Της Μαρίας Μπότη,
Μια βόλτα με roller coaster. Έτσι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η ζωή, σαν μια βόλτα με έντονες και ήρεμες στιγμές που εναλλάσσονται και δημιουργούν ποικίλα συναισθήματα. Υπάρχουν περίοδοι που όλα μοιάζουν ιδανικά και τα θετικά συναισθήματα ξεχειλίζουν, και άλλες στιγμές που τα προβλήματα σκιάζουν τη γαλήνη της καθημερινότητας και δημιουργούν ένα πέπλο απογοήτευσης και αρνητικών συναισθημάτων.
Σε αυτήν τη δύσκολη φάση είναι που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε κάθε είδους εμπόδιο και να υιοθετήσουμε μια θετική θέαση των πραγμάτων. Υποσυνείδητα πιστεύουμε ότι η θετική διάθεση και η διατήρηση της αισιοδοξίας θα βοηθήσει στην επίλυση των προβλημάτων.
Ωστόσο, τι συμβαίνει όταν τα επίπεδα θετικότητας υπερβαίνουν το όριο;
Εκεί δημιουργείται μια κατάσταση που συχνά «φθείρει» το άτομο και τις περισσότερες φορές προκαλεί επιπλέον άγχος και προβλήματα. Αυτή η συνθήκη ορίζεται ως τοξική θετικότητα.
Η τοξική θετικότητα είναι η πεποίθηση ότι μια κατάσταση πρέπει πάντα να αντιμετωπίζεται με θετική και αισιόδοξη στάση, ανεξαρτήτως του πόσο δύσκολη ή στενάχωρη είναι. Υπάρχει μία λεπτή γραμμή ανάμεσα στη θετικότητα και στην τοξική θετικότητα, καθώς στη δεύτερη περίπτωση ο άνθρωπος τείνει να αγνοεί και κυρίως να απορρίπτει τα αρνητικά συναισθήματα.
Αν και αυτό εκ πρώτης όψεως φαίνεται ευεργετικό. Ωστόσο, κρύβει αρκετούς κινδύνους καθώς συνδέεται με την υπερβολική, αναγκαστική και αναποτελεσματική υιοθέτηση της θετικής στάσης απέναντι σε κάθε είδους δυσκολία. Τις περισσότερες φορές, θεωρείται αναποτελεσματική στην επίλυση των προβλημάτων, καθώς προάγει την υπερβολική αισιοδοξία και δημιουργεί ψευδείς καταστάσεις και συναισθήματα.
Η τοξική θετικότητα θεωρείται ως μία στρατηγική που προσπαθεί να «μειώσει» τα αρνητικά συναισθήματα και να καταλαγιάσει την ταλαιπωρία, τον πόνο και τη θλίψη που μπορεί να προκαλεί μία κατάσταση. Συχνά κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται ότι πρέπει να προσποιούνται ότι είναι χαρούμενοι ακόμη κι όταν δυσκολεύονται.
Τα τελευταία χρόνια, με την έλευση των social media που «επιβάλλουν» ένα χαρούμενο τρόπο ζωής, η ευημερία και η ψυχολογική ενδυνάμωση του ατόμου κατέχουν εξέχουσα θέση στην καθημερινή ζωή. Η πίεση για θετικά συναισθήματα συνοδεύεται από τις πολυσύχναστες εκφράσεις, όπως «μην το σκέφτεσαι», «σκέψου θετικά», «όλα περνάνε», «πρέπει να έχεις θετική ενέργεια». Μάλιστα, αυτή η τοξική θετικότητα μπορεί πραγματικά να βλάψει τους ανθρώπους που περνάνε δύσκολα.
Πολλές φορές, προσπαθούν να κρύψουν τα αληθινά συναισθήματά τους, καθώς αισθάνονται ντροπή ή φόβο. Χρειάζονται ένα αληθινό στήριγμα που μπορεί να τους προσφέρει ανακούφιση και αγάπη. Ωστόσο, η τοξική θετικότητα τους αναγκάζει να αποκρύπτουν τα αυθεντικά συναισθήματά τους. Μάλιστα, συχνά αισθάνονται ντροπή για το «αδιέξοδο» που αισθάνονται και βρίσκονται σε μία άβολη κατάσταση που τους γεμίζει περισσότερες ενοχές, φόβο και απελπισία.
Η τοξική θετικότητα εμποδίζει την ανάπτυξη του ατόμου, καθώς λειτουργεί ως αμυντικός μηχανισμός που εμποδίζει τα επώδυνα συναισθήματα˙ συναισθήματα που είναι αναγκαία για την ενδυνάμωση του χαρακτήρα και την ανάπτυξη όλων των πτυχών της προσωπικότητας του ατόμου.
Είναι ο πιο εύκολος δρόμος να πούμε σε κάποιον ότι «όλα περνάνε», και σίγουρα όλα περνάνε! Είναι η ανάγκη που αισθάνεται ο άνθρωπος να νιώθει ότι στο τέλος του τούνελ υπάρχει φως. Το σημαντικό είναι να μπορούμε να αναγνωρίσουμε πότε κάτι ορίζεται ως τοξική θετικότητα και πότε απλά επιλέγουμε να διατηρήσουμε μια θετική στάση, αποδεχόμενοι κάθε συναίσθημα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Τοξική θετικότητα»: όταν η θετικότητα κάνει τη ζωή μας πιο δύσκολη, psychologynow.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τοξική θετικότητα, el.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