Της Διονυσίας Σούρμπη,
Σε προηγούμενο άρθρο (“Fit for 55”) είχαμε αναφερθεί στις αλλαγές που χρειάζεται να προβεί ο κλάδος της ναυτιλίας, όσον αφορά τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% έως το 2030 σε σχέση με τα ποσοστά του 1990. Η απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα χαρακτηρίζεται ως «φλέγον ζήτημα», όπως και θα έπρεπε. Σε αυτό το άρθρο, θα αναλύσουμε τα πιθανά προβλήματα, αλλά και αν συμφέρει οικονομικά τις εταιρείες αυτή η υποχρεωτική μετάβαση του παγκόσμιου στόλου.
Η ναυτιλία, λοιπόν, οφείλει να εξασφαλίσει, σε μικρό χρονικό διάστημα λίγων ετών, τη διαθεσιμότητα ασφαλών εναλλακτικών καυσίμων και μηδενικών εκπομπών άνθρακα. Αυτό για να επιτευχθεί, χρειάζεται ολική αλλαγή της διάρθρωσης του παγκόσμιου στόλου. Συνεπώς, πρέπει να υπάρξει αντίστοιχη τεχνολογική υποδομή τόσο για έρευνα όσο και για την υποστήριξη των εταιρειών ως προς τα νέα πλοία. Είναι κοντά, άραγε, ο κλάδος στους στόχους, που έχει θεσπίσει ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ);
Ακόμα και σήμερα, η πλειονότητα των πλοίων χρησιμοποιεί τετριμμένα καύσιμα, όπως το πετρέλαιο. Επίσης, καλό θα ήταν να επιστήσουμε την προσοχή μας ότι στη ναυτιλία βασίζονται και οι διεθνείς μεταφορές (πρώτων υλών, καυσίμων, έτοιμο ένδυμα κλπ). Άρα, αυτή η αλλαγή θα γίνει μέσα σε βάθος χρόνου, αλλιώς θα έχουμε καθυστερήσεις στις μεταφορές και αυτό θα είναι ένα αγκάθι στην παγκόσμια οικονομία, αλλά και στον κλάδο της ναυτιλίας, που θα χάνει ευκαιρίες για δρομολόγια με ναύλα που θα επιφέρουν κέρδη.
Αυτό που ουσιαστικά πρέπει να γίνει είναι είτε οι ναυτιλιακές εταιρείες να προβούν στην αγορά νέων εκσυγχρονισμένων καραβιών είτε να μετατρέψουν τα ήδη υπάρχοντα, για παράδειγμα, με τη μέθοδο scrapping είτε με μία πιο «εξευγενισμένη» μετατροπή. Όλα αυτά, όμως, μεταφράζονται σε ένα ανυπέρβλητο κόστος συναρτήσει του απαιτούμενου χρόνου που θα χρειαστεί αυτή η μετάβαση, αλλά και της απορίας πόσο κοστίζει όλη αυτή η αλλαγή.
Πέρα από το Fit for 55 υπάρχει και ο κανονισμός E.T.S. – Σύστημα Εμπορίας Ρύπων (Emissions Trading System) – έχει ως γνώμονα την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας στο σύνολό της. Και εδώ έγκειται ένα ερώτημα. Ο διεθνής ναυτιλιακός οργανισμός πού βρίσκεται; Υπάρχουν αντίστοιχες νομοθεσίες; Υπάρχει κονδύλι για τη χρηματοδότηση αυτής της μετάβασης ή αφήνονται όλα στην ευχέρεια της κάθε εταιρείας;
Την ίδια στιγμή που οι εφοπλιστές περιμένουν από τους ερευνητές να τους ενημερώσουν για τα νέα ναυτιλιακά καύσιμα που θα αποφέρουν μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα, ο ναυτιλιακός οικονομολόγος Γιώργος Ξηραδάκης επισημαίνει ότι «με τις απαιτήσεις του I.M.O. (International Maritime Organization) να γίνονται ολοένα και αυστηρότερες αναφορικά με τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, οι εισηγμένες ναυτιλιακές εταιρείες στα χρηματιστήρια έχουν προβεί ήδη σε αρκετές ενέργειες ενημέρωσης του επενδυτικού τους κοινού σχετικά με τις νέες πολιτικές που εφαρμόζουν, προκειμένου οι επιχειρηματικές τους πρακτικές να εναρμονίζονται ακόμα περισσότερο με τις αρχές Περιβάλλοντος, Κοινωνικής Συνοχής και Διακυβέρνησης (E.S.G.), θεμελιώδη συνιστώσα των οποίων αποτελεί το περιβάλλον και η προστασία του».
Καταλήγοντας, λοιπόν, φτάνουμε στο εύλογο συμπέρασμα ότι δεν υπάρχει στο προσκήνιο διεθνής λύση μέχρι στιγμής, παρά μόνο από την πλευρά της Ευρώπης. Καλό θα ήταν να υπάρξει διάλογος για λύσεις, αν μη τι άλλο αυτό το θέμα είναι παγκόσμιου βεληνεκούς και μας επηρεάζει όλους, διότι η οικονομία είναι αλυσιδωτή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Οι μεγάλες προκλήσεις της ναυτιλίας, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
