Της Μαρίας Κελεπούρη,
Αφορμή για τη συγγραφή του Valori Bollati: Αποσπάσματα Κορινθιακού Τύπου του 20ού Αιώνα για την Κατανόηση των Αξιών μιας Εποχής, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παρουσία, στάθηκε η εύρεση ενός αρχείου τοπικών εφημερίδων από τον Βασίλη Καλαντζή, ως συνέπεια της συνήθειας του ίδιου να εξερευνά τα παλιά αντικείμενα που φύλασσε ο παππούς του. Και κάπως έτσι αποδεικνύεται πώς η νεανική περιέργεια και η δίψα για γνώση μπορούν να φέρουν στο φως ένα πολύτιμο από ιστορικής πλευράς υλικό.
Το αρχείο που ο Καλαντζής ανακάλυψε το διέσωσε εμπλουτίζοντάς το με τα ευρήματα της προσωπικής του έρευνας. Η παρούσα έκδοση, λοιπόν, περιλαμβάνει αποσπάσματα από εφημερίδες της περιοχής της Κορινθίας, τα οποία προέρχονται τόσο από την προπολεμική όσο και από τη μεταπολεμική περίοδο. Ένα αρχείο που στοιχειοθετεί τα γεγονότα μιας περιοχής κατά τον περασμένο αιώνα, υπογραμμίζει τις αλλαγές του δημοσιογραφικού λόγου και προσφέρει την ευκαιρία στον σύγχρονο αναγνώστη να ανιχνεύσει τα χαρακτηριστικά της γλωσσικής εξέλιξης.
Πρόκειται για ενημερωτικά αποσπάσματα που αφορούν γεγονότα της εποχής, αναγγελίες, παρακλήσεις ή προσκλήσεις, δηλώσεις, δημοσιεύσεις ποιημάτων, κείμενα διαφορετικών ειδών που αποτυπώνουν με τον αμεσότερο τρόπο τα ήθη και τη νοοτροπία μιας ολόκληρης εποχής. Αυτής του 20ού αιώνα. Μάλιστα, το επονομαζόμενο απόσπασμα «ΞΥΛΟΚΑΣΤΡΟΝ», στο οποίο ο γράφων εξυμνεί την ομορφιά μιας κοπέλας, περιγράφοντας με θαυμασμό κάθε λεπτομέρεια της εξωτερικής της εμφάνισης, προσομοιάζει τον τρόπο έκφρασης στα βυζαντινά ερωτικά επιγράμματα.
Το περιεχόμενο αυτών των τοπικών εφημερίδων εκτείνεται σε ένα ευρύ φάσμα θεματικών, από τοπικές ανακοινώσεις ως καταγραφές ιστορικών γεγονότων και πολιτικές παραινέσεις, όπως για παράδειγμα για την επιστροφή του Βασιλιά Γεωργίου. Απόψεις που διίσταντο, έβρισκαν υποστηρικτές και εχθρούς, όμως, σε κάθε περίπτωση υπηρετούσαν ένα ιδανικό. Την ελευθερία του λόγου. Αυτή ακριβώς τηρεί και το υπό συζήτηση έργο, το οποίο αποτελεί ένα κράμα Ιστορίας και ιστορικότητας. Ένα υλικό άξιο προς μελέτη και πάντοτε διαχρονικό για όλα τα στοιχεία που περιλαμβάνει. Εκτός από τα γεγονότα της περιοχής, για τα οποία πληροφορούν οι ανακοινώσεις, σε ορισμένα κείμενα διακρίνονται ψήγματα χιούμορ και σάτιρας, στοιχεία που χάρη σε αυτά διαφαίνεται όχι μόνο το συγγραφικό στυλ, αλλά και το κλίμα της εκάστοτε εποχής.
Τα κείμενα που περιλαμβάνονται δεν είναι τοποθετημένα χρονικά, ωστόσο, καλύπτουν σχεδόν ολόκληρη τη διάρκεια του 20ού αιώνα, από τις αρχές ως τα τελευταία έτη. Αποτελούν, επομένως, μία ακόμη πηγή για το παρελθόν, μια πηγή εύστοχη, αναμφισβήτητα αντικειμενική και ίσως την πιο ενδιαφέρουσα κυρίως λόγω της κειμενικής ποικιλίας που τη χαρακτηρίζει.
Το Valori Bollati: Αποσπάσματα Κορινθιακού Τύπου του 20ού Αιώνα για την Κατανόηση των Αξιών μιας Εποχής σφραγίζει, όπως επισημαίνει και ο ιταλικός τίτλος του, τις αξίες μιας εποχής. Είναι, πράγματι, εγκλωβισμένες μέσα στα όρια της γλώσσας. Μένοντας πιστοί σε αυτό το γλωσσικό παιχνίδι, θα λέγαμε πως χάρη στην ίδια τη γλώσσα και τη γραπτή μορφή της διασώθηκαν και μεταδόθηκαν ανέγγιχτα, ανά τα χρόνια, τα ήθη μιας εποχής. Το πολιτικό, το κοινωνικό και το αστείο πρόσωπό της. Άλλωστε, όπως είναι γνωστό και από τη γλώσσα–πρόγονο της ιταλικής, τα λατινικά: “verba volant, scripta manent”, «τα λόγια πετούν, τα γραπτά μένουν». Και, όπως φαίνεται, το ρητό αυτό επιβεβαιώνεται εύστοχα με τον σκοπό του παρόντος έργου.
