Του Μάριου Κριτίδη,
Στις 2 Οκτωβρίου, ο λαός της Βραζιλίας θα κληθεί να ψηφίσει στις κάλπες για τον πρώτο γύρο των Προεδρικών εκλογών, σε μία από τις σημαντικότερες εκλογές για την ισχυρή οικονομικά χώρα της Λατινικής Αμερικής. Οι βασικοί αντίπαλοι του εκλογικού αγώνα του Οκτωβρίου, που θα διεκδικήσουν την Προεδρία της χώρας, είναι ο νυν και «περιβόητος» ηγέτης της χώρας Jair Bolsonaro, και βασικός του αντίπαλος ο πρώην Πρόεδρος της χώρας, ο κεντρο-αριστερός Louiz Inacio Lula Da Silva.
Ο Lula Da Silva, αποτελεί από τους εμπειρότερους πολιτικούς της χώρας με πολιτική καριέρα δεκαετιών. Διετέλεσε Πρόεδρος της χώρας από το 2003 μέχρι το 2011, κερδίζοντας την επανεκλογή του στην εκλογική αναμέτρηση του 2007. Η Προεδρία του χαρακτηρίστηκε από την προσπάθεια κοινωνικής πολιτικής και μείωσης των κοινωνικών προβλημάτων που μαστίζουν διαχρονικά την χώρα. Η μεγαλύτερη επιτυχία του θεωρείται η αισθητή καταπολέμηση της φτώχειας, μειώνοντας τα ποσοστά της μετά από την πρώτη του προεδρία κατά 1/3, ενώ επέκτεινε επίσης την πετρελαιοβιομηχανία της χώρας και εξασφάλισε την διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων του 2016. Γενικότερα, ο ίδιος είναι ένας από τους πολύ δημοφιλείς πολιτικούς της χώρας, με την μόνη σημαντική κριτική απέναντί του να είναι σε μη ικανοποιητική πολιτική σε ζητήματα εγκληματικότητας και εκπαίδευσης.
Ο Lula da Silva, συμμετέχει σε μία εκλογική διαμάχη η οποία φαίνεται να γίνεται όλο και πιο ανταγωνιστική και σκληρή μεταξύ των δύο αντιπάλων. Θα μπορούσαμε εύκολα να διακρίνουμε ομοιότητες με τις αντίστοιχες Προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ του 2020. Αρχικά, ο ίδιος ο Bolsonaro έχει χαρακτηριστεί ως «Trump της Βραζιλίας», συσπειρώνοντας με το μέρος του το υπερσυντηρητικό εκλογικό κοινό της χώρας, τους Καθολικούς και γενικότερα μία αντιδραστική δεξιά, όμοια με αυτήν που παρουσιάζεται στις ΗΠΑ με τους Τραμπικούς Ρεπουμπλικάνους. Η δημοφιλία του Bolsonaro είναι αμφίδρομη, σε άλλους να κερδίζει την απόλυτη απέχθεια και άλλοι να τον λατρεύουνε και να είναι φανατικοί υποστηρικτές του, ομοίως με την λαϊκή απήχηση του Trump στην Αμερική. Επίσης, σε μία πιο δυσοίωνη πτυχή οι εκλογές έχουν τον κίνδυνο να μοιάσουν με τις αντίστοιχες Αμερικάνικες του 2020, είναι ο πολιτικός αναβρασμός και η αμφισβήτηση των θεσμών. Συγκεκριμένα, έχει επανειλημμένα χαρακτηρίσει ως αναξιόπιστα τα ηλεκτρονικά μέσα συλλογής και καταμέτρησης των ψήφων, ενώ έχουν υπάρξει από τον ίδιο αιχμηρές δηλώσεις στις οποίες υπονοούταν ότι δεν θα αφήσει εύκολα τη θέση του, ανεβάζοντας τις ανησυχίες για μία αντίστοιχη αμφισβήτηση των εκλογών, όμοια με αυτή του Trump.
