Του Χάρη Κουρή,
Τον περασμένο Μάιο, τις εκλογές των Φιλιππινών κέρδισε ο Ferdinand Marcos ο νεότερος, γνωστός και ως “Bongbong”. Ορκίστηκε ως Πρόεδρος στις 30 Ιουνίου και ως Αντιπρόεδρος ορκίστηκε η Sara Duterte, κόρη του προηγουμένου Προέδρου, Rodrigo Duterte. Μετά την παρέλαση που έγινε προς τιμήν του στη Μανίλα, έβγαλε μία ομιλία, στην οποία ευχαρίστησε τους υποστηρικτές του για τη μεγαλύτερη εκλογική εντολή που έχει δοθεί ποτέ στην Ιστορία της φιλιππινικής δημοκρατίας.
Ο καινούριος Πρόεδρος ανέλαβε μία χώρα που προσπαθεί να ξεπεράσει τα προβλήματα που προκάλεσε ο κορωνοϊός και να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο πληθωρισμό και το αυξανόμενο χρέος. Από τη μία, αρκετοί εκφράζουν μία ελπίδα ότι ο Πρόεδρος θα προσπαθήσει να αποκαταστήσει την εικόνα της χώρας προς το εξωτερικό, μετά τον αιματηρό πόλεμο κατά των ναρκωτικών και την αποδυνάμωση της ελευθερίας του Τύπου. Από την άλλη, όμως, οι επικριτές του τονίζουν ότι δεν έχει αρχίσει μέχρι τώρα να συζητά σχετικά με την προοπτική των μεταρρυθμίσεων, παρά τις υποσχέσεις που έδωσε πριν τις εκλογές, περί αντιμετώπισης της ανεργίας και του πληθωρισμού.
Οι ανεκπλήρωτες υποσχέσεις δεν είναι το μόνο αμφιλεγόμενο στοιχείο της προεδρίας του. Κάτι άλλο που αξίζει να σημειωθεί είναι το γεγονός ότι η νίκη του Marcos αποτελεί κομμάτι ενός ευρύτερου ζητήματος που ταλανίζει την πολιτική των Φιλιππινών, αυτό της οικογενειοκρατίας και της συνεργασίας μεταξύ γνωστών πολιτικών φατριών. Όπως προαναφέρθηκε, Αντιπρόεδρος ορκίστηκε η κόρη του προηγουμένου Προέδρου, ενώ η συμμαχία μεταξύ Marcos και Duterte υποστηρίχθηκε από την πρώην Πρόεδρο Gloria Macapagal – Arroyo και την οικογένεια του πρώην Προέδρου, Jose Estrada. Σύμφωνα με τη Maria Ela Atienza, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο των Φιλιππινών, τα κόμματα έχουν ελάχιστη σημασία στην πολιτική της χώρας, σε σχέση με τις οικογένειες των πολιτικών. Οι μεγάλες φατρίες μπορούν να κερδίσουν ψήφους μέσω στρατηγικών συμμαχιών με άλλες οικογένειες, πατρωνίας, εξαγοράς, εκφοβισμού, και, πολλές φορές, βίας. Οι δύο υποψήφιοι ένωσαν τις δυνάμεις τους και χρησιμοποίησαν τις εκλογικές τους βάσεις στον Βορρά και τον Νότο, με αποτέλεσμα να νικήσουν την ανταγωνίστρια Leni Robredo, η οποία είχε υποσχεθεί ότι θα πολεμούσε την οικογενειοκρατία.
Ο Ferdinand ο νεότερος δεν είναι ο πρώτος της οικογένειας Marcos που έχει λάβει το χρίσμα του Προέδρου. Ο πατέρας του, Ferdinand ο πρεσβύτερος, είχε εκλεγεί Πρόεδρος το 1965, από το 1972 μέχρι το 1981 κυβέρνησε με στρατιωτικό νόμο και το 1986 ανατράπηκε μετά από επανάσταση. Κατά τη διάρκεια της εξουσίας του, χιλιάδες αντιφρονούντες βασανίσθηκαν και σκοτώθηκαν. H κυβέρνηση ήλεγχε τα ΜΜΕ, τα δικαστήρια και τις μεγάλες εταιρείες και έκλεψε γύρω στα 10 δισεκατομμύρια δολάρια, παρά τις υποσχέσεις του περί καταπολέμησης της διαφθοράς και της οικογενειοκρατίας. Παρόλα αυτά, ο τωρινός Πρόεδρος, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, διεξήγαγε μία εκστρατεία παραπληροφόρησης, με κύριο στόχο τις νεότερες γενιές, στην οποία παρουσίαζε την περίοδο της δικτατορίας του πατέρα του ως μία χρυσή εποχή ευημερίας και οικονομικής ανάπτυξης.
