Της Δώρας Νικολάου,
Σπανίως βρίσκει κανείς Έλληνες συγγραφείς, πολιτικά και δημόσια πρόσωπα που γράφουν απροκάλυπτα και χωρίς να αφήνουν τη δημόσια εικόνα ή τα συμφέροντά τους να τους αυτο-λογοκρίνουν. Το Ποτέ δεν κολυμπάς δύο φορές στο ίδιο ποτάμι, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Επίκεντρο και με την υπογραφή του Αναστάση Περράκη, είναι μια συλλογή κειμένων, γραμμένων εντός της τελευταίας εικοσαετίας, που σου μεταφέρουν αυτή την αίσθηση του ελεύθερου. Της ελεύθερης γραφής, της ελεύθερης γνώμης, του θετικά διακείμενου θρασέως λόγου.
«Περισσότερο επιστήμονας παρά πολιτικός», όπως ο ίδιος θέλησε να χαρακτηρίσει τον εαυτό του, μοιράζεται μαζί μας ένα εγχείρημα που συγκεντρώνει τη δουλειά πολλών χρόνων. Δουλειά που χαρακτηρίζεται από το χιούμορ, τον ευθύ λόγο και τη διαύγεια που αποκτά κανείς για την ελληνική πραγματικότητα, όταν απομακρύνεται από αυτήν. Κάτοικος εξωτερικού και με χρόνια εμπειρίας στο γράψιμο και την άμεση αναμέτρηση με τα στραβά που τείνουν πολλοί να παραβλέπουν, δεν θα μπορούσαμε να είμαστε πιο ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα που μας παρουσιάζεται από τον Περράκη, γύρω από τις, προσωπικές και μη, εμπειρίες και γνώμες του ως αρθρογράφου, ερευνητή και παραλίγο πολιτικού.
Μικρά κείμενα που ανοίγονται μπροστά στις σελίδες μας για να τα ξεφυλλίσουμε με όποια σειρά θέλουμε, από τα χρόνια της νεότητας ως «συνηγόρου του Αβαγεδδών» έως και την ωριμότερη περίοδο του τώρα, με τις πρόσφατες εξελίξεις –ποιος ξεχνάει την παγκόσμια κρίση της πανδημίας του πολυτάραχου 2020;– που διαβάζουμε και την εξέλιξη όχι απλώς στο γράψιμο, μα και στα κεντρικά ενδιαφέροντα του συγγραφέα. Οι ενότητες Επιστήμη-Υγεία-Παιδεία-Πολιτική δεν είναι παρά η μεγαλύτερη εικόνα για περισσότερα θέματα-μικροενότητες που αν θέλεις διαβάζεις και ξεχωριστά, έτσι σαν αυτοτελή επεισόδια στην καθημερινή σου σειρά. Με αφορμή διαφορετικά θέματα της επικαιρότητας, εκτυλίσσεται ο σχολιασμός, η έκθεση απόψεων, όλα με την αίσθηση του χιούμορ και του κριτικού νου που ίσως και να χρειάζεται στην πορεία του κάθε πολίτη. Άλλωστε, ούτε απαιτείται για τη μετρημένη, αξιολογική και ανοιχτόμυαλη κρίση μας το δημόσιο βήμα ούτε η ταυτότητα κομματικής ιδεολογίας με τον συγγραφέα μας. Μονάχα ίσως η παιδεία και τα αξιόλογα ερεθίσματα για αυτή.
Όσον αφορά τη συλλογή κειμένων και το εύρος τους, δεν εξαντλούν καθόλου τον αναγνώστη και μόνο ευχάριστη μπορεί να χαρακτηριστεί η συντροφιά τους. Όλη η γκάμα των συναισθημάτων μπορεί να μας παρουσιαστεί. Το ύφος κυμαίνεται αναλόγως με την ιδιότητα του χαρακτήρα που επιλέγει και ο κειμενογράφος, αλλά κατά κύριο λόγο η πνοή είναι φρέσκια. Καμία ανησυχία για τον αυστηρό επιστημονικό, ακαδημαϊκό ή πολιτικό λόγο που, ομολογουμένως, δεν συντάσσεται εύκολα με τα λογοτεχνικά γούστα του καθενός. Αντιθέτως, αυτό το βιβλίο μας τραβά την περιέργεια αβίαστα. Πνευματώδες, ίσως θα ήταν η ιδανικότερη περιγραφή, προσωπικό και, ευτυχώς, καθόλου προσποιητό.
Το Ποτέ δεν κολυμπάς δύο φορές στο ίδιο ποτάμι είναι ακριβώς αυτό το μικρό και ευκολοδιάβαστο βιβλιαράκι που πραγματεύεται σοβαρά θέματα με τον πιο ευχάριστα διακριτικά τρόπο. Ωδή στην κριτική σκέψη που τόσο αναγκαία φαίνεται στην εποχή της κατευθυνόμενης και ελεγχόμενης ενημέρωσης, δεν κρίνεται παρά ως τη μικρή δόση πραγματικότητας κάτω από τον μανδύα του καλλιεργημένου χιούμορ που χρειαζόμαστε στην καθημερινότητά μας.
