Της Ελευθερίας Κωνστάντιου,
Το στεγαστικό πρόβλημα των τελευταίων ετών απασχολεί πολύ. Ο κόσμος βλέπει την κατάσταση να έχει εκτροχιαστεί, με πολλούς –κυρίως νέους– να πληρώνουν αρκετά πάνω από μισό βασικό μισθό για ενοίκιο. Ωστόσο, και η ίδια η κυβέρνηση κατάλαβε πως είναι η «καυτή πατάτα» της εποχής μας, θέτοντάς το στο επίκεντρο μέσα από την ομιλία και τη συνέντευξη τύπου του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ το προηγούμενο Σαββατοκύριακο. Έτσι, δια στόματος Κυριάκου Μητσοτάκη, ακούσαμε για μια πληθώρα μέτρων που (θεωρητικά) θα ανακουφίσουν πολλές και πολλούς, όποτε γίνουν πράξη.
Η εξαγγελία, βέβαια, που τράβηξε περισσότερο το ενδιαφέρον των πολιτών ήταν αυτή του προγράμματος «Σπίτι μου», το οποίο στις 15 Σεπτεμβρίου παρουσιάστηκε και αναλυτικά. Τι είναι αυτό το πρόγραμμα, όμως; Σύμφωνα με την κυβέρνηση, αποτελεί ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει στεγαστικά δάνεια με πολύ χαμηλό επιτόκιο, επιδοτήσεις ενοικίων, χρηματοδότηση για να ανακαινιστούν παλαιά διαμερίσματα και να διατεθούν στην αγορά προς ενοικίαση, ενώ πρόκειται να αξιοποιηθούν και ακίνητα του δημοσίου μέσω προγράμματος κοινωνικής αντιπαροχής. Τα παραπάνω μέτρα αφορούν περισσότερους από 130.000 νέους έως την ηλικία των 39, ενώ δεν θα πρέπει να λησμονούμε την εξαγγελία για αύξηση του φοιτητικού στεγαστικού επιδόματος και τη δημιουργία νέων φοιτητικών κατοικιών σε πανεπιστήμια της περιφέρειας.
Ποιο είναι, όμως, το σκεπτικό πίσω από τις εξαγγελίες; Για την κυβέρνηση, η αγορά κατοικιών από νέους, η ανακαίνιση πολλών που βρίσκονται σε αχρηστία και η κοινωνική αντιπαροχή, η οποία θα δημιουργήσει νέα σπίτια που όσα καταλήξουν προς ενοικίαση, οι ιδιοκτήτες θα έχουν δεσμευτεί πως θα τα διαθέσουν με «φυσιολογικό» ενοίκιο, ενώ η δημιουργία εστιών θα βάλει επίσης φρένο στις παράλογες απαιτήσεις για ενοίκια και στην επαρχία, ελαφρύνοντας τον οικογενειακό προϋπολογισμό. Πάνω από 130.000 νέοι φαίνεται πως θα ωφεληθούν, κυρίως ζευγάρια, ελπίζοντας πως αυτό θα βοηθήσει με τον τρόπο του και την υπογεννητικότητα που μαστίζει τις τελευταίες δεκαετίες τη χώρα. Άλλωστε, δεν είναι λίγοι οι νέοι που υποστηρίζουν πως ο λόγος που δεν προχωρούν στη δημιουργία οικογένειας είναι ότι δεν μπορούν ανταπεξέλθουν στην ενοικίαση ή την αγορά ενός σπιτιού.
Βέβαια, από τις ανακοινώσεις και τη μετέπειτα παρουσίαση δεν έλειψαν και οι αντιδράσεις. Αρκετοί είναι αυτοί που αναρωτιούνται αν τα κονδύλια είναι ικανά για να καλύψουν τα μεγαλεπήβολα αυτά σχέδια. Βασικό, ωστόσο, ερώτημα είναι το αν η παροχή οικοπέδων σε ιδιώτες θα γίνει με διαφάνεια και αν όντως εκείνοι θα τα εκμεταλλευτούν στη συνέχεια με λογικές τιμές. Τέλος, αρνητική εντύπωση στους πολίτες έχει προκαλέσει το γεγονός ότι δεν υπήρξε καμία εξαγγελία για «φρένο» στα Airbnb, καθώς αυτά ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη μείωση της προσφοράς στέγης και την «εκτόξευση» των ενοικίων, ειδικά από τη στιγμη που μπήκαν στο παιχνίδι μεγάλες εταιρείες διαχείρισης ακινήτων.
Καταληκτικά, το πακέτο μέτρων της ΔΕΘ με επίκεντρο το πρόβλημα της στέγης, θεωρητικά κέρδισε τις εντυπώσεις στο γενικό σύνολο. Ταυτόχρονα, όμως, υπάρχει και προβληματισμός, αφού η Κοινή Υπουργική Απόφαση που θα δείξει τις λεπτομέρειες και το ποιοι θα συνεχίσουν να ελπίζουν, δεν έχει βγει ακόμη. Αν τα μέτρα γίνουν πράξη με διαφάνεια και σύμφωνα με τις εξαγγελίες, σίγουρα θα αποτελέσουν μια ανάσα για χιλιάδες συμπολίτες μας. Το πρόβλημα, όμως, είναι αν προλαβαίνει η κυβέρνηση να προχωρήσει στην υλοποίηση μέχρι τις εθνικές εκλογές του 2023 και αν οι πολίτες έχουν την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν οι ίδιοι το 10-20% που απαιτείται για την αγορά του σπιτιού σε αυτήν την εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πρόγραμμα στέγασης: Πού μπαίνουν οι “κόφτες”- Τα “κρυφά” σημεία, news247.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Σπίτι μου»: Τι κερδίζουν οι νέοι – Τα εισοδηματικά κριτήρια – Τι ισχύει για τις παλιές κατοικίες – Δείτε παραδείγματα, skai.gr, διαθέσιμο εδώ
- Στεγαστικά έως 150.000 ευρώ σε 10.000 νέους με 275 ευρώ τον μήνα, σελ. 21, political.gr, διαθέσιμο εδώ
