Της Μαρίας Χαραλαμπίδου,
O πρωθυπουργός του Περού, Aníbal Torres, αποτελεί τον τέταρτο κατά σειρά πρωθυπουργό που παραιτείται στο Περού το τελευταίο έτος. O Torres, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα Πρωθυπουργού τον Φεβρουάριο του 2022, προχώρησε σε υποβολή της παραίτησής του την Τετάρτη 3 Αυγούστου, κάνοντας επίκληση σε «προσωπικούς λόγους». Την αποχώρησή του από το αξίωμα την έκανε γνωστή μέσω του προσωπικού του λογαριασμού στο Twitter. Σύμφωνα με την επιστολή παραίτησης, σκοπεύει να επιστρέψει στη διδασκαλία στο πανεπιστήμιο, όντας δικηγόρος και καθηγητής Νομικής.
Στην πραγματικότητα, η εν λόγω παραίτηση οφείλεται στην εμπλοκή του Περουβιανού Προέδρου, Pedro Castillo σε μια δίνη σκανδάλων που ξεκίνησαν το 2021. Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν σημαντική πτώση της δημοτικότητας της κυβέρνησης και ταυτόχρονα μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού στη χώρα. Η εισαγγελία έχει ήδη ξεκινήσει πέντε έρευνες που αφορούν στο πρόσωπο του Castillo, συμπεριλαμβανομένων δύο που διερευνούν εάν αποτελεί μέλος εγκληματικής οργάνωσης, γεγονός πρωτοφανές για τη χώρα. Σύμφωνα με την περουβιανή νομοθεσία, οι πρόεδροι μπορούν να ερευνηθούν κατά τη διάρκεια της θητείας τους, αλλά δεν μπορούν να τους απαγγελθούν κατηγορίες. Οι υποθέσεις στις οποίες κατηγορείται πως έχει αναμειχθεί έχουν να κάνουν κυριότερα με καταγγελίες για διαφθορά και συμπαιγνία σε δημόσια έργα. Συγκεκριμένα, επιρροή σε φάκελο στρατιωτικής προαγωγής, επιρροή στην αγορά καυσίμων από την κρατική εταιρεία Petroperu, παρεμπόδιση της δικαιοσύνης στην αποπομπή Υπουργού Εσωτερικών, ακόμη και για λογοκλοπή στην πανεπιστημιακή του διατριβή.
Η προεδρία του Castillo αντιμετωπίζει τόσο σοβαρά προβλήματα τον τελευταίο χρόνο, με μεγαλύτερο γεγονός την δίκη του σε αποπομπή (impeachment), τον Μάρτιο του 2022. Για την επιτυχή αποπομπή του χρειαζόταν 87 ψήφοι του Κογκρέσου, κάτι το οποίο παρά την πλειοψηφία που κρατάει η αντιπολίτευση του Castillo στο Κογκρέσο, δεν επιτεύχθηκε.
Ο Castillo ανέλαβε την εξουσία πέρυσι ως μέλος ενός μαρξιστικού-λενινιστικού κόμματος, προκαλώντας αρχικά αισθήματα φόβου στους επενδυτές, αλλά, στη συνέχεια, υιοθέτησε μια διαφορετική πολιτική προσέγγιση, διατηρώντας το Υπουργείο Οικονομίας στον έλεγχο ενός τεχνοκράτη. Στην αρχή, είχε αγωνιστεί με το σύνθημα «όχι πια φτωχοί σε μια πλούσια χώρα», ενώ υποσχέθηκε να καταπολεμήσει τη διαφθορά, να αυξήσει τους φόρους στα κέρδη εξόρυξης, να τροποποιήσει το σύνταγμα και να διαλύσει τα μονοπώλια που επηρεάζουν τις τιμές του οικιακού αερίου και των φαρμάκων.
