Του Μάριου Κριτίδη,
Την Κυριακή 19 Ιουνίου, οι Κολομβιανοί ψηφοφόροι έδωσαν το «παρών» στις κάλπες για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Βάσει των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου, μπορούμε να αναφερθούμε πλέον σε μία ιστορική πολιτική αλλαγή για τα δεδομένα της Κολομβίας και σε μία νέα σελίδα για τον πολιτικό βίο της χώρας. Όλα αυτά, γιατί ο υποψήφιος της κεντροδεξιάς Federico Gutierrez, εκπρόσωπος του για 20 χρόνια κυρίαρχου πολιτικού ρεύματος “Uribismo”, ηττήθηκε θεαματικά καταλήγοντας τρίτος στον πρώτο γύρο, δίχως να προκρίνεται στην επόμενη φάση της εκλογικής αναμέτρησης, κερδίζοντας το 23.91% των ψήφων.
Ήδη από τον πρώτο γύρο των εκλογών, η νικήτρια ιδεολογία ήταν και είναι ο «αντισυστημισμός» και αρκεί μία ματιά στους δύο υποψήφιους Προέδρους, που «έβγαλαν knock-out» τον υποψήφιο της κεντροδεξιάς, για να καταλάβουμε το γιατί. Οι δύο νικητές του πρώτου γύρου των εκλογών ήταν ο Gustavo Petro, ο οποίος έλαβε το 40.32% των ψήφων, και ο Rodolfo Hernadez, που έλαβε το 28.15%. Πέρα από τον Hernadez που ήταν το απόλυτο “outsider” της αναμέτρησης, το μεγάλο φαβορί παρέμενε σταθερά ο πρώην παραστρατιωτικός της M-19 και «Βετεράνος» Γερουσιαστής, Gustavo Petro. Και οι δύο υποψήφιοι κατέβηκαν στις εκλογές με το μήνυμα της πάταξης της κυβερνητικής διαφθοράς και την εφαρμογή ριζικών αλλαγών στο πολιτικό προσκήνιο της χώρας. Ο Hernadez, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως “Trump” της Κολομβίας, ήταν υποστηρικτής μίας λαϊκίστικης και συντηρητικής πολιτικής για τη χώρα, ενώ ο Petro, ως παλιότερα επαναστατικός αριστερός, υποστηρίζει μία προοδευτική κοινωνική πολιτική και μία σοσιαλιστική οικονομική πολιτική.
Είναι προφανές ότι οι δύο άκρως αντίθετοι εκλογικοί αντίπαλοι θα συγκρούονταν σκληρά για να διεκδικήσουν τη θέση της προεδρίας. Ειδικότερα, η απότομη άνοδος του Hernadez δεν αποτελούσε καλό σημάδι για τον Gustavo Petro, καθώς πλέον είχε απέναντι του έναν (σχετικά) «καθαρότερο» αντίπαλο, με μικρότερο πολιτικό ιστορικό. Παράλληλα, είχε και τη σύσσωμη στήριξη από την κεντροδεξιά, σε μία προσπάθεια να αποφευχθεί άνευ συμβιβασμού η έλευση της αριστεράς στη χώρα. Ο Hernadez, λοιπόν, έθεσε τέλος στη μέχρι τότε σίγουρη νίκη του Gustavo Petro. Το εκλογικό αποτέλεσμα της προηγούμενης Κυριακής έδειξε ακριβώς αυτό: Ο Gustavo Petro έλαβε το 50.44% των ψήφων και ο αντίπαλός του το 47.31%, μία οριακή νίκη για τον Petro, με συνολική διαφορά μόλις 700.500 ψήφους.
