Της Άννας Καλαγιά,
Ο κόσμος γύρω μας αλλάζει με ταχείς ρυθμούς, παρασύροντας και εμάς σε μια διαδικασία συνεχούς προσαρμογής σε νέα δεδομένα. Οι απαιτήσεις της καθημερινότητας αυξάνονται, αλλά μαζί με αυτές πολλαπλασιάζονται οι δυνατότητές μας ως προς τον τρόπο που θα τις διαχειριστούμε. Η σύγχρονη πραγματικότητα επηρεάζει, όπως είναι αναμενόμενο, και τον χώρο εργασίας, δημιουργώντας καινούριους όρους γύρω από τους οποίους διαμορφώνονται τα εργασιακά δεδομένα, αλλά και ο ίδιος ο εργαζόμενος.
Μία πρωτοποριακή μορφή εργασίας κάνει την εμφάνισή της και καλεί τους εργαζόμενους να πακετάρουν τον προσωπικό τους εξοπλισμό και κυρίως, τους φορητούς τους υπολογιστές και να γνωρίσουν διάφορα μέρη του κόσμου, δουλεύοντας εξ αποστάσεως. Έχετε φανταστεί ποτέ να εξυπηρετείτε πελάτες, ενώ το διαβατήριό σας συλλέγει σφραγίδες από χώρες όλου του κόσμου; Ή μήπως έχετε σκεφτεί ποτέ πώς θα ήταν αν μπορούσατε να πακετάρετε τη ζωή σας σε μία μικρή βαλίτσα και να ξεκινήσετε μια προσωπική περιπλάνηση σε άλλους πολιτισμούς; Τις παραπάνω επιθυμίες, καθώς και χιλιάδες περισσότερες, έρχεται να πραγματοποιήσει ο όρος “Digital Nomads” ή «Ψηφιακός Νομάς». Τα μόνα εργαλεία που απαιτούνται είναι καλή χρήση των εργαλείων της τεχνολογίας, η ύπαρξη διαδικτύου και η δίψα για περιπλάνηση στον κόσμο.
Ο όρος “digital nomads” άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Βέβαια, η πρώτη αναφορά έγινε από το περιοδικό Popular Computing, όταν έδωσε τον χαρακτηρισμό αυτόν στον Steve Roberts, ο οποίος μετέτρεψε το ποδήλατό του σε γραφείο εργασίας το 1983, ταξιδεύοντας μεγάλες αποστάσεις. Σήμερα, με τον χαρακτηρισμό αυτόν, αναφερόμαστε σε άτομα τα οποία εργάζονται εξ αποστάσεως με τη χρήση ατομικού υπολογιστή, κινητού ή άλλων τεχνολογικών μέσων, ενώ βρίσκονται σε προσωρινές εστίες, καφετέριες, ξενοδοχεία, οχήματα αναψυχής, καθώς και σε διάφορα άλλα μέρη της επιλογής τους. Υπάρχουν άτομα που επιλέγουν αυτή τη μορφή εργασίας εφόρου ζωής ως αιώνιοι ταξιδιώτες, αλλά και άλλοι που την επιλέγουν για μικρό χρονικό διάστημα. Πρόκειται για μια μορφή εργασίας που καταρρίπτει τα όρια που θέτουν τα σύνορα των χωρών και αρνείται να περιοριστεί από αποστάσεις και θέσεις μόνιμης γεωγραφικής ισχύος.
Οι χώρες που θεωρούνται περισσότερο ελκυστικές για τον νέο αυτόν τύπο εργαζομένου επικεντρώνονται, κυρίως, στην παροχή ανέσεων ως προς τους φόρους και άλλες οικονομικές ελαφρύνσεις και στη θέσπιση νομοθεσιών που ενισχύουν την ισχύ της βίζας που αφορά ταξιδιωτικούς νομάδες. Κάθε βίζα θέτει κάποιες προϋποθέσεις σχετικά με την έκδοσή της, που επικεντρώνονται κυρίως στο εισόδημα, αλλά και στη διάρκεια διαμονής του εργαζομένου στην εν λόγω χώρα. Σκοπός κάθε κράτους είναι να προσελκύσει ολοένα και περισσότερους ψηφιακούς νομάδες, ώστε εκείνοι να υποστηρίξουν την οικονομία του. Εντοπίζουμε “Digital Nomads” σε χώρες όπως η Αργεντινή, η Βραζιλία, η Κόστα Ρίκα, η Κροατία, η Εσθονία, η Ισλανδία, η Ινδονησία, η Μάλτα, η Ισπανία αλλά και η Ελλάδα.
