Της Γεωργίας Κουμεντάκη,
Στην καθημερινότητα, τις κοινωνικές μας συναναστροφές και τη γνωριμία μας με άλλους ανθρώπους, πολλοί θα θέλαμε να μπορούμε να κατανοήσουμε και να εξηγήσουμε τη συμπεριφορά κάποιου που ακόμη δεν γνωρίζουμε στον μέγιστο βαθμό ή και καθόλου. Ψυχολόγοι και αναλυτές ισχυρίζονται πως ακόμη κι αν δεν γνωρίζεις κάποιον και βρίσκεστε μόνο στον ίδιο χώρο, μπορείς από τον τρόπο που στέκεται ή κάθεται να καταλάβεις τον χαρακτήρα του.
Μερικές από τις πιο συχνές στάσεις του ανθρώπου, όταν κάθεται, είναι αυτή που οι ειδικοί ονομάζουν «περήφανη» και «ελιτίστικη» στάση. Πρόκειται για μια μεγάλη κλίση της σπονδυλικής στήλης προς τα πίσω, με το στέρνο να ορθώνεται περήφανα προς τα έξω. Η στάση αυτή δηλώνει άνθρωπο περήφανο, με αυτοπεποίθηση, αλλά καμιά φορά ειρωνικό και απόμακρο προς τους άλλους, με μια στάση «ελιτίστικη», καθώς οι άνθρωποι αυτοί είναι συνήθως σνομπ, θεωρούν άξιο μόνο τον εαυτό τους.
Μία άλλη συνηθισμένη στάση σώματος είναι αυτή που δηλώνει ισχυρογνωμοσύνη. Σε αυτή —σε αντίθεση με την προηγούμενη— το άτομο γέρνει περισσότερο προς τα εμπρός και γενικότερα έχει μία αμηχανία και μία ανησυχία, είτε είναι καθιστό είτε όρθιο. Άνθρωποι που συχνά στέκονται κατ΄ αυτόν τον τρόπο τείνουν να είναι πιο κρυψίνοες, να φοβούνται ή να ντρέπονται τον κοινωνικό περίγυρο και να προσπαθούν να «κρυφτούν» στο καβούκι τους, καθώς δεν θέλουν οι άλλοι να τους πλησιάζουν. Δείχνει, δηλαδή, μειωμένη αυτοπεποίθηση.
Μία αγαπημένη για ανάλυση στάση σώματος των ψυχολόγων είναι η γνωστή «στάση επιθετικότητας». Τα άτομα αυτά τείνουν να είναι νευρικά σε έναν χώρο, κυρίως όταν δεν γνωρίζουν κανέναν. Στριφογυρίζουν στην καρέκλα τους ή αν είναι όρθιοι πηγαινοέρχονται πάνω κάτω στον χώρο, ανασηκώνουν νευρικά τους ώμους τους, παίζουν με τα χέρια τους ή οποιοδήποτε αντικείμενο βρίσκεται εκεί, πράγμα που δεν δηλώνει μόνο αμηχανία, αλλά και μία ελαφριά επιθετικότητα προς το άγνωστο.
Για τους πιο ευαίσθητους ανθρώπους έχει αναγνωριστεί και η στάση σώματος που ονομάζεται συναισθηματική. Οι ψυχαναλυτές θα τη χαρακτήριζαν ίσως και «άκρως συναισθηματική». Οι ενδείξεις για αυτούς τους χαρακτήρες είναι η ίσια πλάτη, χέρια και ώμοι σφιγμένοι, κρατημένοι προς τα μπροστά, πράγμα που εκ πρώτης όψης δείχνει μία πειθαρχία και ισορροπία στο σώμα, αλλά με μία δεύτερη σκέψη καταλαβαίνει κανείς ότι προσπαθούν να δείξουν μία υποτυπώδη αυτοπεποίθηση. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίον κάθονται σφιγμένα φανερώνει την αδυναμία τους είτε να μιλήσουν είτε να πάρουν μία απόφαση.
Μία πάρα πολύ συνηθισμένη στάση του σώματος είναι το γνωστό σε όλους σταυροπόδι. Ενώ κάποιοι πιστεύουν ότι το σταυροπόδι δεν είναι κάποια σοβαρή ένδειξη ενός συγκεκριμένου χαρακτηριστικού ή μιας συγκεκριμένης πτυχής του χαρακτήρα κάποιου, ειδικοί δίνουν μεγάλη σημασία σε αυτό. Όταν κάποιος κάθεται με τα πόδια του σταυρωμένα και ακουμπάει συνήθως το ένα από τα δύο του χέρια πάνω στο γόνατο το οποίο έχει σταυρώσει, πιθανώς πρόκειται για ένα άτομο, το οποίο είναι σίγουρο για τον εαυτό του και έχει αυτοπεποίθηση. Την τάση αυτή συνήθως τη συναντάμε σε γυναίκες. Ωστόσο, και οι άντρες είθισται να κάθονται κατ’ αυτό τον τρόπο, καθώς το σταυροπόδι δείχνει άτομο που γνωρίζει καλά τις προθέσεις του για τον χώρο που βρίσκεται και δεν έχει να ντραπεί, να φοβηθεί ή να κρυφτεί από κάποιον.
Τέλος, μία πολύ συνηθισμένη στάση του σώματος είναι η όρθια στάση με τα χέρια στους γοφούς. Όταν κάποιος στέκεται όρθιος σε έναν χώρο με τα χέρια στους γοφούς ή στη μέση, όπως λέμε, δείχνει μία μικρή επιθετικότητα, μία βιασύνη, αλλά και ένα κρυμμένο άγχος, το οποίο προσπαθεί να βγει στην επιφάνεια ως νευρικότητα. Το άτομο, δηλαδή, από την ανησυχία και το άγχος που έχει, προσπαθεί με αυτή τη στάση να το αποβάλλει, αλλά καταφέρνει να το εκφράσει ως νευρικότητα. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι όταν περιμένουμε κάποιον ή όταν περιμένουμε να μάθουμε, να ακούσουμε κάτι που μας ενδιαφέρει πολύ και με τη στάση μας αυτή δηλώνουμε την ανυπομονησία μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η στάση του σώματος προδίδει το χαρακτήρα!, Womenonly.gr, διαθέσιμο εδώ
- Γλώσσα σώματος: Τι «αποκαλύπτουν» οι αυθόρμητες κινήσεις μας [εικόνες-παραδείγματα], iatropedia.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η σημασία της γλώσσας του σώματος στην επικοινωνία, huffingtonpost.gr, διαθέσιμο εδώ