Από την άλλη, ο Lula Da Silva, και ‘κείνος χαράσσει ομοιότητες της στρατηγικής του με τον Joe Biden. Έχει προσπαθήσει να απομακρυνθεί από τον χώρο της κεντροαριστεράς και να προσεγγίσει περισσότερο το κέντρο, και να μαζέψει υποστήριξη από αυτούς οι οποίοι αντιτίθενται στην ακραία ρητορική του Bolsonaro. Η τακτική αυτή, είναι δοκιμασμένη και λογική και πιθανότατα να μπορέσει να στρέψει τον εκλογικό αγώνα σε μία αναμέτρηση με κύριο ερώτημα «Υπέρ ή Κατά του Bolsonaro», ένα φαινόμενο το οποίο είναι άκρως συνηθισμένο για πολιτικούς που ήρθαν αντιμέτωποι με κρίσεις ή δεν έχουν ιδιαίτερα καλή συνολική δημοτικότητα με όλο τον λαό. Σε μία τέτοια περίπτωση νικητής θα είναι όποιος θα μπορέσει να πάρει με το μέρος του τους μετριοπαθείς ψηφοφόρους και, για την ώρα φαίνεται πως το πλεονέκτημα το έχει ο Da Silva.
Οι δημοσκοπήσεις, βέβαια, αποδίδουν αυτό το πλεονέκτημα στον Lula Da Silva. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις του Σεπτεμβρίου, ένα μήνα πριν την προσέλευση στις κάλπες, δείχνουν ένα προβάδισμα 11 ποσοστιαίων μονάδων για τον Da Silva, κερδίζοντας το 45% των ψήφων, με τον Bolsonaro να κερδίζει το 34%. Η διαφορά έχει μειωθεί λίγο σε σχέση με αντίστοιχη δημοσκόπηση, η οποία έδινε στον Lula Da Silva προβάδισμα 14 μονάδων. Η αλήθεια είναι πως είναι σχετικά νωρίς να γνωρίζουμε τα πιθανότερα ποσοστά στα οποία θα κινηθεί η εκλογική αναμέτρηση. Αυτό που είναι σίγουρο, όμως είναι πως ο Lula Da Silva έχει μία αισθητή διαφορά, η οποία είναι αρκετά δύσκολο να καλύψει ο Bolsonaro μέσα σε έναν μήνα. Όμως, σε ένα έντονο πολιτικό περιβάλλον υπάρχουν πάντα εκπλήξεις, η μόνη ελπίδα του Bolsonaro είναι ένα αντίστοιχο φαινόμενο κρυφών ψηφοφόρων, οι οποίοι διαφεύγουν από την διεξαγωγή των δημοσκοπήσεων, αλλά όπως και νά ‘χει, ακόμα και ο δεύτερος γύρος των εκλογών είναι συντριπτικά υπέρ του Lula Da Silva, στην οποία συγκεντρώνει 15% διαφορά με βάση τη δημοσκόπηση στις αρχές του μήνα.
Μένει να φανεί πως θα εξελιχθεί το πολιτικό σκηνικό στην Βραζιλία πριν και μετά τις εκλογές, ελπίζουμε η ρητορική του Bolsonaro να παραμείνει απλά στα λόγια και να μην υπάρξουν αντίστοιχα σκηνικά με αυτά που είδαμε στην Αμερική στο Καπιτώλιο την 6η Ιανουαρίου του 2021.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Brazil Lula Sees Running Mate in Key Cabinet Job If Elected, Bloomberg, Διαθέσιμο εδώ
- Lula holds lead as Brazil’s election campaign officially begins, Al Jazeera, Διαθέσιμο εδώ
- Lula v Bolsonaro: Tensions rise in Brazil as election nears, Al Jazeera, Διαθέσιμο εδώ
- Brazil’s presidential campaign launches amid fears of violence and upheaval, The Guardian, Διαθέσιμο εδώ
- Poll shows Bolsonaro narrowing gap to Lula ahead of Brazil election, Reuters, Διαθέσιμο εδώ