Της Ειρήνης Διακρούση,
Σε αυτό το άρθρο, θα ήθελα να καλωσορίσω τη νέα γενιά στα ελληνικά πανεπιστήμια. Ως δευτεροετής φοιτήτρια, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας όσα «μαθήματα» πήρα κατά το 1ο έτος στη σχολή και να σας δώσω τις συμβουλές που θα έδινα στον εαυτό μου έναν χρόνο πριν.
1. Κοινωνικότητα
Το πρώτο μάθημα που μου έδωσε η σχολή είναι η ανάπτυξη της κοινωνικότητας. Ως μαθήτρια, ήμουν αρκετά εσωστρεφής, κάτι που άλλαξε από την πρώτη μέρα που μπήκα σε ένα αμφιθέατρο, όπου δεν ήξερα κανέναν (να σημειωθεί ότι δεν ήμουν σε καμία ομαδική πρωτοετών) και έπρεπε να κάτσω σε μία τυχαία θέση και να αρχίσω να συστήνομαι σε κόσμο. Έτσι, απέκτησα το θάρρος να μιλάω πρώτη σε ανθρώπους, έκανα αρκετούς νέους φίλους και βρήκα ανθρώπους που πραγματικά μου ταιριάζουν.
2. Παρακολούθηση στη σχολή
Στην πορεία του πρώτου εξαμήνου, κατάλαβα τη σημασία της παρακολούθησης των διαλέξεων. Η ύλη σού αποτυπώνεται αμεσότερα, μπορείς να κρατήσεις σημειώσεις που θα σου δώσουν τις κατευθυντήριες γραμμές για το διάβασμα από το σύγγραμμα (ή και να διαβάσεις εξ ολοκλήρου από αυτές, ανάλογα τη σχολή) και να λύσεις τις απορίες σου. Γενικότερα, το πρώτο έτος στις περισσότερες σχολές είναι εισαγωγικό, οπότε καλό είναι να πατάς στις διαλέξεις και να κρατάς σημειώσεις. Από το δεύτερο έτος που θα έχεις αποκτήσει μία καλύτερη εικόνα για τη σχολή, μπορείς να πηγαίνεις επιλεκτικά σε διαλέξεις μαθημάτων που σε ενδιαφέρουν ή σε δυσκολεύουν. Βonus tip: όσο περισσότερο πηγαίνεις στη σχολή, τόσο περισσότερους ανθρώπους γνωρίζεις. Εγώ δύο πολύ καλές μου φίλες τις γνώρισα στις διαλέξεις του εαρινού εξαμήνου.
3. Συμμετοχή στις διαλέξεις
Ένα από τα πράγματα που με ενοχλούσε όταν το άκουγα στο λύκειο, είναι πως στο πανεπιστήμιο δεν είναι καλό να συμμετέχεις στις διαλέξεις γιατί θα σε θεωρούν οι συμφοιτητές σου «γλύφτη». Προσωπικά, είμαι από αυτούς τους φοιτητές που συμμετέχουν στις διαλέξεις των μαθημάτων που με ενδιαφέρουν για τον πολύ απλό λόγο: το μάθημα γίνεται διαδραστικότερο, με αποτέλεσμα να μην αποσπάται η προσοχή μου. Γι’ αυτό κιόλας θα πρότεινα τη συμμετοχή στον καθένα και δεν χρειάζεται να ντρέπεσαι να σηκώσεις το χέρι σου. Δεν είσαι «γλύφτης» επειδή σου αρέσει το μάθημα, αλλά όταν πηγαίνεις στο τέλος κάθε διάλεξης και πιάνεις κουβεντούλα με τον καθηγητή ή του στέλνεις 50 mail το εξάμηνο.
