Της Δήμητρας Καλυκάκη,
Ένας από τους επιφανέστερους ήρωες, που εμφανίζεται στον θηβαϊκό πόλεμο, ήταν ο Αλκμαίων. Ήταν γιος του Αμφιάραου και της Εριφύλης. Ονομάστηκε, μαζί με άλλους επτά, «Επίγονος», διότι υπήρξε απόγονος των Αργείων στρατηγών (στο μεταξύ τα ονόματα των υπόλοιπων γόνων είναι τα εξής: Αιγιαλεύς, Θέρσανδρος, Διομήδης, Σθένελος, Πρόμαχος, Ευρύαλος και ο αδερφός του Αλκμαίωνα, Αμφίλοχος) που συμμετείχαν στην εκστρατεία κατά της Θήβας. Οι γονείς του πολέμησαν στο πλάι του Πολυνείκη –εναντίον του Ετεοκλή– καθώς ο τελευταίος αρνήθηκε να παραδώσει τον θρόνο στον αδερφό του, ενώ η συμφωνία ήταν να αλληλοκυβερνούν τη Θήβα, αναλαμβάνοντας την εξουσία εναλλάξ. Αυτή η σύγκρουση είναι γνωστή από την ονομασία της αρχαίας τραγωδίας του Αισχύλου ως Επτά επί Θήβας.
Υπάρχουν αναφορές που υποστηρίζουν πως δέκα χρόνια μετά, οι απόγονοι έκαναν εκ νέου πόλεμο κατά των Θηβών και κατάφεραν να κερδίσουν τη μάχη. Οι Θηβαίοι, σύμφωνα με έναν χρησμό του μάντη Τειρεσία, τράπηκαν σε φυγή στην Ιλλυρία και οι Επίγονοι όρισαν για αρχηγό τον Θέρσανδρο.
Όμως, η μυθολογική ιστορία φανερώνει πως ο Αλκμαίωνας, πέρα από σπουδαίος μαχητής, υπήρξε μια τραγική φιγούρα που σημαδεύτηκε από τη μοίρα και την εκπλήρωση του καθήκοντος απέναντι στην οικογένεια. Η ιστορία του ήρωα ξεκίνησε, όταν ο Πολυνείκης ζήτησε από τον πατέρα του, τον μάντη Αμφιάραο, να λάβει μέρος στην εκστρατεία εναντίον των Θηβών. Ο Αμφιάραος, όμως, είχε προφητεύσει πως θα σκοτωθεί, εάν συμμετάσχει στον πόλεμο, γι’ αυτό, φυσικά, αρνήθηκε. Έτσι, ο Πολυνείκης πλησίασε τη γυναίκα του, την Εριφύλη, και της χάρισε το χρυσό περιδέραιο, που λέγεται πως δώρισε η Αφροδίτη στην Αρμονία. Με αυτόν τον τρόπο ήθελε να αναγκάσει τον άντρα της να δεχτεί να πολεμήσει στο πλάι του.
Η Εριφύλη ήταν εκτός από γυναίκα του Αμφιάραου και αδερφή του Άδραστου. Την περίοδο που αυτοί οι δύο διαφωνούσαν για τη βασιλεία, της ζήτησαν να γίνει κριτής για τις διαφορές τους. Εκείνη έκρινε πως ο Αμφιάραος έπρεπε να συμμετάσχει στη μάχη. Αυτή την απόφαση ο Αμφιάραος την έκρινε σαν προδοσία και γνωρίζοντας πως θα πέσει στη μάχη, ζήτησε από τον γιο του, τον Αλκμαίωνα, όταν πεθάνει εκείνος να σκοτώσει τη μητέρα του. Κατά τη διάρκεια της μάχης, άνοιξε η γη και κατάπιε το άρμα του Αμφιάραου και εκείνος τότε χάθηκε για πάντα. Ο νέος δεν ήξερε πώς να πράξει, καθώς ήθελε να τιμήσει την τελευταία υπόσχεση του πατέρα του, όμως, ήταν ύψιστο αμάρτημα να δολοφονήσει τη μητέρα του.
Στη συνέχεια, οι γιοι θέλησαν να εκδικηθούν για τη δολοφονία των πατέρων τους και αποφάσισαν να κάνουν μια νέα εκστρατεία εναντίον των Θηβαίων, στην οποία όρισαν τον Αλκμαίωνα για αρχηγό τους. Εκείνος απευθύνθηκε στον Θεό Απόλλωνα –που έδωσε χρησμό για την επιλογή του συγκεκριμένου για αρχηγό– και τον ρώτησε για την εκστρατεία και για την τιμωρία της μητέρας του. Ο Θεός απάντησε πως πρέπει να γίνουν και τα δύο. Αποκάλυψε στον Αλκμαίωνα πως δεν έλαβε μόνο το χρυσό περιδέραιο, που κόστισε τη ζωή του συζύγου του, αλλά και ένα πέπλο. Η Αφροδίτη στο παρελθόν είχε χαρίσει στην Αρμονία όχι μόνο το χρυσό περιδέραιο, αλλά και το πέπλο. Αυτό το πέπλο δέχθηκε ως δώρο η Εριφύλη από τον γιο του Πολυνείκη, τον Θέρσανδρο, για να πείσει τον γιο της να εκστρατεύσει και να γνωρίσει βέβαιο θάνατο.
Ο Αλκμαίωνας συγκέντρωσε στρατό από το Άργος και από τις γύρω περιοχές, με σκοπό να επιτεθεί στον στρατό του αντιπάλου με αξιόλογη δύναμη. Τέλος, μετά από εξαντλητική μάχη, κατάφερε να κερδίσει τους Θηβαίους. Οι Επίγονοι, μετά τη μεγάλη νίκη, επέστρεψαν με πολλά λάφυρα στην πατρίδα τους. Ο Αλκμαίων, όταν επέστρεψε στο σπίτι, σκότωσε, με τη βοήθεια του αδερφού του, τη μητέρα του, επαληθεύοντας τους χρησμούς και τηρώντας την υπόσχεση απέναντι στον πατέρα του. Τότε, ξεκίνησε ο μεγαλύτερος γολγοθάς, καθώς οι Ερινύες κυνηγούσαν τον ήρωα, ο οποίος έχασε τα λογικά του και καταλήφθηκε από τρέλα.
Μια άλλη ιστορία για τον ήρωα που αποτέλεσε θέμα τραγωδίας του Ευριπίδη με τίτλο Αλκμαίων ο δια Κορίνθου (δυστυχώς, δεν σώζεται) αναφέρει πως ο ήρωας απέκτησε δύο παιδιά με την κόρη του Τειρεσία –που λεγόταν Μαντώ– τον Αμφίλοχο και την Τισιφόνη. Εμπιστεύτηκε τα παιδιά του στον Κρέοντα, που ήταν βασιλιάς της Κορίνθου, για να τα μεγαλώσει στο παλάτι. Όμως, η Τισιφόνη όταν μεγάλωσε, έγινε μια πανέμορφη νεαρή και η γυναίκα του Κρέοντα ζήλευε μήπως ο σύζυγός της την ερωτευτεί. Την πούλησε, λοιπόν, για σκλάβα, αλλά ο αγοραστής έτυχε να είναι ο Αλκμαίωνας. Με αυτόν τον τρόπο έμαθε τι είχε συμβεί και γύρισε στην Κόρινθο για να πάρει και το άλλο παιδί του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Επτά επί Θήβας, Αμφιάραος, Επίγονοι, greek-language.gr, Διαθέσιμο greek-language.gr
- Αμφίλοχος, greek-language.gr, Διαθέσιμο greek-language.gr
