Της Ευστρατίας Καραμπατζάκη,
Το φετινό καλοκαίρι, έχει αποβεί μοιραίο για την ιρακινή πολιτεία. Τις τελευταίες εβδομάδες, ιρακινοί υποστηριχτές του Muqtada al-Sadr, κατέλαβαν το Συμβούλιο των Αντιπροσώπων, διαδηλώνοντας για πρόωρες εκλογές, συνταγματικές τροποποιήσεις και εκδιώξεις των αντιπάλων του al-Sadr. Πλέον η χώρα βαδίζει σταθερά προς την πολιτική κρίση, με μία έντονη μάχη να διεξάγεται ανάμεσα στις δύο μεγαλύτερες σιιτικές ομάδες της.
Διαδηλωτές κατέλαβαν το κοινοβούλιο μετά από θηριώδη αντίσταση που επέδειξαν ομάδες της αστυνομίας. Οι αστυνομικοί στην προσπάθειά τους να αντικρούσουν τους υποστηρικτές του al-Sadr, χρησιμοποίησαν δακρυγόνα και χειροβομβίδες κρότου-λάμψης, όμως κάθε προσπάθεια κρίθηκε άκαρπη. Οι διαδηλωτές άσκησαν έντονη βία χρησιμοποιώντας ρόπαλα και αλυσίδες και τελικά κατάφεραν να εισέλθουν στον χώρο και να ξεκινήσουν την καθιστική διαμαρτυρία. Συνολικά, 125 εκ των διαδηλωτών τραυματίστηκαν, οι περισσότεροι εκ των οποίων έφτασαν στο Κοινοβούλιο έχοντας πληρώσει μόλις 1.000 ιρακινά δηνάρια εισιτήριο (δηλαδή περίπου 70 λεπτά του ευρώ). Ο al-Sadr, είχε δώσει εντολή ελάττωσης της τιμής του εισιτηρίου, προκειμένου να μαζέψει τεράστια πληθυσμιακή βάση και να ασκήσει τοιούτω τρόπω μεγαλύτερη πίεση στην ασφάλεια του κτιρίου.
Η κατάληψη έλαβε χώρα με τέτοιο τρόπο που μπορούμε να διακρίνουμε ακόμη και θρησκευτικές καταβολές. Στις 7 Αυγούστου κάθε χρόνο, οι μουσουλμάνοι γιορτάζουν την Ashura. Πρόκειται για γιορτή αφιερωμένη στον Husayn ibn Ali, εγγονό του προφήτη Mohammed. H ημέρα, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει ως φόρο τιμής προς τον νεκρό και την επίδειξη αντίστασης από τη μεριά των πιστών σε οτιδήποτε αντίκειται στα πιστεύω τους και σε εκείνο που οι ίδιοι θεωρούν δόκιμο. Επομένως, με το πρόσχημα αυτό μυριάδες διαδηλωτών κατευθύνθηκαν προς το κοινοβούλιο, με σκοπό να διεκδικήσουν αυτό που οι ίδιοι θεωρούν σωστό. Πέραν, όμως, από αυτήν την έκκληση, οι υποστηρικτές του al-Sadr, αρέσκονται και στις εκκλήσεις του για διαμάχη κατά της διαφθοράς.
O λόγος που διαδηλώνουν οι διαμαρτυρόμενοι είναι η αντίθεσή τους στην εν δυνάμει κυβέρνηση του Ιράκ. Στις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν τον Οκτώβριο του 2021, το κόμμα του al-Sadr έλαβε την πολυπόθητη πλειοψηφία, όμως δεν κατάφερε ποτέ να σχηματίσει κυβέρνηση, καθώς το νομικό πλαίσιο ορίζει πως ο πρόεδρος θα διορίσει τον προσεχώς πρωθυπουργό από τη μεγαλύτερη ομάδα, κάτι για το οποίο η ομάδα του al-Sadr δεν μπορούσε να συμφωνήσει. Μεγαλύτερος αντίπαλός του ήταν ο Nouri al-Maliki, εξέχον μέλος του αντίπαλου συνασπισμού, τον οποίο ο al-Sadr ήθελε πυρετωδώς να αποκλείσει. Δίχως να έχουν καταφέρει εδώ και δέκα μήνες να σχηματίσουν κυβέρνηση, η ομάδα του ανακοίνωσε τον Ιούνιο πως θα παραιτηθεί από την προεδρία, κίνηση στην οποία προέβησαν τελικά. Η νέα κυβέρνηση του Nouri al-Maliki πίστευε πως η διεθνής κοινότητα θα έβλεπε την άνοδό της με καλό μάτι και πως λόγω του ρωσοουκρανικού ζητήματος θα έμενε απ’ έξω. Η απεξάρτηση από τη Ρωσία καλεί τόσο την Αμερική όσο και την Ευρωπαϊκή Ένωση να αναζητήσουν νέες πηγές προέλευσης της ενέργειάς τους, θέση την οποία θα μπορούσε να αναλάβει άνετα το Ιράκ με τους πόρους που διαθέτει.
Οι υποστηρικτές του όμως, είχαν άλλα σχέδια καθώς θέλουν πάση θυσία να αναλάβει τη διακυβέρνηση ο δικός τους αρχηγός. Ο κίνδυνος εν τω μεταξύ για τον ερχομό της πολιτικής σταθερότητας διακυβεύεται συνεχώς, καθώς και οι δύο συνασπισμοί, τόσο του al-Sadr όσο και του al-Maliki, διαθέτουν ένοπλες ομάδες, έτοιμες να πράξουν αναλόγως των συμφερόντων τους. Σε κάθε περίπτωση, οι εκλογές στο Ιράκ διαφαίνονται δύσκολη υπόθεση. Οι διαδηλωτές και να σταματήσουν τις κινήσεις αυτές θα αντιδράσουν σίγουρα στο μέλλον με άλλον τρόπο, διαιωνίζοντας την αστάθεια που υπάρχει εδώ και τόσο καιρό.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Iraq cleric’s followers camped out in parliament for second, Times of India, διαθέσιμο εδώ
- What’s Behind Moqtada al-Sadr’s Bid to Shake up Iraq’s Politics?, διαθέσιμο εδώ