Σχετικά με τις απορίες, μην ντραπείς να κάνεις την ερώτησή σου. Ξέρω πως στα σχολικά σου χρόνια έχουν την τάση να παρουσιάζουν τους καθηγητές του πανεπιστημίου σαν μπαμπούλες, αλλά δεν είναι έτσι. Σίγουρα μέσα στη φοιτητική σου πορεία θα πετύχεις ορισμένους ιδιότροπους καθηγητές, αλλά οι περισσότεροι είναι πολύ φιλότιμοι και έχουν πολλή διάθεση να βοηθήσουν τους φοιτητές τους. Επίσης, μπορεί να μην προλάβεις να κάνεις μία ερώτηση στην ώρα της διάλεξης, δεν είναι κακό 2-3 φορές το εξάμηνο να χρειαστεί να πας να ρωτήσεις προσωπικά τον καθηγητή στο τέλος της ώρας. Απλά μην το κάνεις συνέχεια, γιατί και αυτός μπορεί να βιάζεται και να έχει να πάει σε κάποια άλλη υποχρέωση.
4. Διάβασμα
Αυτό είναι ένα ιδιαίτερα πονεμένο θέμα, γιατί στο σχολείο σου παρουσιάζουν τη φοιτητική ζωή ως ένα ατελείωτο πάρτι που δε θα χρειαστεί να ανοίξεις ξανά βιβλίο, παρά μόνο 1-2 μέρες πριν την εξεταστική για να περάσεις τα μαθήματα. Στις περισσότερες σχολές, αυτό δεν ισχύει. Δεν πρόκειται κανένας καθηγητής να σου χαρίσει το πτυχίο, οπότε μην πας με αυτήν τη νοοτροπία. Στο πρώτο εξάμηνο, θα καταλάβεις τον βαθμό δυσκολίας και τις απαιτήσεις της σχολής σου. Επίσης, μην παρασυρθείς από το τι κάνουν οι φίλοι σου σε άλλα πανεπιστήμια: άλλες σχολές θέλουν συστηματικό διάβασμα όλο το εξάμηνο, άλλες 1,5 μήνα πριν την εξεταστική και άλλες δύο μέρες πριν την εξεταστική. Πήγαινε και θα καταλάβεις μόνος σου.
5. Μην κυνηγάς τον βαθμό
Στα σχολικά σου χρόνια, έχουν την τάση να επιβραβεύουν αυτόν που παίρνει τους καλύτερους βαθμούς και πολλές φορές, με ανέντιμα μέσα. Και στη φοιτητική σου πορεία, θα δεις συμφοιτητές σου που θα αντιγράφουν στις εξεταστικές. Όμως, καλό είναι να μην ξεχνάς το νόημα του πανεπιστημίου, που είναι να σε «βγάλει» στην αγορά εργασίας σωστό επιστήμονα. Δεν πληρώνει το ελληνικό κράτος αυτά τα 4+ φοιτητικά σου χρόνια, ούτε για να «χτυπιέσαι» από το ένα πάρτι στο άλλο σε καθημερινή βάση ούτε για να βγεις ένας αριστούχος με σκονάκια, αλλά για να πάρεις όσες περισσότερες γνώσεις μπορείς. Και πίστεψέ με, με τις γνώσεις θα έρθουν και οι βαθμοί, χωρίς να τους κυνηγάς.
6. Αναφορικά με τις παρατάξεις
Αν λέμε πως το σχολείο είναι ο προθάλαμος της ζωής, τότε το πανεπιστήμιο είναι σίγουρα προθάλαμος της δημόσιας ζωής. Θα βρεις κάθε λογής ανθρώπους: φοιτητές εντελώς απολιτίκ, φοιτητές που ενδιαφέρονται για την πολιτική αλλά δεν επιθυμούν ενεργό ρόλο και φοιτητές που, όχι μόνο επιδιώκουν ενεργή συμμετοχή σε μία παράταξη, αλλά θέλουν να ακολουθήσουν πολιτική καριέρα. Να θυμάσαι πάντα πως ο κάθε άνθρωπος έχει διαφορετικές στοχεύσεις στη ζωή. Οπότε, όταν έρθουν να σου μιλήσουν φοιτητές από διάφορες παρατάξεις και σχήματα, αν δε σε ενδιαφέρει, μην ντραπείς και απλά αρνήσου το ενημερωτικό χαρτί και μην δώσεις το κινητό σου. Αν, από την άλλη, σε ενδιαφέρει κάποια παράταξη, παρακολούθησε τη δράση της στη σχολή και έπειτα απόκτησε ενεργή συμμετοχή. Καμία από τις δύο αυτές στάσεις δε (θα έπρεπε να) είναι κατακριτέες, καθώς πλέον είστε ενήλικες, με πλήρη συνείδηση των επιλογών σας.
