του 2010, μπρος στον όγκο αρνητικής δημοσιότητας προς το πρόσωπο του “cavaliere”, αλλά και λόγω των τεράστιων οικονομικών προβλημάτων εκείνης της εποχής, άρχισε να διασπάται προς διαφορετικές κατευθύνσεις. Αρχικά, τα προβλήματα οδήγησαν σε μια συλλογική αποδυνάμωση της δεξιάς στις εκλογές του 2013, και την άνοδο ενός κεντροαριστερού συνασπισμού στην εξουσία, υπό το Δημοκρατικό Κόμμα, ο οποίος γνώρισε τις διαδοχικές πρωθυπουργίες του Letta, του Renzi και του Gentiloni.
Δυστυχώς, οι αποτυχίες του Δημοκρατικού Κόμματος, να διαχειριστεί μια σειρά από ζητήματα, από κοινού με την έλλειψη ενότητας στους κόλπους του συνασπισμού, οδήγησαν στην επάνοδο της δεξιάς, αυτή τη φορά με τη μορφή μιας «τερατογέννεσης» (για να χρησιμοποιήσω και έναν επίκαιρο όρο). Το λαϊκίστικο «Κίνημα 5 Αστέρων», χωρίς σαφή πολιτική ταυτότητα, αλλά με μεγαλόστομες υποσχέσεις και ένα πρόγραμμα εναντίον του κατεστημένου, κατάφερε να συγκεντρώσει ένα μεγάλο μέρος πρώην κεντροδεξιών, αλλά και ορισμένων πρώην κεντροαριστερών ψηφοφόρων, κατακτώντας αρχικά τη 3η θέση στις εκλογές του 2013, και στη συνέχεια βγαίνοντας πρώτο κόμμα στις εκλογές του 2018, ενώ η ακροδεξιά, ευρωσκεπτικιστική και ξενοφοβική Lega του Matteo Salvini, σε ένα «πραγματικό σοκ» για την υπόλοιπη Ευρώπη, στις ίδιες εκλογές κατάφερε να εκλεγεί 2ο κόμμα, και να εισέλθει σε κυβέρνηση συνεργασίας με τα «5 Αστέρια».
Σε όλον αυτό τον «οργασμό» πολιτικών διεργασιών, η Meloni με το μικρό της κόμμα δεν μπορούσε να κάνει, παρά ελάχιστα, και αυτό ήταν, που τελικά τη βοήθησε. Έχοντας αποτύχει κατά τις πρώτες φάσεις ύπαρξης των «Αδερφών της Ιταλίας», την περίοδο 2013-2014, να εκλέξει εκπρόσωπους στην Γερουσία και στο Ευρωκοινοβούλιο, το κόμμα διέθετε μια ταπεινή παρουσία στην ιταλική Βουλή, με μόλις 9 από τους 630 βουλευτές. Ακόμα και μέχρι την περίοδο 2018-2019, όταν έλαβε χώρα η μεγάλη εκλογική στροφή των Ιταλών προς τα δεξιά και η ιταλική αριστερά συνετρίβη, η Meloni πέτυχε μικρές μεν, όχι αμελητέες δε, νίκες. Τα «Αδέρφια της Ιταλίας» εξελέγησαν αυτή την φορά και στη Βουλή και στη Γερουσία και στο Ευρωκοινοβούλιο, ανεβάζοντας διαδοχικά τα ποσοστά από το 2% των εκλογών του 2013, σε 4.5% στις βουλευτικές του 2018 και σε 6.5% στις ευρωεκλογές του 2019.
Αυτό όμως που θα ακολουθούσε, δεν θα μπορούσε να προβλεφθεί πολιτικά, από σχεδόν κανέναν. Όλα άλλαξαν μετά την πανδημία, τις διαδοχικές πτώσεις των κυβερνήσεων υπό τα «5 Αστέρια» του Giuseppe Conte, τις πολιτικές επιπτώσεις του δημοψηφίσματος για τη τροποποίηση του συντάγματος και του εκλογικού συστήματος το 2020, την επιστροφή του Berlusconi, την πτώση της Lega, την περεταίρω διάσπαση της κεντροαριστεράς, και φυσικά ως κορυφαία βοήθεια για τη Meloni, την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Draghi και τη σχεδόν οικουμενική «συστημική» κυβέρνηση που προέκυψε, η οποία για πολλούς περιθωριοποιημένους συντηρητικούς Ιταλούς, συμβόλιζε την απόλυτη επικράτηση στα πράγματα, ενός φιλο-ευρωπαϊκού και ορθολογικού κατεστημένου, το οποίο αντιπαθούσαν σφόδρα.
Ο Draghi αποτελούσε φυσικά για την ευρεία πλειοψηφία του ιταλικού λαού, έναν εξαιρετικά δημοφιλή, αν και όχι εκλεγμένο πολιτικό, ο οποίος εγγυόταν την διεθνή ασφάλεια, την οικονομική ευημερία και την πολιτική σταθερότητα, λόγος για τον οποίο άλλωστε οι «αποστάτες» Berlusconi και Salvini τιμωρήθηκαν «τρόπον τινά» για την πτώση της κυβέρνησης Draghi, λαμβάνοντας από περίπου 8% και 9% αντίστοιχα. Αυτό ωστόσο, δεν πρόκειται να εμποδίσει την φιλοδοξία τους να συγκυβερνήσουν, πλάι στην ομοϊδεάτισσα τους Meloni, η οποία σάρωσε, παίρνοντας το 26% των ψήφων, και ως εκ τούτου αναμένεται, εκτός από νεαρότερη Υπουργός, να γίνει το αμέσως επόμενο διάστημα και η πρώτη γυναίκα Πρωθυπουργός της γείτονος χώρας.
Με μια αμφιλεγόμενη στάση προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, δηλωμένες ακραιφνώς συντηρητικές απόψεις για τις γυναίκες, την LGBTQI+ κοινότητα, τους μετανάστες, το περιβάλλον και μια σειρά άλλων ζητημάτων, έναν σημαντικό σκεπτικισμό απέναντι στους δημοκρατικούς θεσμούς, και συνεργαζόμενη με δύο, τουλάχιστον «κατευναστικούς» προς τo Κρεμλίνο, πολιτικούς αρχηγούς, το μέλλον της Ιταλίας, της τρίτης ισχυρότερης χώρας στην Ε.Ε, και ενός σημαντικού μέλους της G7, αναμένεται αβέβαιο στα χέρια μιας γυναίκας πολιτικού, που όπως φαίνεται, μόνο να βελτιώσει δεν πρόκειται, τη θέση των γυναικών στην χώρα της, σέρνοντας την πίσω, όσο πιο πολύ μπορεί, στην εποχή του ιδεολογικού παππού της, Benito…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Italy on brink of having most Right-wing government since Mussolini, The Telegraph, διαθέσιμο εδώ
- How Giorgia Meloni thinks, POLITICO, διαθέσιμο εδώ
- Giorgia Meloni: The far-right party leader set to be Italy’s first female prime minister, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Eκλογές στην Ιταλία: Το πρόγραμμα της συμμαχίας Μελόνι, Σαλβίνι, Μπερλουσκόνι, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Giorgia Meloni has won big in Italy, but there are many more obstacles to come, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- Giorgia Meloni: Italy’s far right wins election and vows to govern for all, BBC, διαθέσιμο εδώ