Δεν πρέπει να παραλειφθεί το γεγονός ότι η συμμαχία μεταξύ Ferdinand Marcos του νεότερου και Sara Duterte δεν ήταν τελείως αποδεκτή από όλους. Ο πατέρας της Sara δεν ενέκρινε τον Ferdinand τον νεότερο, τον οποίο, μάλιστα, έχει αποκαλέσει στο παρελθόν κακομαθημένο και αδύναμο ηγέτη, ενώ, παράλληλα, εξέφρασε παράπονο ότι η Sara δεν προσπάθησε να κυνηγήσει το αξίωμα του Προέδρου. Όμως, ήταν αρκετά αναμενόμενο από αρκετούς αναλυτές ότι ο Ferdinand, ο νεότερος, θα είχε υψηλές πιθανότητες επιτυχίας, καθώς ο Rodrigo Duterte είχε οργανώσει μία κηδεία με τιμές ήρωα για τον Ferdinand τον πρεσβύτερο το 2016 και κάποια άλλη στιγμή είχε τονίσει ότι θα προτιμούσε τον Ferdinand τον νεότερο ως προτιμώμενο διάδοχο σε περίπτωση που παραιτούνταν πρόωρα.
Έχει σημειωθεί, επίσης, μία σχετικά ανησυχητική τάση όσον αφορά τους διορισμούς. Ο Πρόεδρος έχει διορίσει σε σημαντικές θέσεις άτομα που δεν έχουν καμία εμπειρία με αυτές, όπως, για παράδειγμα, την Αντιπρόεδρο, η οποία έγινε Υπουργός Παιδείας, ή τον Conrado Estrella τον τρίτο, ο οποίος, αν και συνδέεται με ένα σκάνδαλο διαφθοράς, έχει αναλάβει κάποιες σημαντικές αγροτικές μεταρρυθμίσεις. Τέλος, κάτι αρκετά σημαντικό είναι ότι Υπουργός Δημοσίων Έργων και Αυτοκινητοδρόμων διορίστηκε ο Manuel Bonoan, διευθυντής της εταιρείας San Miguel Corporation Tollways, και ίσως ο Bonoan να χρησιμοποιήσει τη θέση του για να φέρει πιο πολλά συμβόλαια έργων προς αυτήν την εταιρεία.
Το γεωπολιτικό κομμάτι της προεδρίας του Marcos αξίζει να σημειωθεί. Ήδη από την προεδρία του Duterte είχε αρχίσει μία στροφή προς την Κίνα, καθώς ο ίδιος κρατούσε μία αρνητική στάση προς τις Ηνωμένες Πολιτείες (αν και προς το τέλος της προεδρίας του προσπάθησε να ενδυναμώσει τη σχέση της χώρας του με αυτές). Ο Marcos, με τη σειρά του, έχει δηλώσει ότι η Κίνα είναι ο δυνατότερος εταίρος των Φιλιππινών (παρά τη διαφορετική γνώμη του αμυντικού κατεστημένου της χώρας, το οποίο προσπαθεί να καταπολεμήσει τις κινεζικές διεκδικήσεις στη Νότια Σινική Θάλασσα). Ο Πρόεδρος προσπαθεί να στραφεί προς την Κίνα για οικονομική βοήθεια, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο ακόμα αν θα πετύχει τον σκοπό του ή αν η κοινή γνώμη θα γίνει ακόμη πιο αντικινεζική.
Παράλληλα με τον Ferdinand τον νεότερο, υπάρχουν κι άλλοι συγγενείς που έχουν εμπλακεί στην πολιτική. Η αδελφή του, η Imee, είναι γερουσιαστής, ο ξάδελφός του, ο Martin Romualdez, σκοπεύει να γίνει ο επόμενος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, και ο γιος του, Ferdinand–Alejandro, εξελέγη αντιπρόσωπος του Ilocos Norte, του οικογενειακού προπυργίου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Philippines election result is a win for dynasty politics, The Guardian, Διαθέσιμο εδώ
- Ferdinand Marcos Jr sworn in as Philippines president, replacing Duterte, BBC, Διαθέσιμο εδώ
- What Can Be Learned From Ferdinand Marcos Jr.’s First Weeks in Office?, CFR.org, Διαθέσιμο εδώ
