Της Νίκης Καραχάλιου,
Η Ελλάδα περιστοιχίζεται από γείτονες που, εν πάση περιπτώσει, δεν τείνουν να κείνται φιλικά προς τη χώρα. Ιδίως αν στρέψουμε το κεφάλι μας προς ανατολάς, θα δούμε μία αναμφίβολα επιθετική και φιλοπόλεμη Τουρκία, μία Τουρκία που «ανοίγει» συνεχώς τη βεντάλια των απειλών και των προκλήσεων. Και την «ανοίγει» τόσο έντονα και τόσο επιθετικά, που αναρωτιέμαι πόσο μακριά βρισκόμαστε από τη στιγμή που θα «σπάσει» αυτή η έρμη βεντάλια…
Δεν είναι η Τουρκία επικίνδυνος εχθρός; Απλώς αναφέρω ότι το Α.Ε.Π. της γείτονος χώρας «πετάει», τη στιγμή που της Ελλάδας το κοιτάει από τον βυθό της θάλασσας, που διεκδικούν οι φιλοπόλεμοι γείτονές μας. Δεν θα τολμήσουν; Γιατί να μην τολμήσουν; Κανένα Διεθνές Δίκαιο και καμία Δύση δεν έχει τη δύναμη να την σταματήσει. Δεν μπόρεσαν να σταματήσουν ούτε τη Ρωσία να εισβάλλει στην Ουκρανία, ούτε και την ίδια την Τουρκία να εισβάλλει στην Κύπρο το κοντινό μας 1974. Ας μην γελιόμαστε, όμως, δεν είναι μόνο η Τουρκία και η κυβέρνησή της το πρόβλημα. Ολόκληρος ο πλανήτης μοιάζει με μία γυάλινη σφαίρα, τόσο εύθραυστη, που με το παραμικρό γρατσούνισμα είναι έτοιμη να σπάσει. Οι κυβερνήσεις, αλλά και εμείς, οι κοινοί θνητοί «διψάμε» για αίμα.
Με την κατάσταση ως έχει, και δεδομένου ότι η προστασία της ζωής του λαού, αλλά και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας είναι τα δύο αγαθά που φαντάζομαι ότι επιθυμούν να προστατεύσουν οι κυβερνώντες, πρέπει να συζητηθεί σοβαρά η ανάγκη ενίσχυσης της άμυνας, τόσο από την πλευρά του ανθρώπινου δυναμικού, όσο και του στρατιωτικού εξοπλισμού. Άλλωστε, η ενίσχυση της άμυνας δεν σχετίζεται αποκλειστικά και μόνο με την εξασφάλιση της νίκης σ’ έναν πόλεμο, αλλά και με την αποτροπή του. Αποτελεί ένα καλό επικοινωνιακό τρικ! Προσωπικά, θεωρώ ότι στο τραπέζι πρέπει να τεθεί και το θέμα της υποχρεωτικής στράτευσης των γυναικών. Η Φινλανδία, η Ολλανδία, η Νορβηγία και το Ισραήλ έχουν ήδη προχωρήσει στην υλοποίηση αυτής της πρακτικής.
