Της Χριστίνας Λιάσκα,
Στις 28 Ιουλίου ο Γάλλος Πρόεδρος Emmanuel Macron υποδέχτηκε στο Μέγαρο των Ιλισίων τον Σαουδάραβα Πρίγκιπα Mohammed bin Salman, στα πλαίσια προσπαθειών της Δύσης να αναθερμάνει τις σχέσεις της με το μεγαλύτερο πετρελαιοπαραγωγό κράτος, σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για τη Γηραιά Ήπειρο, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και την παύση των σχέσεων μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) και Ρωσίας. Ένα ακόμη ζήτημα στην ατζέντα Macron-bin Salman ήταν οι συζητήσεις για την προσπάθεια αναβίωσης της συμφωνίας σχετικά με τα πυρηνικά όπλα στο Ιράν.
Διάφορες προσωπικότητες της γαλλικής αντιπολίτευσης, καθώς ομάδες και οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων αντέδρασαν σφοδρά ως προς αυτή τη συνάντηση των δύο πολιτικών, καθώς ενστερνίζονται την διαδεδομένη άποψη πως η δολοφονία του δημοσιογράφου Jamal Khashoggi το 2018, έγινε από το σαουδαραβικό καθεστώς με εντολή του ίδιου του Πρίγκιπα bin Salman στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη. Στο σημείο αυτό διαπιστώνεται η επιθυμία της ίδιας της Γαλλίας ή μάλλον τα άκρα στα οποία δύναται να φτάσει στον βωμό της εύρεσης νέων εταίρων για παροχή φυσικών πόρων, παραμερίζοντας στον διάβα της ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Σαουδικής Αραβίας. Αδιαμφισβήτητα, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι εχθρικές, πλέον, σχέσεις με τη Ρωσία, καθώς και η ακόλουθη διακοπή ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη δυσχεραίνουν την κατάσταση, αλλά πρέπει να αναρωτηθεί κανείς αν είναι πράγματι αυτή η λύση. Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, πως ο Γάλλος Πρόεδρος Macron ήταν ο πρώτος δυτικός ηγέτης που επισκέφτηκε τον περασμένο Δεκέμβριο τη Σαουδική Αραβία, μετά το περιστατικό με τον Khashoggi, καθώς όπως αναφέρει και ο ίδιος, το βασίλειο αυτό είναι πολύ σημαντικό για να αγνοηθεί και να μην γίνει εκμετάλλευση των ευκαιριών που θα μπορούσε να προσφέρει.
Πρόκειται για μία συντονισμένη και συστηματική προσπάθεια του Σαουδάραβα πρίγκιπα Mohammed bin Salman για ανανέωση των σχέσεων του με τη Δύση και εύρεσης μίας νέας εταιρικής συνεργασίας, με το σκεπτικό πως θα ωφελήσει όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές. Δύο εβδομάδες πριν τη συνάντηση με τον Macron, ο bin Salman είχε συναντηθεί στη χώρα του, με τον Αμερικανό Πρόεδρο Joe Biden, ενώ συναντήθηκε και με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην Αθήνα δύο μέρες πριν το ταξίδι του στο Παρίσι. Από την άλλη πλευρά, φαίνεται πως και οι ίδιοι οι δυτικοί ηγέτες, πέραν του Macron, επιδιώκουν και αποζητούν μία στενότερη συνεργασία με τη Σαουδική Αραβία, αφού οι φόβοι για προκλήσεις και απειλές από τη συνεχή ανοδική περιφερειακή επιρροή χωρών, όπως η Ρωσία, η Κίνα και το Ιράν είναι έντονοι. Είναι εμφανές, λοιπόν, πως η Γαλλία όπως και η Ε.Ε, με το πρόσφατο ταξίδι της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula Von der Leyen στο Αζερμπαϊτζάν για ενίσχυση συνεργασίας στην παροχή φυσικού αερίου από το καθεστώς Aliev, αναζητούν νέους παρόχους ενέργειας, ώστε να προετοιμαστούν κατάλληλα και για τον επερχόμενο χειμώνα, αγνοώντας όμως άλλα πιθανά προβλήματα που ενδέχεται να προκύψουν από την συνεργασία με κράτη σαν αυτά.
Η Γαλλία είναι μία από τους κύριους παρόχους όπλων στη Σαουδική Αραβία, και για το λόγο αυτό έχει δεχθεί έντονες κριτικές, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς την ανθρωπιστική κρίση που έχει ξεσπάσει στην Υεμένη από το 2015, όπου ένας συνασπισμός, του οποίου ηγείται το σαουδαραβικό βασίλειο, πολεμά τους επαναστάτες Houthi, που υποστηρίζονται από το Ιράν. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τη δολοφονία του δημοσιογράφου Khashoggi έχει δημιουργήσει σφοδρό κλίμα αντιδράσεων στη Γαλλία. Γάλλοι εισαγγελείς ερευνούν καταγγελίες κατά του πρίγκιπα σχετικά με τον ρόλο του στην Υεμένη, ενώ διάφορες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η DAWN (Democracy for the Arab World Now), η OSJI (Open Society Justice Initiative), και η TRIAL International ζητούν από τις γαλλικές αρχές να ξεκινήσουν έρευνα, σχετικά με την εμπλοκή του Σαουδάραβα Πρίγκιπα στη δολοφονία του Khashoggi.
Τέλος, όσον αφορά τη συνάντηση Macron-bin Salman, το Μέγαρο των Ιλισίων ανέφερε πως δεν πρόκειται για μία διπρόσωπη και υποκριτική κίνηση του Γάλλου Προέδρου, αλλά για μία αποτελεσματική διπλωματία. Ωστόσο, δεν παραβλέπεται το γεγονός ότι η εξωτερική πολιτική της Γαλλίας φαίνεται να εστιάζει, εν τέλει, στην υλοποίηση των οικονομικών συμφερόντων της ίδιας και της Ε.Ε., χωρίς να λαμβάνονται τόσο υπόψη τα ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κράτους δικαίου, που φαίνεται να ταλανίζουν το σαουδαραβικό βασίλειο και να έχουν αντίκτυπο και στις διεθνείς εξελίξεις.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Macron hosts Saudi Arabia’s ‘bone saw’ prince, Politico, διαθέσιμο εδώ
- Macron hosts Saudi crown prince with oil, Iran, rights on agenda, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Macron, Saudi crown prince pledge to ‘ease effects’ of Ukraine war, France 24, διαθέσιμο εδώ