Της Παναγιώτας Βέργου,
Σας έχει τύχει ποτέ να πάτε στον γιατρό σας και εκείνος να ανιχνεύσει υψηλή αρτηριακή πίεση, παρότι δεν έχετε υπέρταση; Η επίσκεψη στον ιατρό –ακόμα και η προληπτική–, η αναμονή για ραντεβού, η αίθουσα εξετάσεων δεν αποτελούν και τον πιο ευχάριστο τρόπο για να περάσουμε τον περιορισμένο ελεύθερο χρόνο μας. Ωστόσο, για κάποιους δεν αποτελεί μόνο μια απλή ταλαιπωρία. Πολλοί ασθενείς εμφανίζουν αδικαιολόγητα υψηλά επίπεδα αρτηριακής πίεσης στο πλαίσιο μιας τυπικής ιατρικής εξέτασης σε κάποιον εξειδικευμένο ιατρικό χώρο, ενώ οι ίδιοι αναφέρουν ότι οι αντίστοιχες τιμές είναι φυσιολογικές, όταν πραγματοποιούν αυτοέλεγχο στο σπίτι τους. Πιθανόν να ταλαιπωρούνται από το σύνδρομο ή υπέρταση της λευκής μπλούζας.
Η συχνότητα του φαινομένου δεν είναι πλήρως προσδιορισμένη. Ωστόσο, πιθανολογείται ότι το 15-30% των ασθενών που εμφανίζουν αυξημένη αρτηριακή πίεση, στο πλαίσιο της εξέτασης στο ιατρείο, έχουν το εν λόγω σύνδρομο. Μάλιστα, το σύνδρομο φαίνεται να εμφανίζεται κυρίως σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας, στον γυναικείο πληθυσμό και σε μη καπνιστές.
Πόσο επικίνδυνο μπορεί να γίνει το σύνδρομο για τους ασθενείς;
Είναι ευρέως γνωστό ότι η υπέρταση προκαλεί βλάβες και προσβάλλει όργανα, όπως η καρδιά, ο εγκέφαλος, οι νεφροί, οι οφθαλμοί και τα αγγεία. Παρόλο που οι ασθενείς με σύνδρομο λευκής μπλούζας δεν παρουσιάζουν τις ανωτέρω βλάβες με την ίδια συχνότητα και βαρύτητα, όπως οι ασθενείς με υπέρταση, η φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού τους δεν παραμένει ανεπηρέαστη. Επιπρόσθετα, οι ασθενείς με σύνδρομο λευκής μπλούζας έχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν χρόνια υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη και μεταβολικό σύνδρομο σε σχέση με ασθενείς χωρίς το σύνδρομο. Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί ότι παρόλο που οι ασθενείς αυτοί βρίσκονται εντός των φυσιολογικών ορίων αρτηριακής πίεσης, πολύ συχνά εμφανίζουν τα ανώτατα φυσιολογικά όρια αρτηριακής πίεσης (135-140mg/dl). Άρα, η κατάσταση της υγείας τους μπορεί να θεωρηθεί ως ενδιάμεση μεταξύ των φυσιολογικών ασθενών και των ασθενών με υπέρταση.
Σε καμία περίπτωση, το σύνδρομο της λευκής μπλούζας δεν μπορεί να εκτιμηθεί ως μια απλή και ακίνδυνη κατάσταση. Και μόνο η υπόνοια για την ύπαρξη του συνδρόμου θα πρέπει να κινητοποιήσει τον εξειδικευμένο επιστήμονα, προκειμένου να διαλευκανθεί εάν πρόκειται ή όχι για το συγκεκριμένο σύνδρομο. Υπάρχουν 2 αξιόπιστες μέθοδοι, προκειμένου να αιτιολογήσουμε τις υψηλές τιμές αρτηριακής πίεσης:
- Ο ίδιος ο ασθενής με εξειδικευμένο πιεσόμετρο καταγράφει τις τιμές της αρτηριακής πίεσης από το σπίτι για μια εβδομάδα πρωί και βράδυ. Έπειτα, επιστρέφει στον ιατρό, προκειμένου εκείνος να αξιολογήσει τις μετρήσεις.
- Ο ασθενής φορά ένα φορητό ηλεκτρονικό πιεσόμετρο για 24 ώρες κατά την εκτέλεση των καθημερινών του δραστηριοτήτων. Το πιεσόμετρο καταγράφει τις τιμές της αρτηριακής πίεσης πολλές φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας. Στο τέλος του 24ώρου, ο ιατρός αναλύει τις τιμές και καταλήγει σε κάποιο συμπέρασμα. Συχνά, για να αποκλειστεί το σύνδρομο, θεωρείται αναγκαία η εφαρμογή και των 2 μεθόδων. Σε περίπτωση που ο μέσος όρος των τιμών είναι εντός των φυσιολογικών ορίων και παρατηρούνται αυξημένες τιμές μόνο στο ιατρείο, τότε ο ασθενής ταλαιπωρείται από υπέρταση λευκής μπλούζας.
Πώς μπορούν να αντιμετωπίσουν οι ίδιοι οι ασθενείς την κατάστασή τους;
Σκόπιμο θεωρείται ο ασθενής να προγραμματίσει το ραντεβού στον ιατρό την ώρα και την ημέρα που κρίνει ότι είναι η πιο χαλαρή με βάση το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων του. Επιπλέον, μπορεί να ζητήσει από κάποιο οικείο του πρόσωπο να τον συνοδεύσει, προκειμένου να νιώσει λιγότερο αμήχανα, αλλά και γιατί μπορεί ο συνοδός να επισημάνει συνήθειες της καθημερινής του ζωής, τις οποίες ο ίδιος παραβλέπει. Τέλος, θα πρέπει ο εκάστοτε ιατρός να είναι ενήμερος για την κατάσταση, προκειμένου να τη διερευνήσει περαιτέρω, αλλά και να εφαρμόσει κατάλληλες πρακτικές κατά την ιατρική εξέταση, όπως, για παράδειγμα, να αφήνει τον τακτικό έλεγχο, ο οποίος περιλαμβάνει και τον προσδιορισμό της αρτηριακής πίεσης για το πέρας της εξέτασης.
Σε γενικές γραμμές, ο ασθενής με σύνδρομο λευκής μπλούζας δεν θα πρέπει να ξεχνά ότι έστω και για περιορισμένο χρονικό διάστημα εμφανίζει αφύσικα υψηλές τιμές αρτηριακής πίεσης. Για αυτόν τον λόγο, θεωρείται αναγκαίο να περιορίσει σημαντικά το αλκοόλ, το αλάτι και το κάπνισμα, αλλά και να εντάξει στην καθημερινότητά του την άσκηση, την υγιεινή διατροφή και να διατηρεί το βάρος του σε φυσιολογικά επίπεδα. Σε κάθε περίπτωση, είναι απαραίτητη η παρακολούθηση από εξειδικευμένο ιατρό κάθε δύο χρόνια, ώστε να διασφαλιστεί ότι ο ασθενής δεν νοσεί από εγκατεστημένη υπέρταση. Ορισμένοι ασθενείς με το ανωτέρω σύνδρομο, με ήδη εγκατεστημένες αγγειακές βλάβες και αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο μπορεί να χρειαστεί να λάβουν ειδική αντιυπερτασική φαρμακευτική αγωγή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ιατροφοβία ή Σύνδρομο της Λευκής Μπλούζας: Υπάρχει τρόπος να διώξετε το στρες;, therapies.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Η υπέρταση της λευκής μπλούζας δεν είναι αθώα, healthyliving.gr. Διαθέσιμο εδώ