Της Αιμιλίας Δρακάκη,
Σε μια φτωχογειτονιά στα περίχωρα της Νάπολης τη δεκαετία του ’50, δύο κοριτσάκια γνωρίζονται στην πρώτη τάξη του σχολείου. Σύντομα καταλαβαίνουν πως η γνωριμία τους είναι καρμική και, τελικά, ανάμεσά τους αναπτύσσεται μια γερή φιλία. Βασισμένη στα βιβλία από την Τετραλογία της Νάπολης, της Έλενα Φεράντε, η σειρά Η υπέροχη φίλη μου, ιταλικής παραγωγής, ακολουθεί τη σχέση της Έλενα και της Λίλα, από τα παιδικά μέχρι τα ενήλικά τους χρόνια, ενώ, παράλληλα, αποτελεί ένα είδος ιστορικής μαρτυρίας για τον ιταλικό νότο, για τους ανθρώπους του, την πάλη των κοινωνικών στρωμάτων, τη συγκέντρωση πλούτου και την προσπάθεια ανέλιξης, την ισορροπία ανάμεσα στο όνειρο και το καθήκον, την πολιτική και το κυνήγι του εκμοντερνισμού όσο πλησιάζουμε στη σύγχρονη εποχή. Η σειρά εκτείνεται σε τρεις κύκλους επεισοδίων, οι οποίοι έχουν καλύψει ήδη μία περίοδο από τη δεκαετία του ’50 μέχρι και τη δεκαετία του ’70, ενώ έχει ανανεωθεί για την τέταρτη και τελευταία σεζόν.
Κατά τον πρώτο κύκλο επεισοδίων, βλέπουμε την αρχή της φιλίας των δύο νεαρών πρωταγωνιστριών. Η συνεσταλμένη και ευαίσθητη Έλενα μαγνητίζεται από τη δυναμικότητα και τη σπιρτάδα της Λίλα και οι δυο τους γίνονται πολύ γρήγορα αχώριστες. Η βία και οι αντιπαλότητες στη γειτονιά παρουσιάζονται μέσα από τα παιδικά μάτια των δύο κοριτσιών, τα οποία ήδη έχουν να αντιμετωπίσουν, η κάθε μία χωριστά, τις δικές τους δυσκολίες. Καθώς μεγαλώνουν, ο αθώος ανταγωνισμός στο σχολείο μεταφέρεται και εκτός από αυτό, στις παρέες, τις δουλειές, τις σχέσεις και τα σχέδια για το μέλλον. Παρά τη δεινή οικονομική θέση, η οικογένεια της Έλενα αποφασίζει να στηρίξει τη συνέχεια των σπουδών της. Αντίθετα, η Λίλα είναι εγκλωβισμένη στην κοινωνική της θέση και αναγκάζεται να υπακούσει στους σκληρούς νόμους της γειτονιάς. Από αυτό το σημείο, οι ζωές τις Έλενα και της Λίλα αρχίζουν να διαφοροποιούνται και να αναπτύσσονται παράλληλα, χωρίς, ωστόσο, να σταματήσει ποτέ να υπάρχει η μία για την άλλη. Και ενώ φαίνεται πως ορισμένες φορές οι επιλογές της μίας έχουν στόχο την άλλη και το αντίθετο, στο τέλος πάντα υπερισχύει η μεταξύ τους αγάπη και στοργή.
Στη δεύτερη σεζόν, παρακολουθούμε τις δύο –ενήλικες πλέον– φίλες να προσαρμόζονται στις νέες τους ζωές. Από τη μία, η Έλενα ζει και φοιτά στο πανεπιστήμιο της Πίζας, μακριά από την οικογένεια και τη γειτονιά της. Από την άλλη, η Λίλα ζει και εκείνη μακριά από την οικογένειά της, όμως τώρα έχει να αντιμετωπίσει έναν βίαιο σύζυγο. Τα δύο κορίτσια έχουν απομακρυνθεί αρκετά, μέχρι που αποφασίζουν να περάσουν το καλοκαίρι μαζί στο νησί της Ίσκιας. Η Έλενα νιώθει ότι ξαναβρήκε την παλιά της φίλη, τη δυναμική και γενναία Λίλα που γνώρισε, αγαπάει και θαυμάζει. Ο ανταγωνισμός, όμως, ανάμεσά τους δεν αργεί να επιστρέψει, κάθε φορά όλο και μεγαλύτερος. Επιστρέφοντας στο πανεπιστήμιο, η Έλενα μαθαίνει εκ των υστέρων πως η νέα ζωή της φίλης της δεν είναι καθόλου όσο ονειρική μοιάζει και καταρρακώνεται. Το τέλος της δεύτερης σεζόν αφήνει τις δύο πρωταγωνίστριες σε κομβικά σημεία της ζωής τους, έτοιμες να λάβουν σημαντικές αποφάσεις και να ορίσουν οι ίδιες το μέλλον τους, όπως το θέλουν.
