Της Μαριάννας Τέλλη,
Η πόλη του φωτός ανέκαθεν ενέπνεε έναν μεγάλο αριθμό δημιουργών, και πόσω μάλλον κινηματογραφιστών. Η ρομαντική φύση της πόλης σε συνδυασμό με την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία των κατοίκων της έδινε τον κατάλληλο καμβά για να αποτυπωθούν ιστορίες γεμάτες από πληθώρα συναισθημάτων. Ένα καλό παράδειγμα αποτελούν τα έργα του Christophe Honoré, ενός συγγραφέα-σκηνοθέτη που έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως σύγχρονος απόγονος του γαλλικού «Νέου Κύματος». Το Les chansons d’amour, ένα μιούζικαλ που συνδυάζει τους ερωτικούς πειραματισμούς των νέων με θέματα, όπως η τραγωδία και η αντιμετώπιση της καθημερινότητας μετά από την απώλεια αγαπημένων προσώπων.
Η ταινία χωρίζεται σε τρία κεφάλαια: την Αναχώρηση, την Απουσία και την Επιστροφή. Η Αναχώρηση ξεκινάει με τη σχέση του Ισμαέλ (Louis Garrel) και της Ζουλί (Ludivine Sagnier), τα προβλήματα και τις καλές στιγμές της, αλλά και την πιο πρόσφατη προσθήκη σε αυτήν, την Αλίς (Clotilde Hesme). Ο Honoré έρχεται για να συνεχίσει με έναν πιο ολοκληρωμένο τρόπο αυτό που ξεκίνησε ο Jean-Luc Godard με το A Woman Is a Woman, καλύπτοντας τις δυναμικές μιας τριαδικής σχέσης, αλλά και την ανάγκη για τη δημιουργία μιας βαθύτερης σύνδεσης με τους ανθρώπους γύρω μας. Η χαριτωμένη και περίπλοκη καθημερινότητα που χτίστηκε μέσα από αυτήν την τριαδική σχέση καταρρέει μονομιάς, όταν η Ζουλί πέφτει νεκρή από θρόμβο μπροστά στον Ισμαέλ.
Έτσι, στη διάρκεια της Απουσίας, γινόμαστε μάρτυρες της ψυχικής κατάρρευσης του Ισμαέλ, ο οποίος φαίνεται να έχει χάσει τον εαυτό του, παρά την υποστήριξη που έχει από τον κύκλο του. Συγκεκριμένα, βλέπουμε την οικογένεια της Ζουλί να έχει «αγκαλιάσει» τον Ισμαέλ ως μέλος της οικογένειας, αν και τελικά φαίνεται πως αυτές οι δράσεις λειτουργούν πολύ περισσότερο σαν ένας μηχανισμός αντιμετώπισης της απώλειας της Ζουλί, παρά σαν τρόπος υποστήριξης. Αυτό μάλιστα γίνεται ξεκάθαρο όταν η μεγαλύτερη αδελφή της Ζουλί, η Ζαν (Chiara Mastroianni), αρχίζει να παρακολουθεί κάθε κίνηση του Ισμαέλ, προσπαθώντας να τον φροντίσει και παράλληλα να γεμίσει το κενό που άφησε ο θάνατος της αδερφής της, φτάνοντας σε σημείο να μένει πολλές φορές με το ζόρι στο σπίτι αυτού και της Ζουλί.
Στην προσπάθεια να ξεφύγει από αυτήν την ασφυκτική αγάπη, ο Ισμαέλ στρέφεται στη βοήθεια της Αλίς, η οποία είναι πλέον ο μόνος ουσιαστικός φίλος που του έμεινε. Εκείνη τον φιλοξενεί στο σπίτι όπου μένει ο νέος της φίλος, ο Γκουεντάλ, με τον μικρότερο αδερφό του, Εργουάν, προκειμένου να ξεκουραστεί και να ξεχάσει για λίγο. Αυτή η φιλοξενία αποτελεί κομβικό σημείο για τη ζωή του Ισμαέλ, αφού ο Εργουάν τον ερωτεύεται αμέσως και αρχίζει να τον προσεγγίζει. Ο Ισμαέλ, ακόμα βυθισμένος στη θλίψη, προσπαθεί να απορρίψει τον επίμονο και δη μικρότερο Εργουάν. Όταν, αναπόφευκτα, ενδίδει, ένα νέο κύμα θλίψης τον χτυπά, αυτήν τη φορά μαζί με ένα αίσθημα ενοχής για τη μνήμη της Ζουλί. Παρόλα αυτά, με την υποστήριξη της Αλίς, αποτινάζεται από τις τύψεις και αφήνεται σε ότι έχει να του προσφέρει ο Εργουάν, σηματοδοτώντας τη Επιστροφή του στην αγάπη.
Το Les chansons d’amour καταπιάνεται με ένα μεγάλο φάσμα από θέματα της ζωής και των ανθρώπινων σχέσεων, τοποθετώντας, όμως, σε πρώτο πλάνο την ανάγκη όλων των ανθρώπων ανεξαιρέτως για αγάπη και συντροφικότητα. Οι διαφορετικοί τρόποι επικοινωνίας των χαρακτήρων της ταινίας μπορεί αρχικά να κάνουν τις πράξεις τους να φαίνονται ασύνδετες μεταξύ τους, αλλά κρύβουν μέσα τους έναν αγώνα για να βρουν ένα άτομο που θα έρθει κοντά τους και θα τους καταλάβει. Αυτός ο αγώνας επενδύεται μουσικά με τα τραγούδια του Alex Beaupain, τα οποία κατορθώνουν να εκφράσουν τα πιο ενδόμυχα συναισθήματα των χαρακτήρων και να εντείνουν την ιδιαίτερη παριζιάνικη ατμόσφαιρα.
Τα «τραγούδια αγάπης» του Honoré αποτελούν μια εξαιρετική επιλογή για μια χαλαρωτική κινηματογραφική βραδιά, καθώς προσφέρουν μια άκρως ανθρώπινη συγκινητική ιστορία με φόντο μία από τις ρομαντικές πόλεις του κόσμου, ενώ δεν παύουν να μας θυμίζουν ότι στη γρήγορη και φορτωμένη μας ζωή, υπάρχει πάντα και η ανάγκη να αγαπήσουμε.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- • «Parisians Singing from Bed to Bed», A.O. Scott, 19/3/2008, nytimes.com, διαθέσιμο εδώ.
- • “Les Chansons d’amour»: petit arrangement musical avec la mort, Thomas Sotinel,19/5/2007, lemonde.fr, διαθέσιμο εδώ.