Της Κάτιας Σπυροπούλου,
Lukas F. Ένα όνομα με μεγάλη ιστορία να το συνοδεύει. Ο Lukas είναι ένας νεαρός Γερμανός μόλις 17 ετών, παρόλα αυτά είναι μέλος ενός δικτύου πολλών νέων παγκοσμίως, μεταξύ των οποίων λαμβάνει χώρα όχι μόνο ανταλλαγή ακροδεξιών ιδεών, αλλά και ναζιστική προπαγάνδα. Σαν να μην έφθανε αυτό, τα βίντεο με επιθέσεις σε άλλα άτομα δεν εκλείπουν. Το γεγονός αυτό πυροδοτεί ορισμένους σε τέτοιο βαθμό έτσι ώστε να φθάνουν να πιστεύουν πως πρέπει να πάρουν τα όπλα ενάντια στη φιλελεύθερη τάξη πραγμάτων. Υπάρχουν δεκάδες ομάδες σαν κι αυτή, που συνδέονται σε ένα διεθνές δίκτυο που εκτείνεται από τη Δυτική Ευρώπη και τις πιο απομακρυσμένες γωνιές των κρατών της Βαλτικής. Οι ομάδες αυτές δίνουν στρατιωτικά ονόματα, εμπνευσμένα από την προπαγάνδα των εθνικοσοσιαλιστών. Η πιο σημαντική από αυτές αυτοαποκαλείται Feuerkrieg, ή Fire War Division (FKD), και είναι πολλά τα μέλη της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δημοσιογράφοι, λοιπόν, από το Welt am Sonntag, το POLITICO και το Insider πέρασαν περισσότερο από ένα χρόνο ερευνώντας την εσωτερική λειτουργία αυτού του ακροδεξιού τρομοκρατικού δικτύου της Ευρώπης. Χρησιμοποιώντας πλαστές ταυτότητες, απέκτησαν πρόσβαση σε περίπου δύο δωδεκάδες από τις ομάδες συνομιλίας της, μίλησαν με μυστικά μέλη και απέκτησαν πρόσβαση σε περισσότερα από 98.000 μηνύματα, συμπεριλαμβανομένων φωτογραφιών και βίντεο. Διαπίστωσαν εκτός άλλων κάτι τρομακτικό, ότι ο μόλις 17 ετών Lukas, αυτός ο εν δυνάμει τρομοκράτης, έπαψε να είναι απλώς ένας ακόλουθος, σταμάτησε να είναι το «τσιράκι».
Ο επικίνδυνος νεαρός αυτός, δημιούργησε τη δική του ομάδα για μικρούς σε ηλικία νεοναζί από πολλές χώρες που θεωρούν ότι διεξάγουν έναν «φυλετικό πόλεμο». Η ομάδα αυτή, αποκαλούμενη “Totenwaffen” ή “Death Weapons” δεν συνδέεται με το ακροδεξιό τρομοκρατικό δίκτυο. Πρόκειται και αυτή, ωστόσο, για μια άκρως επικίνδυνη ομάδα και το επιβεβαιώνει κανείς αυτό μέσω της προαναφερθείσας κοινής έρευνας των δημοσιογράφων. Χάρη στην εξονυχιστική δουλεία, οι δημοσιογραφικές ομάδες μπόρεσαν να αναγνωρίσουν τα πραγματικά ονόματα ορισμένων από τα μέλη της ομάδας, συμπεριλαμβανομένου αυτού του Lukas, ο οποίος κρύφτηκε στο διαδίκτυο πίσω από άλλα ψευδώνυμα.
Η περίπτωσή του δείχνει πώς οι έφηβοι από τόσο μικροί μπορούν να γίνουν τόσο ριζοσπαστικοποιημένοι που τελικά μιλούν για φόνο σαν να μιλούσαν για μια βόλτα στο πάρκο. Αποκαλύπτει, επίσης, τον ρόλο που έπαιξε ο παγκόσμιος ιστός στο παρασκήνιο και γιατί οι υπηρεσίες ασφαλείας δυσκολεύονται τόσο πολύ στο να διαλύσουν κυκλώματα σαν αυτό. Στη διαδικασία, βγήκαν στο φως, επιπλέον, λίστες θανάτου, απειλές κατά της ζωής πολιτικών και δημοσιογράφων και οδηγίες για το πώς να κατασκευάζουν βόμβες και να χρησιμοποιούν τρισδιάστατους εκτυπωτές για την παραγωγή εξαρτημάτων όπλων. Από αυτά εύκολα μπορεί κανείς να φανταστεί την απειλή που στο σκοτάδι, χωρίς να το αντιληφθεί κανείς, αναβλύζει στην Ευρώπη.
