Της Κωνσταντίνας Μουμτζή,
Ο COVID-19 αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα εναύσματoς για την έρευνα σε κάθε ανθρωπιστικό –και μη– τομέα. Έτσι, από την περίοδο της εμφάνισής του και της εξάπλωσης που ακολούθησε, η μελέτη των επιστημόνων έχει αποφέρει μεγαλειώδη αποτελέσματα με πολλές καινούριες θεωρίες. Όπως ήταν αναμενόμενο, μεγάλες προσπάθειες κατέβαλαν και οι επιστήμονες ψυχικής υγείας, ούτως ώστε να διερευνήσουν τη σχέση μεταξύ της πανδημίας και της ψυχοπαθολογίας όσων νόσησαν.
Μία από τις έρευνες αυτές ανέδειξε πως τα άτομα με COVID-19 είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν μία ψυχική διαταραχή στους επόμενους τέσσερις μήνες μετά τη μόλυνση, συγκριτικά με ανθρώπους που είχαν άλλου είδους λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος. Η έρευνα αναρτήθηκε στο World Psychiatry (Παγκόσμια Ψυχιατρική) και οι ερευνητές πήραν δεδομένα από το National COVID-19 Cohort Collaborative (N3C) «Εθνική Συνεργασία Κοόρτης COVID-19», για να συγκρίνουν 46.610 άτομα θετικά στον COVID-19 με ασθενείς ελέγχου που διαγνώστηκαν με μια διαφορετική μόλυνση του αναπνευστικού, έτσι ώστε να μπορέσουν να καταλήξουν πώς η νόσηση με COVID-19 επηρέασε την ψυχική υγεία των ασθενών.
Τα αποτελέσματα ήταν πως τα άτομα που είχαν COVID-19 απέκτησαν έναν ρυθμό 3.8% στην ανάπτυξη ψυχικής διαταραχής συγκριτικά με τον ρυθμό 3% που είχαν τα άτομα με άλλες μολύνσεις στο αναπνευστικό τους σύστημα. Τα συμπεράσματα ανέκυψαν μετά από μελέτη της περιόδου μεταξύ 21 έως 120 μέρες μετά τη διάγνωση των ασθενών με COVID-19 και της περιόδου μεταξύ 120 έως 365 μέρες μετά τη διάγνωση, περιορισμένες σε ασθενείς που δεν είχαν προηγουμένως κάποια ψυχική ασθένεια.
Η έρευνά τους εστίασε σε δύο κατηγορίες διαταραχών. Συγκεκριμένα, ενέτεινε στις αγχώδεις διαταραχές και στις διαταραχές διάθεσης. Όσον αφορά τις τελευταίες, δεν υπήρξε κάποια διαφορά στις πιθανότητες εμφάνισής τους. Για την πρώτη κατηγορία, όμως, υπήρξε σημαντική αύξηση στην επικινδυνότητα εμφάνισης κάποιας διαταραχής. Η μελέτη, βέβαια, τονίζει εύστοχα πως· «Προφανώς, η έρευνά μας σε καμία περίπτωση δεν υποστηρίζει ότι όλοι όσοι νόσησαν από COVID-19 θα παρουσιάσουν ψυχιατρικές παθήσεις αργότερα. Ωστόσο, ένα μικρό ποσοστό ασθενών θα εκδηλώσει ψυχικά συμπτώματα και θα χρειαστεί εκτίμηση από ψυχίατρο».
Σε άλλη έρευνα, η οποία δημοσιεύτηκε στο The Lancet Psychiatry Journal, έγινε, επίσης, διερεύνηση της εμφάνισης ψυχικής διαταραχής σε 236.379 ασθενών από το αμερικανικό δίκτυο TriNetX ηλικίας άνω των 10 ετών, που νόσησαν μετά τις 20 Ιανουαρίου του 2020 έως τον Δεκέμβριο του 2020. Τα ευρήματα ήταν πως ένας στους τρεις ασθενείς σε διάστημα έξι μηνών μετά την ανάρρωση θα εμφανίσει κάποια διαταραχή. Από αυτούς, το 17% παρουσίασε αγχώδεις διαταραχές, το 14% συναισθηματικές διαταραχές, το 7% εθισμό σε ουσίες και το 5% αϋπνία, ενώ νευρολογικά προβλήματα ήταν σπανιότερα και αφορούσαν εγκεφαλική αιμορραγία (0,6%), ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο (2,1%) και άνοια (0,7%). Από τα άτομα αυτά, το 38% είχε νοσηλευτεί, το 46% σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) και το 62% είχε εμφανίσει ντελίριο (οξεία συγχυτική κατάσταση), τα οποία οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι παράγοντας κινδύνου αποτελεί η σοβαρή νόσηση και όχι απλά η προσβολή με COVID-19.
Σε δεύτερο στάδιο, έγινε, επίσης, σύγκριση με άτομα με άλλες λοιμώξεις του αναπνευστικού και, συγκεκριμένα, με 105.579 ασθενείς με γρίπη και 236.038 με άλλες λοιμώξεις. Φάνηκε πως συγκριτικά με τους πρώτους, τα άτομα με COVID-19 είχαν κατά 44% περισσότερες πιθανότητες εμφάνισης διαταραχής συγκριτικά με τους δεύτερους κατά 16%.
Κλείνοντας, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως είναι αναγκαία η επαγρύπνηση ακόμη και μετά την ανάρρωση από τον ιό. Οποιοδήποτε σύμπτωμα ή αλλαγή στη συμπεριφορά θα πρέπει να εξετάζεται προληπτικά και, επιπλέον, να ακολουθεί επανέλεγχος της κατάστασης των ασθενών από τους ιατρούς τους κάποιες εβδομάδες μετά τη νόσηση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- 6-month neurological and psychiatric outcomes in 236 379 survivors of COVID-19: a retrospective cohort study using electronic health records, thelancet.com. Διαθέσιμο εδώ