O Castillo προστατεύεται από την προεδρική ασυλία και μέχρι να λήξει η θητεία του το 2026 δεν μπορεί να διωχθεί και να φυλακιστεί. Εκτός από την διεξαγωγή των ερευνών για εμπλοκή του σε ποινικά αδικήματα, είναι αντιμέτωπος με δύο απόπειρες παραπομπής του για καθαίρεση από το Κονγκρέσο. Οι νομοθέτες επιχείρησαν επίσης να παραπέμψουν τον Castillo για υποτιθέμενη ηθική ανικανότητα, αλλά δεν συγκέντρωσαν τις απαραίτητες 87 ψήφους για να προχωρήσουν στην εν λόγω διαδικασία.
Το Κογκρέσο απέσυρε επίσης τις προτάσεις του Castillo για συνταγματική μεταρρύθμιση. Ανάμεσα στις προεκλογικές του υποσχέσεις ήταν μεταρρυθμίσεις στην γεωργία, κάτι το οποίο δεν έχει προς το παρόν υλοποιήσει, αθετώντας έτσι κάποιες από τις προεκλογικές του δεσμεύσεις. Η δημοτικότητά του έχει πέσει κατακόρυφα. Μόνο το 19% περίπου των Περουβιανών εγκρίνει το έργο που έχει κάνει, ένα ποσοστό που ήταν μόλις 26% όταν ανέλαβε τα ηνία της χώρας.
O Castillo, στις εκλογές του 2021, νίκησε την Keiko Fujimori στον δεύτερο γύρο των εκλογών με μόλις 44.000 ψήφους διαφορά (0.26 ποσοστιαίες μονάδες). Βέβαια, τα ποσοστά του κόμματος είναι υψηλότερα στο Κογκρέσο, διατηρώντας 13 παραπάνω θέσεις σε σχέση με το δεύτερο κόμμα. Είναι γεγονός πως ο Πρόεδρος έχει επανειλημμένως προχωρήσει σε αλλαγές στο υπουργικό του συμβούλιο από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του, καθώς προσπαθεί να κατευνάσει τους σοσιαλιστές του κόμματός του στο Peru Libre. Ακόμα επιχειρεί να διατηρήσει μια συνεργατική σχέση με το Κογκρέσο, καθώς παρά την σχετική πλειοψηφία του, την πραγματική πλειοψηφία έχουν ο συνασπισμός των κομμάτων της αντιπολίτευσης, τα οποία αντιμάχονται με κάθε τρόπο την κυβέρνηση του Castillo.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τοπικά μέσα ενημέρωσης, μόλις ο Castillo αποδεχτεί την παραίτηση του Torres, θα πρέπει να ορίσει τον πέμπτο πρωθυπουργό μέσα σε έναν χρόνο που θα τον αντικαταστήσει, ο οποίος στη συνέχεια θα φροντίσει να ορίσει νέο υπουργικό συμβούλιο. Σύμφωνα με την περουβιανή νομοθεσία, o Castillo πρέπει να προχωρήσει σε αποδοχή της παραίτησης του Torres, ώστε να καταστεί επίσημη. Εφόσον ο Πρόεδρος αποδεχτεί την παραίτηση του πρωθυπουργού, πρέπει να ορίσει τον αντικαταστάτη του εντός 30 ημερών. Ο λαός του Περού αναμένει εναγωνίως τις πολιτικές εξελίξεις, οι οποίες ταράζουν μανιωδώς το τελευταίο διάστημα τη χώρα και φαλκιδεύουν την προώθηση του δημοκρατικού πολιτεύματος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Peruvian PM resigns amid investigations into President Castillo, Al Jazeera, Διαθέσιμο εδώ
- Peru Congress votes to debate President Castillo’s impeachment, Al Jazeera, Διαθέσιμο εδώ
- Peru Prime Minister Quits, Triggering Cabinet Reshuffle, Bloomberg, Διαθέσιμο εδώ
- Περού: Δεν στεριώνει πρωθυπουργός – Ο πρόεδρος «έφαγε» τον 4ο μέσα σε έναν χρόνο, Newsit, Διαθέσιμο εδώ