Ο Petro γιόρτασε πανηγυρικά αυτήν την ιστορική, για τα δεδομένα της χώρας, νίκη. Στη νικητήρια ομιλία του ανέφερε: «Αυτό που θα έρθει στη χώρα μας είναι μία αλλαγή, μία πραγματική αλλαγή. Σε αυτό είναι αφιερωμένες οι ζωές όλων μας. Δεν θα απογοητεύσουμε το εκλογικό σώμα, το οποίο απαιτεί η Κολομβία να αλλάξει, σήμερα κιόλας. Ας πανηγυρίσουμε για την πρώτη νίκη του λαού. Ας δικαιωθούμε και ας γιατρευτούμε από τις συμφορές μέσα από τη σημερινή χαρά που πλημμυρίζει την καρδιά της πατρίδας μας!».
Η εκλογική νίκη του Gustavo Petro αποτελεί την «τρίτη και φαρμακερή» προσπάθειά του να διεκδικήσει τη θέση του Προέδρου της χώρας. Το πρόγραμμα, στο οποίο δεσμεύεται, αποτελείται από ριζικές αλλαγές στην οικονομική, κοινωνική και εξωτερική πολιτική της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, φιλόδοξος στόχος του προγράμματός του είναι η απο-ιδιωτικοποίηση των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης μεγάλου ορυκτού πλούτου και των εταιρειών εξόρυξης πετρελαίου. Συνάμα, σε αυτό το κομμάτι θέλει να εφαρμόσει και «πράσινες» πολιτικές. Πιο αναλυτικά, επιδιώκει να επιφέρει περιβαλλοντολογικούς περιορισμούς στην εξόρυξη των ορυκτών και του πετρελαίου της χώρας, καθώς, επίσης, και την πλήρη απαγόρευση της εξόρυξης πετρελαίου μέσω σχιστόλιθου (fracking), ακολουθώντας τα βήματα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Επίσης, δεσμεύεται να αυξήσει τους φόρους στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα και να επενδύσει κονδύλια σε δημόσιες κοινωνικές υπηρεσίες και παροχές. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η αύξηση των φόρων υπολογίζεται ότι θα εισφέρει στα δημόσια ταμεία συνολικά έσοδα έως και 10 δισεκατομμύρια δολάρια (40 τρισεκατομμύρια Κολομβιανά pesos) τον χρόνο. Η νίκη του Petro παρουσιάζει πλέον έμπρακτα ένα κύμα πολιτικής αλλαγής στη Λατινική Αμερική, το οποίο παρατηρείται γενικότερα και στις δημοκρατίες όλου του κόσμου. Φερ’ ειπείν στη Χιλή, ο Gabriel Boric, επίσης, κέρδισε την προεδρία με μία παρόμοια προοδευτική ατζέντα, κάτι το οποίο αναγνωρίζει και ο Petro της Κολομβίας.
Στις δημοκρατίες καθίσταται εμφανές σαν κοινωνικό φαινόμενο ότι μία μακρόχρονη διακυβέρνηση ενός μόνο συνασπισμού αργά ή γρήγορα είναι καταδικασμένη να χάσει την εξουσία και να «κατακλυστεί» βιαίως από πληθώρα σκανδάλων, ανεξαρτήτως του αν όντως έφερε ή όχι σε καλύτερη θέση τη χώρα, μέσω της διοίκησής της. Η 20ετής διακυβέρνηση της “Uribismo” στην Κολομβία αποτελεί έμπρακτη απόδειξη της τάσης αυτής και εξηγεί τη σαρωτική άνοδο των δύο αντισυστημικών υποψηφίων σε αυτές τις εκλογές. Μέλλει πλέον να φανεί αν θα μπορέσει ο Gustavo Petro να φέρει την πολυπόθητη «αλλαγή» στη χώρα, για την οποία έχει δεσμευτεί προεκλογικά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Colombia’s new president aims to reset relations with US, cnn.com, διαθέσιμο εδώ
- Left-wing candidate and former guerrilla Gustavo Petro wins Colombian presidential race, cnn.com, διαθέσιμο εδώ
- Gustavo Petro: from ‘Comrade Aureliano’ to Colombian president, ft.com, διαθέσιμο εδώ
