Του Κέβι Μερκούρη,
Μια χρυσή εποχή των διμερών τους σχέσεων διανύουν Σερβία και Τουρκία, σύμφωνα με τον Πρόεδρο Aleksandar Vucic. Η υποδοχή που επεφύλαξε ο ίδιος άλλωστε στον Τούρκο ομόλογό του Recep Tayyip Erdogan, ήταν πολύ θερμή και μπορεί να ερμηνευθεί ως μια ανταπόδοση στο ανάλογο καλωσόρισμα που είχε λάβει ο Σέρβος Πρόεδρος κατά το ταξίδι του στην Άγκυρα στις αρχές του χρόνου. Ενδεικτική του κλίματος ήταν η πραγματοποίηση δέκα κανονιοβολισμών προς τιμήν του Erdogan. Πάντως, πέρα από τα τυπικά, η συνάντηση των δύο ηγετών συνοδεύτηκε και από την υπογραφή μιας σειράς συμφωνιών, με σκοπό την περαιτέρω εμβάθυνση των διμερών σχέσεων.
Μια από τις πιο χαρακτηριστικές συμφωνίες στην οποία προέβησαν οι δύο πλευρές, είναι η δυνατότητα μετακίνησης μεταξύ των δύο κρατών με την χρήση μόνο της εθνικής ταυτότητας. Η συγκεκριμένη συμφωνία χαροποίησε ιδιαίτερα τον τούρκο ηγέτη που δήλωσε πως η Σερβία γίνεται η έκτη χώρα της οποίας οι πολίτες αποκτούν αυτή την δυνατότητα. Την ίδια ώρα, βέβαια, οι Τούρκοι πολίτες εξακολουθούν να χρειάζονται βίζα για την πραγματοποίηση ταξιδιών στα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη, σε ένα ζήτημα του οποίου η διευθέτηση αποτελεί διακαή πόθο της Τουρκίας.
Ο Πρόεδρος Erdogan υποστήριξε πως η οικονομική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών είναι η κινητήρια δύναμη των διμερών σχέσεων. Όπως ο ίδιος ανέφερε, το διμερές εμπόριο κατέγραψε αύξηση 33% την προηγούμενη χρονιά, ενώ έθεσε τον στόχο των 5 δις δολαρίων για τα επόμενα χρόνια. Η Τουρκία αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους ξένους επενδυτές στη Σερβία, στην οποία βρίσκονται υπό υλοποίηση πάνω από 300 διαφορετικά project με έμφαση στον τομέα των υποδομών, όπου οι τουρκικές εταιρείες είναι ιδιαίτερα δραστήριες στην ευρύτερη περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων. Παράλληλα, η κυβέρνηση Erdogan προωθεί συστηματικά και την αναστήλωση χώρων θρησκευτικού χαρακτήρα. Έτσι, έχει αναλάβει την ανοικοδόμηση του τζαμιού Bayrakli στη Σερβία, θέλοντας να υπενθυμίσει τον ηγετικό της ρόλο σε ότι σχετίζεται με τη μουσουλμανική παράδοση και παρουσία στην περιοχή.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος Vucic ευχαρίστησε τον ομόλογό του για την συνεισφορά του στην επίλυση των ανοιχτών ζητημάτων που επί δεκαετίες ταλανίζουν τα Δυτικά Βαλκάνια. Αναφερόμενος, φυσικά, στα ζητήματα της Βοσνίας και του Κοσόβου, όπου ανά τακτά χρονικά διαστήματα προκύπτουν εντάσεις με κίνδυνο τη γενική ανάφλεξη στην περιοχή. Ο Erdogan ασκεί μεγάλη επιρροή στη μουσουλμανική κοινότητα της Βοσνίας, την οποία είχε επισκεφτεί πριν το Βελιγράδι στα πλαίσια της περιοδείας του. Ενώ, η Τουρκία είχε συμμετάσχει, δια του Υπουργού Εξωτερικών Mevlut Çavuşoglu, και στη σύνοδο κορυφής της Open Balkan που έλαβε χώρα στο Βελιγράδι λίγες μέρες νωρίτερα.
Ένα από τα ζήτημα που συζήτησαν οι δύο ηγέτες, ήταν εκείνο της στρατιωτικής συνεργασίας. Ο Σέρβος Πρόεδρος εξέφρασε την πρόθεση της χώρας του να αποκτήσει τα περίφημα πλέον τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar. Η Τουρκία έχει μετατραπεί, άλλωστε, σε έναν από τους κυρίους εξαγωγείς του συγκεκριμένου τύπου στρατιωτικού εξοπλισμού, με τις διεθνείς παραγγελίες να διαδέχονται η μία την άλλη. Παράλληλα, τέθηκε και το θέμα της εκπαίδευσης μελών των σερβικών ενόπλων δυνάμεων επί τουρκικού εδάφους, γεγονός που φανερώνει και την εμπιστοσύνη που δείχνουν τα βαλκανικά κράτη εν γένει στις στρατιωτικές ικανότητες της Τουρκίας. Τα παραπάνω, βέβαια, προκάλεσαν και την ανησυχία της ελληνικής πλευράς, η οποία τέθηκε στο τραπέζι κατά την συνάντηση του Νίκου Δένδια με τον Σέρβο ομόλογό του Nikola Selakovic.
Από τις συνομιλίες Erdogan-Vucic δεν θα μπορούσε να απουσιάζει και το φλέγον ζήτημα της ενέργειας. Σερβία και Τουρκία είναι από τις ελάχιστες χώρες στην ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης που δεν έχουν επιβάλλει κυρώσεις στην Ρωσία. Παρόλα αυτά, οι συνέπειες της ενεργειακής κρίσης έχουν προκαλέσει σημαντικά προβλήματα, με τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου να έχουν εκτοξευθεί. Σε αυτά τα πλαίσια ο Πρόεδρος Vucic ζήτησε την συμβολή της Τουρκίας και προσωπικά του Erdogan προκειμένου να μεσολαβήσει για την υπογραφή μιας συμφωνίας μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας από το Αζερμπαϊτζάν προς την Σερβία.
Συμπερασματικά, Σερβία και Τουρκία διανύουν μια πολύ θετική για τις διμερείς τους σχέσεις περίοδο. Οι Πρόεδροι Erdogan και Vucic δείχνουν να έχουν την απαραίτητη συνεννόηση σε ζητήματα αμοιβαίου συμφέροντος και να επιθυμούν περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας τους. Ωστόσο, μένει να φανεί αν η φιλία των δύο κρατών είναι ευκαιριακή και αποτέλεσμα της προσωπικής σχέσης που φαίνεται να έχουν αναπτύξει οι δύο ηγέτες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Turkey’s Erdogan pledges to bolster stability in Balkans, The Washington Post, διαθέσιμο εδώ
- Turkey prepared to support Serbia, Kosovo in overcoming challenges, says Erdogan, Euractiv, διαθέσιμο εδώ
- Erdogan is pleased with the decision to travel between Serbia and Turkey
only with an ID card, The European Times, διαθέσιμο εδώ
