Της Γεωργίας Σκαμπελτζή,
Αξιοσημείωτη είναι η αλληλεγγύη που επιδεικνύει το κοινωνικό σύνολο, ατομικά και οργανωμένα, κάθε φορά που ένα φυσικό φαινόμενο πλήττει τη χώρα μας και όχι μόνο. Η δυναμική του εθελοντισμού είναι τέτοια, ώστε πολλές φορές μπορεί να λειτουργήσει ως σανίδα σωτηρίας και να περιορίσει τις καταστροφικές επιπτώσεις διαφόρων φαινομένων, όταν η Πολιτεία αδυνατεί να ανταποκριθεί πλήρως. Ένα από αυτά είναι οι πυρκαγιές, οι οποίες πλήττουν τη χώρα μας κάθε καλοκαίρι και όλοι λίγο πολύ έχουμε βρεθεί σε κοντινή απόσταση από αυτές.
Οι δασικές πυρκαγιές αναμφίβολα αποτελούν ένα περιβαλλοντικό φαινόμενο, οι συνέπειες του οποίου είναι άμεσες σε ό, τι αφορά την περιβαλλοντική καταστροφή και έπειτα, επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό άλλους τομείς, όπως είναι η υγεία, η οικονομία, η υγεία κ.ά. Κάποιες φορές οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές είναι μεγάλες σε αριθμό, ενώ και οι υλικές ζημιές και οι καμένες εκτάσεις αγγίζουν μεγάλα νούμερα.
Η κοινωνική προέκταση του εν λόγω φαινομένου είναι αυτή που θα μας απασχολήσει στο παρόν άρθρο, μιας και η εμπλοκή των πολιτών λειτουργεί άλλοτε επικουρικά άλλοτε πλήρως στην εξομάλυνση της κατάστασης. Το εύρος των πυρκαγιών και των πολυεπίπεδων καταστροφών που έπονται έχουν ευαισθητοποιήσει μεγάλη μερίδα το κόσμου, ο οποίος συνδράμει τόσο στην πρόληψη ξεσπάσματος κάποιας φωτιάς όσο και στην προσπάθεια κατάσβεσής της, βοηθώντας τις πυροσβεστικές και άλλες δυνάμεις, στον βαθμό που μπορούν και είναι, πάντα, ασφαλείς.
Οι ενέργειες στο πλαίσιο της πρόσληψης έγκεινται στον έλεγχο περιοχών, οι οποίες θεωρείται ότι βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο, αναφορικά με το ξέσπασμα φωτιάς. Διεξάγονται, για παράδειγμα, περιπολίες από ομάδες εθελοντών, συνήθως πρόκειται για κατοίκους των κοντινών περιοχών, με στόχο να την προλάβουν πριν επεκταθεί ή αν πρόκειται για εμπρησμό, να εντοπίσουν τον ένοχο. Δεύτερη και εξίσου σημαντική δράση που πραγματοποιείται και από απλούς πολίτες και δεν αφορά μόνο τους χώρους ιδιοκτησίας τους, είναι ο καθαρισμός περιοχών, όπου υπάρχει έντονη βλάστηση, ξερά χόρτα κ.ά. που ευνοούν την εξάπλωση φωτιάς.
Στην περίπτωση που δεν αποφευχθεί το ξέσπασμά της, η βοήθεια, σε πρώτο επίπεδο, αφορά, για παράδειγμα, την παροχή ειδών πρώτης ανάγκης (φαγητό, νερό, φαρμακευτικό και υγειονομικό υλικό κλπ.), ενώ σε δεύτερο χρόνο μπορεί να πρόκειται για προϊόντα ένδυσης, υπόδησης, υλικών για επανακατασκευή οικημάτων, ακόμα και προσφορά εργασίας, ώστε να συμβάλλει ο καθένας με όποιον τρόπο μπορεί. Πολλές ομάδες αναλαμβάνουν, μάλιστα, τη διάσωση των μικρών τετράποδων φίλων μας, όταν βρίσκονται σε κίνδυνο και δεν έχει υπάρξει μέριμνα για τη σωτηρία τους.
Ακόμη και μετά την επιτυχή αντιμετώπιση των πύρινων μετώπων, το καλό πρόσωπο της κοινωνίας δηλώνει το «παρών» για την ανακούφιση των πληγέντων. Δεν πρέπει να λησμονούμε την ανάγκη της «αναγέννησης» του φυσικού περιβάλλοντος. Ειδικότερα, πέρα από τις ενέργειες της Πολιτείας για αναδάσωση, ανάλογες δράσεις πραγματοποιούνται με πρωτοβουλία ιδιωτών και οργανισμών.
Σήμερα, ο εθελοντισμός έχει αναχθεί σε βασικό πυλώνα της αντιμετώπισης δυσχερών καταστάσεων, είτε φυσικών φαινομένων και, εν συνεχεία, καταστροφών είτε πληγών που προκαλούνται από άλλου είδους παράγοντες, όπως είναι η οικονομική ή η υγειονομική κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια. Η αλληλεγγύη που επιδεικνύουν οι πολίτες, οι οποίοι σε σημαντικό ποσοστό, μάλιστα, ανήκουν σε νεαρές ηλικιακές ομάδες, αφήνουν μια χαραμάδα αισιοδοξίας, ότι, δηλαδή, κανείς δεν είναι μόνος και πάντα βρίσκεται κάποιος να δώσει μια χείρα βοηθείας, όσο δύσκολες κι αν είναι οι συνθήκες.
