Του Θοδωρή Μπουλούμπαση,
Το «εκρηκτικό» μίγμα της πολεμικής κρίσης, του ενεργειακού στραγγαλισμού της Ευρώπης και του καλπάζοντα πληθωρισμού που έχει προκληθεί, δημιουργεί δυσοίωνες συνθήκες για όσους έχουν επενδύσει σε ομόλογα και δη σε χωρών του Νότου. Πριν από λίγες ημέρες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θέλοντας να αντιμετωπίσει τις πληθωριστικές πιέσεις, προχώρησε σε μία σημαντική αύξηση των επιτοκίων κατά 75 μονάδες βάσης. Σημειώνεται πως πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση επιτοκίων στην ιστορία της κυκλοφορίας του ευρώ (€), η οποία εκτίναξε το ποσοστό των επιτοκίων στο 1,25% από 0,50% που ήταν έως τις αρχές Σεπτεμβρίου, ενώ το επιτόκιο καταθέσεων από μηδενικό ανήλθε στο 0,75%. Η Ε.Κ.Τ. δεν αποκλείει το γεγονός, όπως αναφέρει ρητά στο κείμενο της, επιπρόσθετων παρεμβάσεων έτσι ώστε να σημειωθεί ο στόχος της επαναφοράς των επιτοκίων της στο ποσοστό του 2%.
Οι προαναφερθείσες συνθήκες αναμένεται να προκαλέσουν ένα μεγάλης κλίμακας sell-off με τους επενδυτές πλέον να έχουν αρκετούς λόγους ώστε να σπεύσουν να «ξεφορτωθούν» από τα χαρτοφυλάκια τους τα ευρωπαϊκά ομόλογα. Εκτός από τις ήδη υπάρχουσες νάρκες που βρίσκονται στο μακροοικονομικό περιβάλλον της Γηραιάς Ηπείρου, στη γειτονική Ιταλία τα κρατικά ομόλογα διατρέχουν επιπρόσθετους κινδύνους.
Η 3η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο των ανησυχιών σχετικά με την αγορά ομολόγων, κάτι που καθρεπτίζεται στο ποσοστό της απόδοσης του 10ετούς κρατικού τίτλου της χώρας, η οποία πλέον αγγίζει το 4%. Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Société Générale, το ποσοστό της απόδοσης και οι συνθήκες μη σταθερότητας, δημιουργούν δεύτερες σκέψεις στους επενδυτές για τον πιστωτικό κίνδυνο. Αναλυτικότερα, η προγραμματισμένη εκλογική διαδικασία της 25ης Σεπτεμβρίου αναμένεται να αλλάξει ριζικά το πολιτικό σκηνικό της χώρας. Οι δημοσκοπήσεις να δείχνουν πως το ακροδεξιό κόμμα Fratelli d’Italia, με την όχι και τόσο φιλική προς την Ευρώπη Giorgia Meloni, αλλά και συνολικά ο συνασπισμός ακροδεξιών κομμάτων, η Lega του Mateo Salvini και το κόμμα του Silvio Berlusconi, προηγούνται αισθητά του κεντροαριστερού μπλοκ.
Οι ιταλικές εκλογές και η πρόσφατη αύξηση των επιτοκίων αναμένεται να αποτελέσουν ένα crash test για σύσσωμη την ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων, με την Capital Economics να σημειώνει πως οι επικείμενες εκλογές εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τη δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας και για το εάν θα συνεχιστούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις που με επιτυχία εφάρμοσε ο τεχνοκράτης Mario Draghi.
Σε ελληνικό επίπεδο, τα κρατικά 10ετή ομόλογα σημειώνουν αποδόσεις παρόμοιες με τα Ιταλικά στο ύψος του 4% και βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές Ιουνίου. Όπως αναφέρουν πηγές του Υπουργείου Οικονομικών, δεν τίθεται λόγος ανησυχίας, καθώς ήδη στο τρίτο τετράμηνο του έτους έχει επιτευχθεί το 70% του στόχου των €10 δις, όσον αναφορά τις δανειακές ανάγκες του 2022. Ποσοτικά ανέρχεται στα €6,9 δις, ενώ ο υψηλός ρυθμός κρατικών εσόδων διατηρεί σε πολύ καλό επίπεδο τα ταμειακά διαθέσιμα, που μετά την συμβολή του προγράμματος Sure αναμένεται να ξεπεράσουν τα €40 δις.
Η Ελληνική πλευρά επιθυμεί να εκπέμψει μήνυμα συνέχισης της κανονικότητας με διαρκή παρουσία στις αγορές, αναμένοντας την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα από τους οίκους αξιολόγησης. Αξίζει να σημειωθεί πως το ερχόμενο έτος επιφυλάσσει συνταγματικά με βεβαιότητα εκλογική διαδικασία και για την χώρα μας, με τον κίνδυνο της έλλειψης πολιτικής σταθερότητας να είναι ένας βασικότατος παράγοντας για τις αγορές. Τέλος, το 2023 ως εκλογικό έτος, αναμένεται να είναι δύσκολο δημοσιονομικά με αρκετές παρεμβάσεις, με τον Πρωθυπουργό ήδη από το βήμα της Δ.Ε.Θ. να μεγαλώνει το καλάθι των παροχών σε μία προσπάθεια να αλλάξει το πολιτικό κλίμα, έπειτα από το ζήτημα των παρακολουθήσεων που μετέβαλε τα δεδομένα της εγχώριας πολιτικής κατάστασης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Capital Economics: Θα ενταθεί το sell-off στα ομόλογα της περιφέρειας – Οι τέσσερις λόγοι που θα εκτοξεύσουν κι άλλο τα spread, capital.com, διαθέσιμο εδώ
- «Απαγορευτικό» εξόδου στις αγορές ομολόγων, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