7. Αξιοποίησε δημιουργικά τον χρόνο σου
Τα πανεπιστήμια έχουν συνήθως αρκετές ομάδες εκτός του ωραρίου των μαθημάτων, όπως καλλιτεχνικές, περιβαλλοντικές και αθλητικές ομάδες και ρητορικούς ομίλους. Δοκίμασε να πας σε καμία συνάντηση των ομάδων που σε ενδιαφέρουν και μπορεί κάποια να την αγαπήσεις πολύ και να γίνεις μέλος της. Πέρα από το όλο concept της συγκεκριμένης ομάδας, θα γνωρίσεις φοιτητές με κοινά ενδιαφέροντα με σένα από διάφορα έτη ή μπορεί ακόμη και από διαφορετικές σχολές και θα κάνεις νέους φίλους. Μπορείς, επίσης, να αρχίσεις κάποιο χόμπι που σου αρέσει ή να μάθεις μία ξένη γλώσσα (πολύ σημαντικό για το βιογραφικό σου).
Επιπλέον, θα σου πρότεινα ανεπιφύλακτα να συμμετέχεις σε ΜΚΟ σχετικούς με τη σχολή σου ή και σε προγράμματα (π.χ: Erasmus+, εθελοντισμός). Έχοντας συμμετάσχει σε μερικά, έχω να σου πω πως κερδίζεις πολλές εμπειρίες και γνώσεις. Ακόμα, αυτά μπορείς να τα προσθέσεις στο βιογραφικό σου και θα σε βοηθήσουν να συμμετάσχεις σε ακόμη μεγαλύτερα projects. Γενικότερα, αυτή είναι η στιγμή της ζωής σου για να δοκιμάσεις όσα πιο πολλά πράγματα μπορείς.
8. Soft skills
Ή αλλιώς, οι λεγόμενες «μαλακές δεξιότητες» δεν είναι άλλο από τις επικοινωνιακές ικανότητες ενός ατόμου, την εργασιακή ηθική, τη συναισθηματική νοημοσύνη και τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του. Σε έναν κόσμο που κυριαρχείται από τον ιδιωτικό τομέα, σίγουρα τα hard skills (οι τεχνικές δεξιότητες και γνώσεις) έχουν σημασία, αλλά σε μεγάλο βαθμό, τα soft skills είναι αυτά που θα σου «κερδίσουν» τη δουλειά. Μπορείς να αρχίσεις να αναπτύσσεις τα κατάλληλα soft skills για το μελλοντικό σου επάγγελμα μέσα από τη συμμετοχή σε προγράμματα από τα φοιτητικά σου χρόνια και να δημιουργήσεις ένα δίκτυο γνωριμιών που θα σε βοηθήσει στο μέλλον.
+1. Ωριμότητα
Συμπερασματικά, μετά το πρώτο έτος της σχολής θα αισθάνεσαι ένας εντελώς διαφορετικός άνθρωπος από αυτόν που ήσουν τον Οκτώβρη, όταν πρωτοπάτησες το πόδι σου στο αμφιθέατρο. Θα είσαι ένα πολύ ωριμότερο άτομο, καθώς θα αναλάβεις πολλές νέες ευθύνες, δε θα έχεις πλέον safety net που σου παρείχε το σχολείο, θα συναναστραφείς με περισσότερους ανθρώπους από όσους είχες πότε πριν και θα αποκτήσει νέες εμπειρίες.