Μία ιστορική ματιά στη ζωή του Lukas θα αποκαλύψει και συνάμα θα εξηγήσει πολλά για τη μετέπειτα πορεία που έλαβε η ζωή του. Η οικογένεια του, από όταν ήταν ακόμη μικρός, είχε άμεση σχέση με τα όπλα, αφού σε κάποιες φωτογραφίες παρατηρούμε τον Lukas σε στρατιωτικό όχημα. Μαθαίνουμε ακόμα ότι επισκέφθηκαν οικογενειακώς ένα πεδίο βολής όσο έκαναν διακοπές στη Λευκορωσία. Στα 15 του ο Lukas είχε πάει σχολική εκδρομή στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Sachsenhausen. Η επίσκεψη αυτή έγινε κατά τον ίδιο τον αδελφό του «σημείο καμπής». Από τότε άλλαξε τόσο η κοσμοθεωρία του, ώστε να φθάσει στο σημείο κάποια χρόνια αργότερα να δημιουργήσει ένα προφίλ το οποίο πραγματικά προκαλεί φρίκη σε ρωσικό κοινωνικό δίκτυο. Στην κορυφή της σελίδας του μάλιστα έχει γράψει: «Καλύψτε τον κόσμο σε ένα λουτρό αίματος».
Για να καταλάβουμε, όμως, τι μπορεί να συμβαίνει στα κεφάλια νέων, όπως ο Lukas, πρέπει να πάμε λίγα χρόνια πίσω και στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, στην πολιτεία του Κολοράντο των ΗΠΑ, την πατρίδα του James Mason, τώρα 69 ετών. Ο Mason έγινε μέλος ενός αμερικανικού ναζιστικού κόμματος, όταν ήταν μόλις 14 ετών. Δύο χρόνια αργότερα, σχεδίαζε να δολοφονήσει τη δασκάλα του, αν και τελικά δεν τα πραγματοποίησε. Στο δίκτυο του οποίου είναι μέλος ο Lukas F., το βιβλίο του Mason, Siege, θεωρείται απαραίτητο να διαβαστεί. Για πολλούς νεαρούς ακροδεξιούς εξτρεμιστές, είναι πιο σημαντικό ακόμη και από το Mein Kampf του Hitler. Στο βιβλίο του, ο Mason καλεί τη φιλελεύθερη κοινωνία να βυθιστεί στον εμφύλιο πόλεμο. Αυτό δεν απαιτεί τη δημιουργία μαζικών οργανώσεων, γράφει: «Χρειάζεται απλώς μεμονωμένους δολοφόνους ή μικροσκοπικά κελιά για να πραγματοποιήσουν επιθέσεις σε υποδομές, πολιτικούς ή μέλη μειονοτήτων. Αυτό θα οδηγήσει σε χάος και θα προετοιμάσει το έδαφος για μια ακροδεξιά επανάσταση». Ο Mason και οι ιδέες του έχουν αποκτήσει πολλούς οπαδούς τα τελευταία χρόνια: ομάδες και άτομα, στην Ευρώπη, τον Καναδά και τις Η.Π.Α.
Οι ερευνητές του εξτρεμισμού αποκαλούν αυτή τη στρατηγική “militant accelaration”. Συγκεκριμένα, ο Thomas Haldenwang, πρόεδρος του Ομοσπονδιακού Γραφείου για την Προστασία του Συντάγματος της Γερμανίας, είπε στους δημοσιογράφους ότι η σκηνή της Πολιορκίας κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στη Γερμανία. «Οι νέοι ιδιαίτερα, ορισμένοι από αυτούς ακόμη ανήλικοι, γίνονται φανατικοί οπαδοί. Δεν είναι πλέον ασυνήθιστο να βρίσκουμε ανήλικους να υποστηρίζουν τη βία ή ακόμη και να σχεδιάζουν οι ίδιοι πράξεις βίας». Ο κατάλογος των επιθέσεων που συνδέονται με αυτή την ιδεολογία αυξάνεται με το χρόνο. Περιλαμβάνει τη μαζική δολοφονία στο εμπορικό κέντρο Olympia στο Μόναχο το 2016 και την επίθεση το 2019 σε μια συναγωγή στο Halle. Οι επιτιθέμενοι χαρακτηρίζονται ως ήρωες στις συνομιλίες του δικτύου και ο αριθμός των θυμάτων τους μετατρέπεται σε διαγωνισμό, με αυτόν που σκοτώνει τους περισσότερους να ανακηρύσσεται νικητής.
