Του Κέβι Μερκούρη,
Με την ενεργειακή κρίση σταδιακά να κορυφώνεται και με τον χειμώνα να προμηνύεται δύσκολος για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ηπείρου, οι κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών κρατών λαμβάνουν έκτακτα μέτρα, προκειμένου να αντισταθμίσουν τις συνέπειές της. Ωστόσο, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκεται η Γερμανία, η οποία φαίνεται να αντιμετωπίζει τα σημαντικότερα προβλήματα. Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης βρίσκεται μπροστά σε μια πρωτοφανή ενεργειακή και, συνάμα, οικονομική κρίση, ως αποτέλεσμα της ολοένα και μικρότερης εισροής ενέργειας και κυρίως φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Ο Γερμανός Καγκελάριος, Olaf Scholtz, και το σύνολο της γερμανικής κυβέρνησης έχουν προχωρήσει σε δραματικές εκκλήσεις προς τους πολίτες για την εξοικονόμηση ενέργειας στο σπίτι. Παράλληλα, οι πάροχοι ενέργειας της χώρας βρίσκονται στα πρόθυρα της κατάρρευσης, με πιο χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Uniper. Η συγκεκριμένη εταιρεία, μάλιστα, ζήτησε οικονομική ενίσχυση από την κυβέρνηση, προκειμένου να μπορέσει να ανταπεξέλθει στα αυξανόμενα έξοδά της. Αντίστοιχα, μεγάλη ανησυχία επικρατεί και στις βιομηχανίες της χώρας για το ενδεχόμενο μιας εκτεταμένης έλλειψης ενέργειας, που θα επηρεάσει σημαντικά την παραγωγή, αλλά και χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Λίγα μόλις χρόνια νωρίτερα, το 2011 η τότε Καγκελάριος, Angela Merkel, και ο Ρώσος Πρόεδρος, Medvedev, εγκαινίαζαν τον αγωγό Nord Stream, τίποτα τότε δεν προμήνυε, όμως, αυτό που θα ακολουθούσε. Η γερμανική ηγεσία επέλεξε τον δρόμο μιας στενής συνεργασίας με τη Ρωσική Ομοσπονδία, προκειμένου να εξασφαλίσει φθηνή ενέργεια για τις εγχώριες ανάγκες, καθώς και για γειτονικά κράτη που θα λάμβαναν ρωσικό φυσικό αέριο μέσω της ίδιας. Την ίδια στιγμή, στα πλαίσια μιας πράσινης στροφής στην ενέργεια, η γερμανική κυβέρνηση αποφάσισε τη σταδιακή διακοπή της λειτουργίας των πυρηνικών εργοστασίων παραγωγής ενέργειας, καθώς και το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων. Η Γερμανία θα μπορούσε να έχει πληγεί ακόμη περισσότερο, αφού μέχρι την τελευταία στιγμή και, συγκεκριμένα, λίγο πριν την εισβολή των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, συνέχιζε να υποστηρίζει και τον νεόκτιστο αγωγό Nord Stream 2, που θα προκαλούσε στην τελική ακόμα μεγαλύτερη εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια.
Ωστόσο, όλα τα παραπάνω φαντάζουν μακρινό παρελθόν. Ιδιαίτερα μετά την παύση λειτουργίας τις τελευταίες ημέρες του αγωγού Nord Stream για λόγους συντήρησης, κανείς στη γερμανική πλευρά δεν μπορεί να πει με σιγουριά πως η παροχή ενέργειας θα αποκατασταθεί. Σε μία κατάσταση απελπισίας, λοιπόν, η κυβέρνηση έχει δρομολογήσει νομοθετικές διατάξεις, που θα επιτρέψουν την παράταση λειτουργίας μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της καύσης άνθρακα και την επαναλειτουργία περισσότερων μονάδων κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Η συγκεκριμένη δράση οφείλεται στο έκτακτο σχέδιο δράσης τριών σταδίων, που θεσμοθετήθηκε στα πλαίσια αντιμετώπισης της κρίσης. Τη δεδομένη στιγμή η χώρα βρίσκεται στο δεύτερο στάδιο, εκείνο, δηλαδή, του ενεργειακού συναγερμού, ένα μόλις βήμα πριν την επιβολή δελτίου για τη διανομή ενέργειας.
Στις κυβερνητικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης περιλαμβάνεται και η δημιουργία τερματικών σταθμών για υγροποιημένο φυσικό αέριο, το ευρέως πλέον γνωστό LNG. Μάλιστα, σύμφωνα με γερμανικά μέσα ενημέρωσης, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση εξετάζει τη χρήση τμημάτων του αγωγού Nord Stream 2 για την εξυπηρέτηση αυτού του σκοπού. Παράλληλα, δημοσιεύματα από τη γειτονική Γαλλία κάνουν λόγο για παροχή φυσικού αερίου προς τη Γερμανία, μετά από αίτημα της Γερμανικής Συνομοσπονδίας. Στα παραπάνω, προστίθενται και μέτρα, όπως η χρήση πιο χαμηλής έντασης στον φωτισμό των δρόμων, η όχι επαρκής θέρμανση των δημοσίων κτιρίων ή ακόμα και η μη φωταγώγηση των μνημείων της χώρας, γεγονός που φανερώνει και την αγανάκτηση που επικρατεί στα κυβερνητικά κλιμάκια για την κατάσταση που επικρατεί.
Συμπερασματικά, η ενεργειακή κρίση, που μαστίζει την Ευρώπη και ιδιαίτερα τη Γερμανία, αποτελεί μια συνέπεια των λανθασμένων στρατηγικών επιλογών που ελήφθησαν τα προηγούμενα χρόνια. Η Γερμανία επέλεξε τη φθηνή ενέργεια, παραβλέποντας ότι μπορεί, έτσι, να εξαρτηθεί από τη Ρωσία. Αμέλησε να υπολογίσει τις ενδεχόμενες επιπτώσεις των επιλογών της και πολύ περισσότερο τις επιδιώξεις της ρωσικής πλευράς, που είχαν γίνει φανερές ήδη από τα γεγονότα του 2014 στην Ουκρανία. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η κυβέρνηση Scholz βρίσκεται μπροστά σε μια πρωτοφανή κρίση, όπου θα κληθεί να λάβει δύσκολες αποφάσεις, με στόχο την επίτευξη μιας ισορροπίας μεταξύ της στήριξης της εγχώριας βιομηχανίας και των νοικοκυριών της χώρας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Γερμανία: Δραματικές εκκλήσεις για την ενεργειακή κρίση, DW, διαθέσιμο εδώ
- Ενεργειακή κρίση: Η Γερμανία «ζεσταίνει» τα λιγνιτικά εργοστάσια, in.gr, διαθέσιμο εδώ
- Fearing Russian gas cutoff, Germans prepare for cold winter, DW, διαθέσιμο εδώ