Υποχρεωτική στράτευση γυναικών και ελληνική κοινωνία. Νομίζω ότι δεν μπορούμε να έχουμε ξεκάθαρη εικόνα για το πώς θα αντιμετωπίσουν το παρόν ζήτημα οι Έλληνες, εξαιτίας ενός ξεκάθαρου και απλούστατου λόγου: δεν έχει συζητηθεί ποτέ σοβαρά στον δημόσιο διάλογο. Κάθε φορά που ξεκινούσε ένα debate πάνω σ’ αυτό το θέμα, έληγε άδοξα για πολλούς και διάφορους λόγους. Ίσως μία μικρή γεύση για την άποψη της ελληνικής κοινωνίας μπορούμε να πάρουμε από τη στάση που κρατούν για την υποχρεωτική στράτευση των ανδρών: ΑΓΓΑΡΕΙΑ! Βέβαια, μπορεί να μην έχουν και άδικο: στον ελληνικό στρατό, υπάρχει λίγη αξιοκρατία και μπόλικη καλλιόπη! Ο σπόρος, όμως, της «αγγαρείας» σπέρνεται στο μυαλό των εφήβων και τον ποτίζουν έτσι, ώστε να κάνουν τους νέους να φοβούνται να εκτίσουν τη στρατιωτική τους θητεία. Φαντάσου τη στιγμή που οι Τούρκοι και οποιοσδήποτε άλλος καλοθελητής θα σου χτυπήσει, ή μάλλον θα σου παραβιάσει, την πόρτα…
Σε καμία περίπτωση, ωστόσο, ο στρατός δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως «αγγαρεία», αλλά ως υποχρέωση και ταυτόχρονα ως δικαίωμα. Υποχρέωσή μου να εκτελέσω το καθήκον απέναντι στη χώρα μου, δικαίωμά μου να μάθω πώς να προστατευτώ από τον εχθρό. Και κατ’ εμέ, αυτή η υποχρέωση που συνάμα είναι δικαίωμα δεν αφορά μόνο τους άνδρες, αλλά και τις γυναίκες, οιοποίες αποτελούν το ήμισυ και πλέον αυτής της χώρας. Τις γυναίκες, που σ’ έναν πόλεμο τις βιάζουν, τις δολοφονούν, σκοτώνουν τα παιδιά τους, τους συγγενείς τους. Το γεγονός ότι οι γυναίκες δεν βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης, δεν σημαίνει ότι η επικείμενη εισβολή ενός εχθρού την αφήνει αδιάφορη. Κι όμως, στην Ελλάδα αυτό το κρίσιμο ζήτημα ουδέποτε προσπάθησαν να το αναλύσουν σοβαρά. Η ιστορία «διδάσκει», και τα γεγονότα στην Ουκρανία «φωνάζουν»…
Να διευκρινιστεί ότι ως υποχρεωτική στράτευση γυναικών ορίζεται η υποχρεωτική έκτιση στρατιωτικής θητείας γυναικών με την τοποθέτησή τους κυρίως αλλά όχι μόνο σε διοικητικά καθήκοντα, με το χρονικό διάστημα της θητείας να σέβεται απόλυτα την προστασία της αξίας της μητρότητας. Μάλιστα, η ίδια η μητρότητα απετέλεσε και τον λόγο που στην Ελλάδα ο νομοθέτης ήταν διστακτικός με τη θέσπιση της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, ενώ μόλις το 1977 προχώρησε στη θέσπιση της εθελοντικής θητείας για τις γυναίκες. Σήμερα, όμως, που όλο και περισσότερες γυναίκες στρέφουν την πλάτη τους –και δικαίωμά τους– στη μητρότητα, μήπως το θέμα πρέπει να εξεταστεί εκ νέου από τον νομοθέτη; Εξάλλου, το Άρθρο 4, παράγραφος 2 του Συντάγματος αναφέρει ότι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν τα ίδια δικαιώματα και τις ίδιες υποχρεώσεις, και ο στρατός είναι και τα δύο.
«Οι γυναίκες είναι σωματικά ανίκανες», «οι γυναίκες δεν θα αντέξουν στα πεδία των μαχών», «οι γυναίκες είναι ευαίσθητες», μπλα, μπλα, μπλα… Αυτά ήταν τα επιχειρήματα που χρησιμοποίησαν οι Έλληνες το 1977 εναντίον της εθελοντικής στράτευσης των γυναικών, και προς έκπληξή μου τα ίδια επιχειρήματα χρησιμοποιούνται εν έτει 2022, εναντίον αυτήν τη φορά της υποχρεωτικής στράτευσης. Τα εκφράζουν οι ίδιοι άνθρωποι που οι γυναίκες προγονοί τους συμμετείχαν σε κρίσιμες στρατιωτικές επιχειρήσεις. Λυπάμαι, αλλά οι Κούρδισες και οι Ισραηλινές μαχήτριες σας διαψεύδουν. Εξάλλου, φαντάζομαι πως δεν έχουν όλοι οι άνδρες που εκτελούν τη στρατιωτική τους θητεία σωματική δύναμη.
Αντιλαμβάνομαι ότι το συγκεκριμένο ζήτημα είναι ιδιαίτερα δύσκολο. Ζούμε σε μία εποχή που οι γυναίκες πιέζονται να ανταπεξέλθουν στους ρόλους που αναλαμβάνουν. Είναι, όμως, τουλάχιστον γελοίο να θεωρούμε ότι πόλεμος αποτελεί μία καθαρά ανδρική υπόθεση. Άλλωστε, δεν ήταν και ποτέ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Γιατί η υποχρεωτική στράτευση ισχύει μόνο για τους άνδρες; ΣYNTAGMA WATCH. GR, διαθέσιμο εδώ
