Του Νικολάου Παχή,
1867: Ο Καναδάς αποκτά την αυτονομία του. Ουσιαστικά, υπήρξε μια συνένωση των βρετανικών αποικιών της Βορείου Αμερικής (αυτές που δεν κατάφεραν να ενσωματωθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες), που αποτελούντο από τον Κάτω και Άνω Καναδά, τη Νέα Σκωτία και το New Brunswick. Η πράξη της συνένωσης, που διαχώριζε το Κεμπέκ (το γαλλόφωνο κομμάτι της χώρας) από το Οντάριο (ο υπόλοιπος Καναδάς, δηλαδή), ονομάστηκε “Dominion Act”, επικυρώθηκε από το Βρετανικό Κοινοβούλιο εκείνη τη μέρα και καθιερώθηκε ως το πρώτο Σύνταγμα του Καναδά, το οποίο αντικαταστάθηκε το 1982 από το Canada Act και χάριζε και τυπικά την ανεξαρτησία. Το 1879, καθιερώθηκε η “Dominion Day”, ως η ημέρα εορτασμού της αυτονομίας του Καναδά, η οποία, με την υιοθέτηση του Canada Act, μετετράπη στην «Ημέρα του Καναδά» (“Canada Day”), η οποία εορτάζεται με μεγάλες παρελάσεις, έπαρση της σημαίας σε σπίτια και δημόσια κτίρια, φαγοπότι, ανακρούσεις του εθνικού ύμνου (“O Canada”) και επιδείξεις πυροτεχνημάτων, όπως συμβαίνει και με την 4η Ιουλίου στις γειτονικές Ηνωμένες Πολιτείες. Μάλιστα, εάν η 1η Ιουλίου πέσει Κυριακή, η αργία μετατίθεται για την επόμενη εργάσιμη ημέρα, δηλαδή Δευτέρα.
1947: Εκδίδεται το άρθρο του Τζόρτζια Κέναν περί της συμπεριφοράς των Σοβιετικών στο περιοδικό Foreign Affairs. O Κέναν, εργαζόμενος τότε ως ανώτατο διπλωματικό στέλεχος της πρεσβείας των Η.Π.Α. στη Μόσχα, συνέταξε τον Φεβρουάριο του 1946 το περιλάλητο «μακροσκελές τηλεγράφημα», με αποδέκτη τον υπουργό Εξωτερικών των Η.Π.Α., Τζορτζ Μάρσαλ, το οποίο μετέτρεψε σε άρθρο στο περιοδικό που αναφέραμε παραπάνω, υπογράφοντας με το ψευδώνυμο “Mr.X”. Εντός του τηλεγραφήματος, αναπτύσσεται η διάσημη θεωρία του Κέναν περί «ανασχέσεως» του κομμουνισμού (“containment” ο αγγλικός όρος), η οποία ορίζει την ύπαρξη πέντε μεγάλων βιομηχανικών κέντρων στην οικουμένη (Η.Π.Α., Σοβιετική Ένωση, Ιαπωνία, Γερμανία-Κεντρική Ευρώπη, Βρετανία) και το ότι οι Η.Π.Α. θα έπρεπε να ελέγξουν τα υπόλοιπα τρία, χρησιμοποιώντας την οικονομική ισχύ τους και να εμποδίσουν την εξάπλωση του κομμουνισμού στις περιοχές αυτές και, δευτερευόντως, σε άλλα θέατρα (Λατινική Αμερική, Μεσόγειος, Ιράν). Οι διατυπώσεις αυτές απετέλεσαν εφαλτήριο για την εφαρμογή αντίστοιχων σχεδίων, όπως το Σχέδιο Μάρσαλ για την Ευρώπη (στο οποίο εντάχθηκαν και χώρες του ανατολικού μπλοκ) και το Δόγμα Τρούμαν για την Ελλάδα και την Τουρκία ξεχωριστά, λόγω της γεωγραφικής εγγύτητάς τους με χώρες του Ανατολικού Συνασπισμού και του Εμφυλίου που είχε ξεσπάσει στην Ελλάδα.
2002: Ξεκινά τη λειτουργία του το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Οι διαδικασίες για τη δημιουργία του εκκίνησαν το 1998 στη Διάσκεψη της Ρώμης, η οποία ήταν απότοκη της πρότασης που είχε υποβάλει το Τρινιντάντ και Τομπάγκο για τη σύσταση ενός θεσμού, που θα στόχευε στην καταπολέμηση διασυνοριακών εγκληματικών δραστηριοτήτων, όπως το εμπόριο ναρκωτικών. Το 1994, ξεκίνησαν επίσημα οι διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία του θεσμού αυτού, με κατάληξη τη Διάσκεψη της Ρώμης, όπου υπεγράφη το Καταστατικό του Δ.Π.Δ., με 138 χώρες να το υπογράφουν, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Την 1η Ιουλίου 2002, το επικύρωσαν 60 χώρες, με την Ελλάδα να εντάσσεται και πάλι στη χορεία των επικυρώντων, ενώ, μέχρι σήμερα, το έχουν επικυρώσει 105 κράτη. Η δικαιοδοσία του χωρίζεται σε ratione materiae και ratione personae. Στην πρώτη ρύθμιση εμπίπτουν τα εγκλήματα της γενοκτονίας, της επίθεσης κατά της ανθρωπότητας και τα εγκλήματα πολέμου (Άρθρα 5,6,7,8 του Καταστατικού), στη δεύτερη, ασκείται δικαιοδοσία επί προσώπων ανεξάρτητα από την ασυλία που απολάμβανε (Άρθρο 25), ισχύει η αρχή nullum crimen, nulla pena sine lege και το απαράγραπτο των εγκλημάτων (Άρθρο 29). Μέχρι σήμερα, το Δικαστήριο έχει διαχειριστεί 31 υποθέσεις, με 10 εξ αυτών να έχουν καταλήξει σε καταδίκες και μόλις 3 έχουν τεθεί στο αρχείο χωρίς κατηγορίες, λόγω θανάτου των κατηγορουμένων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Canada Day, Britannica.com, διαθέσιμο εδώ
- Canada Day, Nationaltoday.com, διαθέσιμο εδώ
- Χατζηβασιλείου Ευάνθης, Εισαγωγή στην Ιστορία του Μεταπολεμικού Κόσμου, Εκδόσεις Πατάκη 2010
- “Mr. X” article on Soviet Union appears in Foreign Affairs, History.com, διαθέσιμο εδώ
- Περράκης, Στέλιος, Μαρούδα, Ντανιέλλα-Μαρία, Διεθνής Δικαιοσύνη, Εκδόσεις Σάκκουλα 2018
