Της Κάτιας Σπυροπούλου,
Όντας προγραμματισμένο να λάβει χώρα νωρίτερα τον Σεπτέμβριο, το Pride Parade δεν είχε την θεμιτή αντιμετώπιση στην Σερβία. Βαθιά ριζωμένοι στο παρελθόν, καθώς και προσκολλημένοι στην θρησκεία, οι Σέρβοι ακροδεξιοί αδυνατούσαν και αδυνατούν να «αγκαλιάσουν» τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας. Για αυτό τους είδαμε σε διαδηλώσεις στο Βελιγράδι, την προηγούμενη εβδομάδα, να περιφέρονται τόσο με «Λιτανεία για τη σωτηρία της Σερβίας» όσο και ψάλλοντας εκκλησιαστικούς ύμνους, κρατώντας συγχρόνως θυμιατά. Αυτό σημαίνει πως οι παραδοσιακές αξίες διαδραματίζουν σημαντικότερο ρόλο για εκείνους, ούσες βαθιά ριζωμένες μέσα στο υποσυνείδητό τους.
Η προγραμματισμένη πορεία του Pride, για την ιστορία, ακυρώθηκε από την αστυνομία, αφού ο Πρόεδρος της Σερβίας, Aleksandar Vučić, είπε ότι αν κρίνουν ότι η κατάσταση είναι επικίνδυνη, πρέπει να ακυρωθεί. Τελικά, αυτό έγινε μιας και που η κατάσταση ήταν εκτός ελέγχου, σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, όπου κεντρικοί δρόμοι της πρωτεύουσας της χώρας γέμισαν με κόσμο που φώναζε συνθήματα κατά της κοινότητας, κρατούσε εικόνες και σταυρούς, ενώ ορισμένοι ακόμη και φωτογραφίες του Προέδρου της Ρωσίας, Vladimir Putin, ο οποίος είναι γνωστό πως έχει περιορίσει απίστευτα τις ελευθερίες της προαναφερθείσας κοινότητας.
Είναι πασίγνωστο ότι η Σερβία είναι μακροχρόνια σύμμαχος της Ρωσίας. Έτσι λοιπόν, μέσα στους διαδηλωτές —που έφεραν μια τεράστια σερβική σημαία— δεν έλειψαν και ομάδες που φώναζαν συνθήματα υπέρ της Ρωσίας. Σαν να μην έφθανε αυτό, μια «αρμάδα» μοτοσικλετιστών, που υποστηρίζουν τις πολιτικές του Ρώσου Προέδρου και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, άναψαν τις μηχανές τους ως ένδειξη υποστήριξης του πλήθους, που συγκεντρώθηκε στον καθεδρικό ναό του Αγίου Σάββα του Βελιγραδίου για να προσευχηθεί, ώστε να «σωθεί η κοινωνία».
Αξίζει να αναφερθεί πάντως ότι αυτή δεν αποτελεί μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Οι σερβικές κυβερνήσεις έχουν απαγορεύσει τις παρελάσεις υπερηφάνειας στο παρελθόν, ενώ άλλα αντίστοιχα γεγονότα, στις αρχές της δεκαετίας του 2000, αμαυρώθηκαν από την βία. Πιο πρόσφατα, στις 14 Αυγούστου, αρκετές χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην πρωτεύουσα της Σερβίας, έχοντας λάβει στήριξη από ορισμένα κόμματα της αντιπολίτευσης για τον ίδιο λόγο. Όπως πληροφορούμαστε μάλιστα από τη σερβική ιστοσελίδα Danas, κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης του Αυγούστου οι πολίτες υπέγραψαν αίτημα για την απαγόρευση του EuroPride μπροστά από τον Ναό του Αγίου Σάββα. Σύμφωνα με τον επίσκοπο Νικάνορα, «οι πολίτες ενδιαφέρονται για τη διατήρηση της ιστορίας, των εκκλησιών και των παραδόσεων της Σερβίας». Ο ίδιος, μάλιστα, τις προάλλες, χαιρέτισε την τελική απόφαση των κρατικών αρχών να μην διοργανώσουν το Europride.
Η έμμεση κίνησή του Προέδρου της Σερβίας να εγκρίνει την ακύρωση της «παρέλασης» δεν φανερώνει τα πιστεύω του, αλλά αντιθέτως τις προτεραιότητές του. Ο ίδιος ανέφερε πως δεν είναι ευχαριστημένος με την απόφαση αυτή, αλλά η Σερβία αυτή την στιγμή πρέπει να επικεντρωθεί σε άλλα πιο φλέγοντα ζητήματα. Οι διοργανωτές από την πλευρά τους επιμένουν ότι η παρέλαση θα πραγματοποιηθεί αυτό το Σαββατοκύριακο κανονικά παρά την απαγόρευση.
Με άλλα λόγια, επρόκειτο για ένα πολύ λεπτό ζήτημα που φέρνει ποικίλες αντιδράσεις. Ο επικεφαλής της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, Πατριάρχης Πορφύριος, είπε ότι η εκδήλωση EuroPride απειλεί τις παραδοσιακές οικογενειακές αξίες. Επιπλέον ανέφερε για την κοινότητα πως «θέλει να βεβηλώσει την ιερότητα του γάμου και της οικογένειας και να επιβάλει μια αφύσικη ένωση ως υποκατάστατο του γάμου». Ενδιαφέρον είναι ότι, ενώ οι σεξουαλικές σχέσεις ομοφυλόφιλων είναι νόμιμες στη Σερβία, οι γάμοι ομοφυλόφιλων δεν επιτρέπονται και οι ακτιβιστές λένε ότι τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα είναι δακτυλοδεικτούμενα. Εάν, όμως, η Σερβία επιθυμεί να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πρέπει να ακολουθήσει μια σειρά από σχετικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες, κατά τις Βρυξέλλες, θα επιτύχουν τόσο την βελτίωση του κράτους δικαίου όσο και την προάσπιση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Σερβία: Νέα μαζική διαδήλωση κατά του EuroPride, Η Καθημερινή, διαθέσιμο εδώ
- Protesters march in Belgrade against planned gay Pride event, Euractiv, διαθέσιμο εδώ
