Της Ευστρατίας Καραμπατζάκη,
Στις 8 Ιουλίου, λίγο πριν τις 12:20 το πρωί, ο Ιάπωνας πρώην Πρωθυπουργός, Shinzo Abe, δολοφονήθηκε εν ψυχρώ κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην πόλη Νάρα της Ιαπωνίας. Το γεγονός έχει προκαλέσει αναστάτωση και θλίψη παγκοσμίως, κάνοντας πολίτες, αλλά κυρίως πολιτικούς, σε όλο τον κόσμο να αναρωτιούνται πόσο ασφαλής είναι πλέον ο πολιτικός κόσμος και μέχρι πότε θα λαμβάνουν χώρα τέτοια περιστατικά.
Πυροβολήθηκε από τον Tetsuya Yamagami, έναν σαραντάχρονο άντρα, ο οποίος παραδέχτηκε στην ανάκρισή του πως αυτός πυροβόλησε τον Abe. Φαίνεται πως κατείχε αυτοσχέδιο όπλο, με το οποίο τον πυροβόλησε δύο φορές. Ο ίδιος δήλωσε στους ανακριτές πως τρέφει μίσος για μια συγκεκριμένη ομάδα, με την οποία πίστευε ότι ο Abe συνδέεται και γι΄ αυτό προχώρησε στην αποτρόπαιη αυτή πράξη. Η αστυνομία δεν κατονόμασε την ομάδα.
Ο πρώην Πρωθυπουργός πέθανε από υπερβολική αιμορραγία, όπως διαπίστωσαν οι γιατροί του Ιατρικού Πανεπιστημίου της Νάρα, στις 5:03, τοπική ώρα Ιαπωνίας. Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου, υπέστη καρδιοπνευμονκή ανακοπή στο σημείο του πυροβολισμού, διακομίσθηκε με ελικόπτερο και μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο νοσοκομείο σε κατάσταση καρδιακής ανακοπής στις 12:20 μ.μ. Οι γιατροί είπαν ότι η σφαίρα που σκότωσε τον πρώην Ιάπωνα ηγέτη ήταν «αρκετά βαθιά για να φτάσει στην καρδιά του», ούτως ώστε μια ομάδα αποτελούμενη από 20 επαγγελματίες γιατρούς να μην μπορεί να σταματήσει την αιμορραγία. Ο θάνατός του έχει εγείρει την υποστήριξη της διεθνούς κοινότητας, συγκεντρώνοντας συλλυπητήρια από κάθε γωνιά της γης.
Η σορός του άτυχου πολιτικού επέστρεψε στο Τόκιο. Το βράδυ της Δευτέρας θα πραγματοποιηθεί ολονυκτία, ενώ η κηδεία θα τελεστεί την Τρίτη 12 Ιουλίου. Η τελετή θα γίνει σε πολύ κλειστό κύκλο, διεξαγόμενη από τη σύζυγό του, Akie Abe. Το γεγονός ότι ένας Πρωθυπουργός δολοφονήθηκε κατά τη διάρκεια μίας προεκλογικής ομιλίας σε μία χώρα με εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά εγκληματικότητας, έχει εγείρει κύματα οργής, με τον πολιτικό κόσμο να αποδίδει φόρο τιμής στον εκλιπόντα και στην οικογένειά του.
Ποια ήταν, όμως, η πολιτική του πορεία;
Ο Abe υπηρέτησε δύο ξεχωριστές θητείες ως ηγέτης της Ιαπωνίας για το δεξιό Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα. Η πρώτη ήταν από το 2006 έως το 2007 και, στη συνέχεια, ξανά από το 2012 έως το 2020. Η δεύτερη θητεία του ήταν η μεγαλύτερη διαδοχική θητεία για αρχηγό ιαπωνικής κυβέρνησης. Θα μείνει στη μνήμη της χώρας για την ενίσχυση των αμυντικών δαπανών και την προώθηση της ριζικότερης αλλαγής στην ιαπωνική στρατιωτική πολιτική τα τελευταία 70 χρόνια.
Το 2015, η κυβέρνησή του ψήφισε μια επανερμηνεία του μεταπολεμικού, ειρηνιστικού Συντάγματος της Ιαπωνίας, επιτρέποντας στα ιαπωνικά στρατεύματα να συμμετάσχουν σε υπερπόντιες μάχες –με προϋποθέσεις– για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι παραπάνω αλλαγές έγιναν σε συνάρτηση με τη σταδιακή άνοδο της Κίνας στη διεθνή σκηνή, προκειμένου να ανταποκρίνεται η χώρα του όσο το δυνατόν καλύτερα στις διεθνείς προκλήσεις.
