Της Δήμητρας Βαξεβάνη,
Ο Κίμων ήταν απόγονος του στρατηγού Μιλτιάδη και της Ηγησιπύλης. Γεννήθηκε το 506 π.Χ. και καταγόταν από το γένος των Φιλαϊδών. Αποτέλεσε σπουδαία προσωπικότητα, καθώς διακρινόταν για την ευγένεια, το ήθος και την αμέριστη συμπάθεια που έτρεφε ο λαός προς το πρόσωπό του κατά την περίοδο που πολιτεύτηκε. Επίσης, θεωρείτο ότι ήταν ένας άνθρωπος ταπεινός και αξιαγάπητος, πράγμα που το διαπίστωνε κανείς μέσα από πλήθος πράξεων ελεημοσύνης που προσέφερε. Απώτερος σκοπός της πολιτικής του σταδιοδρομίας θα μπορούσαμε να πούμε πως ήταν ο διαρκής και επίμονος αγώνας του να επισφραγίσει τις ειρηνικές σχέσεις μεταξύ Αθήνας-Σπάρτης, αλλά και η εξάπλωση της Αθηναϊκής Συμμαχίας σε όλη την επικράτεια.
Όσον αφορά την πολιτική του άνοδο, θα λέγαμε πως ήταν οι ιδανικές συγκυρίες που τον ευνόησαν να εκλεγεί στρατηγός για 14 συνεχόμενα χρόνια στην αριστοκρατική παράταξη. Όταν ο Κίμων εκλέχτηκε στρατηγός για πρώτη φορά το 476 π.Χ., βασική αρμοδιότητά του ήταν να εξαφανίσει από τα παράλια της Θράκης την περσική απειλή. Έχοντας ως σημείο εκκίνησης το Βυζάντιο, μπόρεσε να πολιορκήσει την Ηιόνα και τον Δορίσκο. Η επιτυχία των Αθηναίων στη Θράκη εξασφάλισε στους πολιορκητές πρώτες ύλες, όπως ξυλεία, άργυρο και χρυσό.
Έπειτα, μετέβη το 475 π.Χ. στη Σκύρο –η οποία αποτελούσε κομβικό σημείο για τον έλεγχο της ναυσιπλοΐας στο Αιγαίο Πέλαγος– για να την κατακτήσει. Οι Δόλοπες –κάτοικοι του νησιού– ασχολούνταν με την πειρατική δραστηριότητα, γεγονός που οδήγησε τη Δελφική Αμφικτιονία στην αποκήρυξή τους. Έτσι, ο Κίμων άρπαξε την ευκαιρία να τοποθετήσει εκεί Αθηναίους κληρούχους, απομακρύνοντας οριστικά τους Δόλοπες. Στην Αθηναϊκή Συμμαχία προστέθηκε και η Κάρυστος, η οποία ήταν το ίδιο σημαντική με τη Σκύρο για τους λόγους που προαναφέρθηκαν.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η Νάξος, ενώ ήταν ήδη στη Συμμαχία, αποχώρησε. Το γεγονός αυτό προκάλεσε μεγάλη δυσαρέσκεια στους Αθηναίους. Εξαιτίας της παραβατικής συμπεριφοράς των αρχών της νήσου, όρισαν ποινή, με την οποία τους υποχρέωναν να συγκαταλέγονται στους υποτελείς συμμάχους, αναγκασμένοι, μάλιστα, να πληρώνουν βαριά φορολογία.
Στον ποταμό Ευρυμέδοντα, το 468 π.Χ., οι Πέρσες επιτέθηκαν στους Έλληνες. Ο Κίμων, ως αρχηγός της εκστρατείας των Ελλήνων με συνοδεία 300 συμμαχικών τριηρών και 5.000 οπλιτών, κατόρθωσε να εξοντώσει τον περσικό κίνδυνο. Επομένως, οι πόλεις της Ιωνίας, Λυκίας και Καρίας ενσωματώθηκαν εξ ανάγκης στην Αθηναϊκή Συμμαχία.