Η Ελλάδα ανακοίνωσε το 2021 πως ανοίγει τα σύνορά της στους “Digital Nomads” και αλλάζει τη νομοθεσία της ως προς τη νομιμότητα, αλλά και τη διαμονή αυτών των εργαζομένων. Επιτρέπει, λοιπόν, δύο χρόνια εργασίας εντός της χώρας, με την ψηφιακή νομαδική βίζα να έχει διάρκεια ενός έτους, αλλά δυνατότητα ανανέωσης για ακόμη έναν χρόνο. Ανάμεσα στις προϋποθέσεις για την έκδοση της παραπάνω βίζας βρίσκεται και το εισόδημα, που δεν πρέπει να αφορά ποσό κάτω των 3.500 ευρώ τον μήνα. Αυτό το τελευταίο κριτήριο τίθεται ως απαραίτητος όρος και από άλλες χώρες, καθιστώντας ξεκάθαρο πως αντικείμενα ενδιαφέροντος των κρατών σχετικά με τη νέα αυτή τάση εργασίας αποτελούν κυρίως υψηλόμισθα στελέχη.
Αν εξαιρέσουμε την απαίτηση για υψηλά εισοδηματικά κριτήρια, αλλά και εμπόδια που μπορεί να ενέχει μια τέτοια μορφή εργασίας, όπως η απουσία εξασφάλισης υγειονομικής περίθαλψης, θεωρείται από πολλούς ως διέξοδος από μια αγχώδη και αρκετά απαιτητική ρουτίνα που μας επιβάλλει ο σύγχρονος κόσμος. Μέσω αυτής, δίνεται στους νέους η δυνατότητα να αποδεσμευτούν από την ένταση ενός αστικού κέντρου και να οικοδομήσουν τη ζωή τους σε περιοχές που βρίσκονται πιο κοντά στο φυσικό περιβάλλον. Η τάση του σύγχρονου ανθρώπου για αποκέντρωση, που έρχεται να αντισταθμίσει το φαινόμενο της αστικοποίησης, συνδέεται άρρηκτα με τη δυνατότητα απομακρυσμένης εργασίας που προσφέρουν πολλές επιχειρήσεις.
Συμπερασματικά, η νέα μορφή τηλεργασίας φαίνεται πως αρχίζει να αποτελεί την εξέλιξη διαφόρων παραδοσιακών επαγγελμάτων επιτρέποντας μια νέα πραγματικότητα, όπου ο εργαζόμενος αποτελεί πολίτη-εργαζόμενο του κόσμου, έχοντας τη δυνατότητα ελεύθερης μετακίνησης και διαμονής μέσα σε αυτόν. Τα εργασιακά γεωγραφικά όρια καταρρίπτονται και πλέον η γνωριμία με τον πλανήτη και η εύρεση λιγότερο αγχωτικών ρυθμών ζωής αποτελούν βασικά στοιχεία της αγοράς εργασίας. Επομένως, αν κι εσύ ψάχνεις διέξοδο από μια απαιτητική καθημερινότητα, αναζήτησε τον επαγγελματικό τομέα που σε ενδιαφέρει, πακέταρε τον φορητό σου υπολογιστή σε μία τσάντα και ξεκίνα το δικό σου ταξίδι ζωής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ψηφιακός Νομάς, en.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- Ποιες χώρες δίνουν μάχη για την προσέλκυση ψηφιακών νομάδων, moneyreview.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ελληνική Βίζα για τους Ψηφιακούς Νομάδες: ο απόλυτος οδηγός για να κάνεις την αίτησή σου, digitalnomadsobs.org, διαθέσιμο εδώ