Η τελευταία, μέχρι αυτή τη στιγμή, σεζόν επεισοδίων μας φέρνει στην Ιταλία της δεκαετίας του 1970. Στον τρίτο κύκλο, τα επεισόδια επικεντρώνονται, πιο συγκεκριμένα, στις δύο πρωταγωνίστριες χωριστά, αφού πλέον τόσο η χιλιομετρική όσο και η συναισθηματική απόσταση ανάμεσα στις δύο φίλες είναι μεγάλη. Η Λίλα εργάζεται κάτω από πολύ σκληρές συνθήκες σε ένα εργοστάσιο εκτροφής ζώων στη Νάπολη, ωστόσο, για πρώτη φορά νιώθει ελεύθερη, καθώς βρίσκεται μακριά από τη ζωή που άλλοι επέλεξαν για εκείνη. Η Έλενα έχει ήδη μια επιτυχημένη πορεία ως συγγραφέας με την έκδοση του πρώτου της βιβλίου, ενώ ετοιμάζεται να παντρευτεί και να ξεκινήσει μια νέα ζωή στο Φλωρεντία. Οι κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις εκείνης της εποχής στη χώρα αφήνουν έντονο το στίγμα τους στην οθόνη κατά την αφήγηση. Είναι η περίοδος που αναπτύσσεται το εργατικό κίνημα. Σε αυτό το κλίμα, οι δύο φίλες ενώνονται ξανά για έναν ιδιαίτερο σκοπό. Στη Φλωρεντία, η Έλενα νιώθει εγκλωβισμένη στους νέους της ρόλους ως σύζυγος και μητέρα, όμως, μια τυχαία συνάντηση θα της δώσει την ευκαιρία να μοιάσει έστω και για λίγο στη φίλη που πάντοτε θαύμαζε, να ξεφύγει από τους κανόνες και όσα γνωρίζει και να εξερευνήσει τον νέο της εαυτό. Και τα δύο κορίτσια παλεύουν για να σταθούν στα δικά τους πόδια και να δημιουργήσουν τη ζωή που ονειρεύονται.
Η Υπέροχη φίλη μου είναι κατά κύριο λόγο ένα έργο για τη γυναικεία φιλία, που ξεκινά από την παιδική ηλικία και καταφέρνει να επιβιώσει μέσα από όλα τα στάδια προς την ενηλικίωση. Εκτός από αυτό, όμως, η σειρά καταφέρνει να εντάξει τον θεατή σε κάθε εποχή που περιγράφει, με άψογη λεπτομέρεια, και να τον ταξιδέψει στα μέρη και την ιστορία της νότιας Ιταλίας, με τέτοια αμεσότητα που του επιτρέπει να νιώσει και ο ίδιος χαρακτήρας του έργου. Τεχνικά δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από άλλες ακριβές κινηματογραφικές παραγωγές: τα σκηνικά, τα κουστούμια και η μουσική είναι όλα σχεδιασμένα, ώστε να αποδίδουν απόλυτα την επιθυμητή εικόνα και το ανάλογο συναίσθημα. Ακόμη ένα ενδιαφέρον στοιχείο της σειράς είναι πως όλοι οι ηθοποιοί που συμμετέχουν είναι ερασιτέχνες, πολλοί από αυτούς πρωτοεμφανιζόμενοι, όπως και οι δύο νεαρές πρωταγωνίστριες, όλοι, όμως, έχουν εντυπωσιακή παρουσία στην οθόνη. Η επιλογή να διατηρηθούν οι ίδιες κοπέλες καθ’ όσο παρακολουθούμε τους χαρακτήρες να μεγαλώνουν εξυπηρετεί στο να δεθούμε περισσότερο με τη Λίλα και την Έλενα και την εξέλιξη, τόσο της από κοινού ιστορίας τους όσο και της πορείας της κάθε μίας ξεχωριστά.
Μαζί με τους χαρακτήρες, ωστόσο, παρακολουθούμε και την εξέλιξη μιας ολόκληρης κοινωνίας, από τη μικρή γειτονιά της Νάπολης μέχρι τη Φλωρεντία, την οικονομική ανάπτυξη, την άνοδο της αστικής τάξης, το λύσιμο των πατριαρχικών δεσμών και τη χειραφέτηση των γυναικών. Η σύνθετη σχέση της Λίλα και της Έλενα πλαισιώνεται από όλα τα παραπάνω διαχρονικά θέματα, ενώ, ταυτόχρονα, οι ζωές και των υπόλοιπων χαρακτήρων μπλέκονται αριστοτεχνικά μεταξύ τους, δημιουργώντας έναν νέο κόσμο, ο οποίος, τελικά, δεν μπορεί να διαφέρει εξαιρετικά από την πραγματικότητα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Η υπέροχη φίλη μου»(2018-), imbd.com, διαθέσιμο εδώ
- “My Brilliant Friend”, hbo.com, διαθέσιμο εδώ
- “My Brilliant Friend” is brilliant television, washingtonpost.com, διαθέσιμο εδώ