Στη συνέχεια, το 465 π.Χ. η Θάσος αποχώρησε από τη Συμμαχία, διότι εξοργίστηκε με την κίνηση του Κίμωνα να τοποθετήσει 10.000 αποίκους στη Θράκη, ώστε να επωφεληθεί η συμμαχία από τις πλουτοπαραγωγικές πηγές που διέθετε η περιοχή. Επειδή, όμως, ο Κίμων αντελήφθη ότι η Θάσος υποψιάστηκε την απειλή, τιμώρησε το νησί με τριετή πολιορκία και σκληρές ποινές. Αφού οι άποικοι μετέβησαν στον Δραβήσκο, ένα πλήθος κατοίκων τους περικύκλωσε εκεί, καταφέρνοντας μάλιστα να σφάξει τους περισσότερους. Η αποτυχία των Αθηναίων είχε ως αποτέλεσμα η Δημοκρατική Παράταξη να κατηγορήσει τον Κίμωνα για δωροδοκία. Ολοφάνερα ήταν πεπεισμένοι ότι ο βασιλιάς της Μακεδονίας, Αλέξανδρος, τον δωροδόκησε, για να μην επιτεθούν οι άποικοι στη Μακεδονία, που διέθετε και εκείνη πηγές. Όμως, όταν ο Κίμων κλήθηκε να λογοδοτήσει, υπερασπίστηκε με επιτυχία την αξιοπρεπή στάση του, καθώς διέθετε καθαρή συνείδηση.
Το 462 π.Χ. οι είλωτες επαναστάτησαν στη Σπάρτη. Τότε οι Πελοποννήσιοι ζήτησαν τη βοήθεια των Αθηναίων. Ενώ ο Εφιάλτης –αρχηγός της Δημοκρατικής Παράταξης– αρνήθηκε το αίτημα, ο Κίμων, γεμάτος συμπόνια, κινήθηκε αμέσως μαζί με 4.000 Αθηναίους προς τη Σπάρτη. Παρότι έφτασαν ως αρωγοί των Σπαρτιατών εγκαίρως, οι Σπαρτιάτες φοβήθηκαν για πιθανή απειλή και τελικά αρνήθηκαν τη βοήθεια. Ο Κίμων, έπειτα, εξοστρακίστηκε εξαιτίας αυτής της προσβολής που υπέστη η Αθήνα.
Κατά την περίοδο 460-454 π.Χ. οι Πέρσες επιτέθηκαν στους Αιγύπτιους. Οι Αθηναίοι τότε κινήθηκαν προς τα εκεί, προκειμένου να συνδράμουν στο πλευρό των αμυνόμενων. Τελικά, η ήττα της Αιγύπτου απέβη μοιραία, καθώς χάθηκαν 20.000 άντρες και 100 πλοία. Τότε ξεσηκώθηκαν οι Πελοποννήσιοι εναντίον των Αθηναίων. Οι τελευταίοι, μη μπορώντας να αμυνθούν επαρκώς, επανατοποθέτησαν –με απόφαση του Περικλή– τον Κίμωνα στην εξουσία. Ο Κίμων, εφόσον ήταν ιδιαίτερα αγαπητός στους Πελοποννήσιους, μπόρεσε να συνθηκολογήσει μαζί τους, υπογράφοντας διετή συνθήκη ειρήνης,
Τελευταία στρατιωτική δράση του Κίμωνα ήταν η Κυπριακή Εκστρατεία. Μετέβη εκεί το 450 π.Χ. με 200 τριήρεις, αποσκοπώντας στην απομάκρυνση της περσικής δύναμης από την Κύπρο. Ενώ κατέκτησε το Μάριον και επεδίωκε, έπειτα, την πολιορκία του Κιτίου, τα πράγματα δεν είχαν την εξέλιξη που θα ήθελε, διότι δεν ήταν πλήρως εφοδιασμένος. Εκεί, μάλιστα, βρήκε το τέλος της ζωής του, εξαιτίας της ταλαιπωρίας και των κακουχιών που υπέστη. Τελευταία του επιθυμία ήταν να λυθεί η πολιορκία, αλλά να μην ανακοινώσουν τον θάνατό του με την άφιξή τους στην Αθήνα. Όλοι πίστευαν πως ο Κίμων παρέμενε στρατηγός επί 30 ημέρες μετά τον θάνατό του. Αφού επέστρεψαν, διεξήχθη ναυμαχία στη Σαλαμίνα. Επάξιοι νικητές ήταν οι Αθηναίοι. Η σορός του Κίμωνα μεταφέρθηκε στην Αθήνα και ενταφιάσθηκε με τις πρέπουσες τιμές στις Μελίτιδες Πύλες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Κορδάτος, Γιάννης (1959), Ιστορία της Αρχαίας Ελλάδας, Αθήνα: Εκδ. 20ος Αιώνας
- Στούκας, Μιχάλης (2020), Κίμων: Η ζωή, η δράση και η εκστρατεία του στην Κύπρο (που τότε δεν ήταν μακριά…) εναντίον των Περσών (450 π.Χ.), protothema.gr. Διαθέσιμο εδώ
