Της Νάντας Σπηλιωτοπούλου,
Η Ελλάδα είναι μία χώρα που έχει παράδοση στην υποκριτική τέχνη. Τα πρώτα θεατρικά δρώμενα στον ελλαδικό χώρο εντοπίζονται στην Κρήτη κατά τη Μινωική εποχή, όταν δηλαδή οι Μινωίτες οργάνωναν λατρευτικές τελετές για τη θεά τους, που ήταν το σύμβολο της γονιμότητας της φύσης. Στην ουσία, αυτό που επεδίωκαν οι Μινωίτες και αργότερα, οι πολίτες άλλων πόλεων, ήταν να επικοινωνήσουν με τις θεϊκές δυνάμεις, προκειμένου να διασφαλίσουν την επιβίωσή τους. Επίσης, είναι αξιοσημείωτο ότι οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι ουκ ολίγες φορές αναφέρονται στην τραγωδία και την κωμωδία. Πιο συγκεκριμένα, ο Αριστοτέλης θεωρεί ότι η μίμηση αποτελεί βασικό κίνητρο για τη γέννηση της θεατρικής πράξης. Ένας από τους σημαντικότερους αρχαίους τόπους λατρείας των θεών είναι η Επίδαυρος, όπου εντοπίζεται και το ομώνυμο αρχαίο θέατρο, στο οποίο έχουν παίξει αξιόλογοι ηθοποιοί, μία εκ των οποίων και η Ειρήνη Παπά.
Η Ειρήνη Παπά γεννήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου του 1926 (ή το 1929) και θεωρείται μία από τις σπουδαιότερες Ελληνίδες ηθοποιούς. Ωστόσο, δεν ήταν μόνο ηθοποιός, καθώς ασχολήθηκε πρώτα με τον χορό και το ραδιόφωνο και στη συνέχεια άρχισε να παρακολουθεί μαθήματα υποκριτικής στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, έχοντας ως δασκάλους τον Γιώργο Γληνό, τον Νικόλαο Παρασκευά και τον Λουκά Καρυντινό. Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1948, σε μία παράσταση των Σακελλαρίου- Γιαννακόπουλου: «Άνθρωποι… Άνθρωποι». Επίσης, την ίδια χρονιά έπαιξε στην πρώτη της ταινία Χαμένοι άγγελοι του Νίκου Τσιφόρου.
Λίγα χρόνια αργότερα, το 1951, έγινε ευρέως γνωστή μέσα από τη συμμετοχή της στη δραματική ταινία Νεκρή Πολιτεία της Φίνος Φιλμ. Όσον αφορά τη συγκεκριμένη ταινία, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι έλαβε μέρος στο Φεστιβάλ Καννών. Σκηνοθέτης της ΝεκρήςΝεκρής Πολιτείας είναι ο Φρίξος Ηλιάδης και συμπρωταγωνιστής της Ειρήνης Παπά ήταν ο Γιώργος Φούντας. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι τρεις από τις ταινίες που συμμετείχε η Ειρήνη Παπά, έχοντας πρωταγωνιστικό ρόλο, προτάθηκαν για Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας. Εκτός αυτού, συμμετείχε σε χολιγουντιανές παραγωγές και κατόρθωσε να πρωταγωνιστήσει σε παράσταση που ανέβηκε στο θέατρο του Μπρόντγουεϊ. Ωστόσο, στην Ελλάδα δεν είχε την ίδια αναγνώριση, αφού το μόνο βραβείο που έλαβε ήταν το Παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η συγκεκριμένη ηθοποιός είχε δεθεί συναισθηματικά με την Ιταλία και πιο συγκεκριμένα με τη Ρώμη, όπου το 2008 παρέλαβε το «Βραβείο Ρώμη» στο αρχαίο θέατρο της «Όστια Αντίκα». Τη στιγμή που σηκώθηκε να παραλάβει το συγκεκριμένο βραβείο, είπε συγκινημένη «η Αθήνα θα είναι πάντα η μητέρα μου, αλλά η Ρώμη είναι η δεύτερη μητέρα μου, από ξεκάθαρη επιλογή μου». Συνεπώς, διαπιστώνουμε ότι θεωρούσε την Ιταλία δεύτερη πατρίδα της.
Ένα άλλο σημαντικό γεγονός που αξίζει να αναφέρουμε για την τόσο ταλαντούχα και, παράλληλα, εργατική ηθοποιό, είναι ότι προερχόταν από μία μορφωμένη οικογένεια, καθώς οι γονείς της ήταν εκπαιδευτικοί και ήθελε, κατά κάποιο τρόπο, να ακολουθήσει τον δρόμο τους. Όταν λέμε ότι ήθελε να ακολουθήσει τον δρόμο τους, δεν εννοούμε ότι επιθυμούσε να γίνει και εκείνη δασκάλα, αλλά ήθελε να ξεφύγει από τα στερεοτυπικά πρότυπα της εποχής εκείνης. Ήθελε να μορφωθεί και να γίνει ανεξάρτητη, να μη δέχεται από κανέναν άντρα να τη συντηρεί. Σε μία συνέντευξή της είχε πει πως «το παραμύθι της Σταχτοπούτας είναι το πιο ανήθικο», διότι προβάλλει λανθασμένα πρότυπα. Από το γεγονός αυτό καταλαβαίνουμε πόσο δυναμική ήταν. Δυστυχώς, έφυγε από τη ζωή πριν από λίγες μέρες, όμως, θα μας μείνει αξέχαστη μέσα από τους ρόλους της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Έφυγε από τη ζωή η σπουδαία ηθοποιός Ειρήνη Παπά, sansimera.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Ειρήνη Παππά, athinorama.gr, διαθέσιμο εδώ.