Για τις κρατικές αρχές πάντως δεν είναι μια μάχη επί ίσοις όροις. Οι ομάδες εξαφανίζονται για να εμφανιστούν ξανά. Τα ονόματα και τα ψευδώνυμα ομάδων χρησιμοποιούνται επανειλημμένα. Αδιαμφισβήτητα, τα εργαλεία Web 2.0 τροφοδοτούν τις διεθνείς συνδέσεις και διευκολύνουν την ανταλλαγή στρατηγικών, τακτικών και τεχνογνωσίας. Διεθνείς δεσμοί υπάρχουν σε όλα τα διαφορετικά υπορεύματα του δεξιού εξτρεμισμού: νεοναζιστικές οργανώσεις, υπερεθνικιστικά κινήματα και ταυτιστικά κινήματα διατηρούν εκτεταμένους διεθνείς δεσμούς με άλλα άτομα και ομάδες. Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή υπηρεσία επιβολής του νόμου, Europol, είναι αυτή η μετατόπιση από μια σαφή ιεραρχία σε μια χαλαρή συλλογή ατόμων που καθιστά τόσο δύσκολη τη δίωξη αυτών των ομάδων: «Σε αυτές τις περίπλοκες καταστάσεις καλούμαστε να πολεμήσουμε μια πληθώρα ατόμων, αφού ένα ή δύο άτομα που ενεργούν με δική τους πρωτοβουλία μπορεί να αποτελέσουν πραγματική απειλή για την κοινωνία».
Ο Miro Dittrich είναι ειδικός στην ακροδεξιά τρομοκρατία στο Κέντρο Παρακολούθησης, Ανάλυσης και Στρατηγικής στο Βερολίνο, το οποίο παρακολουθεί συστηματικά τις ακροδεξιές επικοινωνίες στο Telegram. Είπε ότι χρειάστηκαν χρόνια για να αρχίσουν οι αρχές να παίρνουν στα σοβαρά τους ψηφιακούς χώρους και ότι, ακόμη και τώρα, υπάρχει έλλειψη επιβολής του νόμου. Αυτό επέτρεψε σε μια ακροδεξιά τρομοκρατική υποκουλτούρα να αναπτυχθεί εκεί ανεμπόδιστα μια υποκουλτούρα εύκολα προσβάσιμη από ανηλίκους. «Οι νέοι αρχίζουν να ριζοσπαστικοποιούνται πολύ νωρίτερα», λέει. «Στην ηλικία των 14 ή 15 ετών συχνά έχουν ήδη φτάσει στο τέλος μιας σπείρας μίσους».
Αυτό που συνειδητοποιούμε είναι πως η βία της δεξιάς αυξάνεται σε ολόκληρη την Ε.Ε., καταδεικνύοντας την ανάγκη για επαρκή μέτρα για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της απειλής. Ωστόσο, πολλά υπάρχοντα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης του βίαιου εξτρεμισμού έχουν αναπτυχθεί γύρω από τον ισλαμικό εξτρεμισμό ή ως απάντηση στο κύμα του βίαιου δεξιού εξτρεμισμού (VRWE) πριν από τρεις δεκαετίες. Η νέα, πιο ποικιλόμορφη ομάδα στην οποία αναφερθήκαμε, η αυξανόμενη διεθνοποίηση και η διαδικτυακή παρουσία, ζητά για συμπληρωματικά μέτρα και επανεξέταση ορισμένων πτυχών πριν είναι πολύ αργά…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Investigation: Death Weapons: Inside a teenage terrorist group, Politico, διαθέσιμο εδώ
- Contemporary manifestations of violent right-wing extremism in the EU: An overview of P/CVE practices. European Commission, διαθέσιμο εδώ
- When Lukas F. detonates a bomb, he is 16 years old, Welt.de, διαθέσιμο εδώ