Σε διπλωματικό επίπεδο, παρουσίασε, επίσης, αξιόλογο έργο. Κι αυτό, γιατί ενίσχυσε τη θέση της Ιαπωνίας, καλλιεργώντας ισχυρούς δεσμούς με την Ουάσινγκτον, τον παραδοσιακό σύμμαχο του Τόκιο. Προσπάθησε να οικοδομήσει προσωπική σχέση με τον πρώην Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών, Donald Trump. Θέλοντας να δημιουργήσει οικειότητα και να περάσει τις σχέσεις Αμερικής και Ιαπωνίας σε νέα σελίδα, συνάντησε τον Trump, ενώ ακόμη τα ηνία της εξουσίας ανήκαν στον Obama. H συνάντηση αυτή ήταν και η πρώτη που έκανε ο Trump με οποιονδήποτε άλλο παγκόσμιο ηγέτη, ενώ διπλωματικά αποτελεί έναν πολύ έξυπνο ελιγμό, προκειμένου να δημιουργήσει καλές εντυπώσεις από την αρχή. Συζήτησαν το κοινό μέλλον των δύο χωρών, αναφέροντας πως οι οπτικές τους συγκλίνουν και πως θα εφαρμόσουν κοινές πολιτικές, προκειμένου να φέρουν την ανάπτυξη αμφότεραι.
Ο Abe ανέλαβε καθήκοντα σε μια περίοδο οικονομικής αναταραχής, που χρειαζόταν οπωσδήποτε ριζικές αλλαγές. Έτσι, μετά την επανεκλογή του το 2012, ξεκίνησε ένα μεγάλο πείραμα, ευρέως γνωστό ως «Abenomics» Το σχέδιο αυτό περιλάμβανε τρεις άξονες: την παροχή τεράστιων νομισματικών κινήτρων, τις αυξημένες κρατικές δαπάνες και την επιβολή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Το σχέδιό του επικροτήθηκε από μεγάλη μερίδα των συμμάχων του, ενώ κατάφερε να εμπνεύσει την εμπιστοσύνη τόσο των καταναλωτών όσο και των επενδυτών παγκοσμίως. Aν και το σχέδιο ξεκίνησε να καταρρέει το 2015, ο ίδιος δεν το έβαλε κάτω και κατάφερε να κρατήσει την ανάπτυξη της χώρας σε σταθερά επίπεδα.
Μία από τις πιο προσιτές στιγμές του ήταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Ρίο το 2016, όταν ντύθηκε Super Mario, προκειμένου να παρουσιάσει το Τόκιο ως την επόμενη χώρα υποδοχής των Ολυμπιακών Αγώνων. Οι gamers από όλο τον κόσμο τον χειροκρότησαν και ο ίδιος φανέρωσε μία πιο ανθρώπινη πλευρά, ενός Πρωθυπουργού που δε φοβάται να τσαλακωθεί και εναρμονίζεται με το κλίμα των απλών ανθρώπων. Τα χειροκροτήματα ξεχύθηκαν από το στάδιο Maracanã και σίγουρα έμεινε στην ιστορία με την απλότητα που τον χαρακτήρισε εκείνο το βράδυ.
Το νόημα από αυτό το τραγικό γεγονός είναι πως ακόμη και τη δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα λαμβάνουν χώρα περιστατικά «πολιτικής τρομοκρατίας». Γεγονότα που σοκάρουν τον λαό συλλήβδην και είναι ανεπίτρεπτο να συμβαίνουν, όταν η εξέλιξη των κοινωνιών υποτίθεται πως είναι ανοδική. Με τέτοιες εικόνες, σίγουρα ο πολιτικός κόσμος δεν είναι ασφαλής, η ελευθερία του λόγου και των κινήσεων δεν είναι δεδομένη και σίγουρα η κοινωνία έχει πολλά σκαλιά ακόμη να ανέβει, προκειμένου να μπορεί να χαρακτηριστεί «ανθρώπινη».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Shinzo Abe, former Japanese prime minister, assassinated during campaign speech, cnn.com, διαθέσιμο εδώ
- Shinzo Abe, Japan’s longest-serving prime minister, defined politics for a generation, cnn.com, διαθέσιμο εδώ
- Who is Tetsuya Yamagami? What we know about the man suspected of shooting Shinzo Abe, cnn.com, διαθέσιμο εδώ
