Της Δήμητρας Αργυρού,
Συναίνεση ορίζεται η συμφωνία μεταξύ μερών για συμμετοχή σε σεξουαλική δραστηριότητα. Η συναίνεση ή αλλιώς συγκατάθεση πρέπει να γνωστοποιείται με σαφήνεια και ελευθεριότητα. Για τη διάγνωση της ύπαρξης συναινέσεως είναι αναγκαία η πληρέστερη έκφρασή της, δηλαδή και μέσω άλλων μεθόδων, πέραν της λεκτικής και καταφατικής εκφράσεως.
Η συγκατάθεση δεν μπορεί να δοθεί από άτομα που είναι ανήλικα, μεθυσμένα ή υπό την επήρεια ναρκωτικών ή αλκοόλ, κοιμισμένα ή αναίσθητα. Εάν, επίσης, κάποιος συμφωνήσει να συμμετάσχει σε μια σεξουαλική δραστηριότητα υπό την πίεση εκφοβισμού ή απειλής, αυτό δεν θεωρείται συναίνεση, επειδή δεν δόθηκε ελεύθερα. Η άνιση δυναμική εξουσίας, όπως η σεξουαλική δραστηριότητα με έναν υπάλληλο ή μαθητή, σημαίνει, επίσης, ότι η συγκατάθεση δεν δίνεται ελεύθερα.
Πολύ συχνά, οι θεατές ταινιών πορνό υποθέτουν ότι, επειδή κάποιος εμφανίζεται σε ένα πορνό βίντεο, έχει συναινέσει να βρίσκεται εκεί. Ωστόσο, η διαδικασία συναίνεσης δεν γνωστοποιείται στους θεατές και συχνά στον κόσμο της πορνογραφίας εμπίπτει σε μια «γκρίζα περιοχή».
Ακόμη και στην περίπτωση που πράγματι δόθηκε τεκμηριωμένη συγκατάθεση πριν από το γύρισμα μιας ταινίας πορνό, τι γίνεται αν η συναίνεση του μέρους παραβιαστεί κατά τη διάρκεια της λήψης, π.χ. εάν ο συμμετέχων άλλαξε γνώμη ή εάν δεν είχε συναινέσει στις επιμέρους πράξεις που γίνονται βίαια πάνω στο σώμα του; Η αληθινή συγκατάθεση μπορεί να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή, ωστόσο, πολλοί ηθοποιοί πρέπει να υπογράψουν συμβόλαια πριν από το πραγματικό γύρισμα, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη την εκ νέου ανάκλησή της, ακόμα κι αν η κατάσταση γίνει άβολη ή επικίνδυνη.
Δυστυχώς, αντιλαμβανόμαστε πως η κατάχρηση στη βιομηχανία του πορνό είναι απίστευτα διάχυτη, αφού πολλές φορές ένα απλό «ναι» δεν αποτελεί ασφαλές στοιχείο για τη διασφάλιση ύπαρξης πραγματικής συναίνεσης. Οι ηθοποιοί σκεπτόμενοι ότι ενδεχομένως να μην πληρωθούν ή ότι η φήμη τους θα πληγεί και δεν θα ξανά προσληφθούν, εάν ανακαλέσουν τη συγκατάθεσή τους στη μέση μιας σκηνής, εξαναγκάζονται στο να δεχτούν. Ο εξαναγκασμός είναι μια κατάσταση που ακυρώνει την εξαρχής συγκατάθεσή τους και θα μπορούσε ακόμη και να οριστεί νομικά ως μορφή σεξουαλικής εμπορίας.
Έχει αποδειχθεί από μια σειρά γεγονότων, ότι δημοφιλείς ιστότοποι πορνό, όπως το Pornhub, το XVideos, ακόμη και η συνδρομητική πλατφόρμα OnlyFans, φέρεται να επωφελούνται από μη συναινετικά βίντεο, βίντεο ανηλίκων ή και περιεχόμενο από δυνητικά θύματα εμπορίας ανθρώπων. Για παράδειγμα, το βίντεο βιασμού της 14χρονης Rose Kalemba, υπό την απειλή μαχαιριού, ανέβηκε στο Pornhub. Η ίδια εξηγεί πως έστειλε στο Pornhub αμέτρητα email, παρακαλώντας να κατεβάσουν το βίντεο. Το Pornhub δεν προχώρησε σε αφαίρεση του βίντεο, μέχρι που η Rose πήρε την ιδέα να συντάξει ένα νέο email και να παρουσιαστεί ως δικηγόρος, απειλώντας με νομική αγωγή. Μόλις το έκανε, το βίντεο φέρεται να αφαιρέθηκε μέσα σε 48 ώρες!
Οι πράκτορες (agents) επιλέγουν να προσεγγίσουν άτομα που θα δεχτούν τις προτάσεις τους πιο εύκολα, ειδικά όταν θα τους τάξουν καλές απολαβές, αλλά και φήμη. Τα άτομα αυτά συνήθως προέρχονται από φτωχά υπόβαθρα και βλέπουν την ευκαιρία που τους παρουσιάζεται σαν μια διέξοδο.
Η άσχημη αλήθεια είναι ότι στη βιομηχανία πορνό δεν υπάρχει καμία εγγύηση στο ότι η ταινία έχει γυριστεί με την πραγματική συγκατάθεση των μελών. Είναι σχεδόν αδύνατο να γνωρίζουμε εάν κάποιο συγκεκριμένο περιεχόμενο είναι συναινετικό, ηθικό ή ακόμη και νόμιμο. Μάλιστα, υφίστανται πολλές καταγγελίες κατά συμπρωταγωνιστών, αλλά και παραγωγών για σεξουαλική κακοποίηση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- How Can You Know for Sure if the Porn You Watch Is Consensual?, fightthenewdrug.org, διαθέσιμο εδώ
- What Consent Looks Like, rainn.org, διαθέσιμο εδώ
