Της Εύης Τσάκαλη,
Για «δημοκρατικό σοκ» έκανε λόγο ο Υπουργός Οικονομικών Bruno Le Maire, όταν κλήθηκε να σχολιάσει το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου των βουλευτικών εκλογών της Γαλλίας: την εκλογική αναμέτρηση που, αν και ανέδειξε τον κομματικό σχηματισμό “Ensemble!” του Προέδρου Emmanuel Macron, του στέρησε την αυτοδυναμία, αναγκάζοντάς τον να εκκινήσει μια αναζήτηση συμμάχων από τα μετριοπαθή κόμματα, προκειμένου να κυβερνήσει. Όπως εν συνεχεία δήλωσε ο Le Maire στο France 2, «όλα θα εξαρτηθούν από το “αίσθημα ευθύνης” των άλλων πολιτικών παρατάξεων», καλώντας όλους όσοι χαρακτηρίζονται φιλοευρωπαίοι και τους απασχολεί η προστασία του περιβάλλοντος να βοηθήσουν την κυβέρνηση: «Τα θέματα της ασφάλειας, της Ευρώπης, και της κλιματικής αλλαγής θα καθορίσουν ποιους θα προσεγγίσει η προεδρική παράταξη για να εξασφαλίσει πλειοψηφία», δήλωσε ο Υπουργός Οικονομικών.
Ένα “Ensemble!” πληγωμένο
Παρά το ό,τι το όνομά του υποδηλώνει (ensemble= μαζί στα γαλλικά), η κομματική παράταξη του Προέδρου της χώρας δεν δικαίωσε την πρόσφατη μετονομασία της, καθώς το αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης της Κυριακής δεν στοίχισε στον Macron μόνο την αυτοδυναμία, αλλά και πολύτιμους συνεργάτες του. Συγκεκριμένα, δεν εξελέγησαν στην “Assemblée Nationale” [τη γαλλική Εθνοσυνέλευση] οι Brigitte Bourguignon (Υπουργός Υγείας), Richard Ferrand (Πρόεδρος της Assemblée Nationale), Christophe Castaner (πρώην Υπουργός Εσωτερικών) και Amélie de Montchalin (Υπουργός Περιβάλλοντος), γεγονός που συνιστά σημαντικό πλήγμα τόσο για τον Emmanuel Macron προσωπικά όσο και για το κόμμα της προεδρικής πλειοψηφίας εν γένει.
Η θριαμβολογία της ακροδεξιάς
Μετά από τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, έγραφα -στο άρθρο μου για την ανάλυση των αποτελεσμάτων- για ένα «χαστούκι στην ακροδεξιά» σε πανηγυρικό τόνο: μάλλον βιάστηκα να μιλήσω. Οι βουλευτικές εκλογές δεν μας επιφύλασσαν μόνο την προσωπική ήττα του Macron, αλλά και μια εκτίναξη του κόμματος της Le Pen (Rassemblement National), το οποίο πενταπλασίασε τον αριθμό των βουλευτών του, και επέτρεψε στον Jordan Bardella, τον ασκούντα χρέη Πρόεδρου του κόμματος, να υποστηρίζει στο TF1 πως «έχουμε ένα γαλάζιο κύμα σε όλη τη χώρα, το αποψινό μάθημα είναι ότι ο λαός έκανε τον Macron Πρόεδρο της μειοψηφίας […]. Η αλαζονεία του ίδιου του Emmanuel Macron, η περιφρόνησή του για τον γαλλικό λαό και η δική του ανικανότητα για την ασφάλεια και την αγοραστική δύναμη τον έκαναν Πρόεδρο μειοψηφίας».
Τις πταίει;
Ο Bardella, ωστόσο, δεν είναι ούτε ο πρώτος (και πιθανότατα δεν θα είναι ούτε ο τελευταίος) που θα αναφερθεί σε μια «αλαζονεία» του Macron, ενώ σίγουρα δεν έχει μόνο η ακροδεξιά την αποκλειστικότητα στη συγκεκριμένη κριτική. Ο Thomas Piketty, γνωστός Γάλλος οικονομολόγος και υποστηρικτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, σε ανάλυσή του στη Le Monde την περίοδο των προεδρικών εκλογών, χρέωσε επίσης στον Macron μια «επικίνδυνη αλαζονεία». Εξηγεί πως οικειοποιούμενος την οικονομική ατζέντα της δεξιάς, ο Macron έγινε ακόμη πιο δεξιός. Παράλληλα, συνέβαλε στο να γίνει η χώρα συνολικά πιο συντηρητική, υιοθετώντας μια αντιμεταναστευτική πολιτική. Το πιο επικίνδυνο είναι η αλαζονεία του κατεστημένου, καθώς ο Macron ισχυρίζεται ότι επανεκλέγεται χωρίς καμία προεκλογική συζήτηση και ατζέντα. Η καμπάνια του αναδεικνύει τη βούλησή του. Να κυβερνά για τους πρώτους, ποντάροντας στην αδυναμία των αντιπάλων του.
Προσπαθώντας να ομαδοποιήσω ορισμένους δείκτες αυτής της αλαζονείας του Γάλλου Προέδρου στο διάστημα των τελευταίων μηνών, έπεσε στην αντίληψή μου, στο πλαίσιο της πρακτικής μου στο Υπουργείο Εξωτερικών, μια συνέντευξη του Παναγιώτη Πασχαλίδη, καθηγητή στο τμήμα Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και ερευνητή στο ΕΛΙΑΜΕΠ, στην Αθηνά Κορλίρα στον ραδιοφωνικό σταθμό Αθήνα 9,84, στην οποία θεωρώ ότι τους συνοψίζει απλά. Στο πλαίσιο της συνέντευξης αυτής διακρίνει δύο δείκτες: κατ’ αρχάς, η ιδιαίτερα χαλαρή καμπάνια του ήταν πολύ χαρακτηριστική (σε αυτό αναφέρθηκε και ο Piketty), οριακά σαν να θεωρούσε δεδομένο το εκλογικό αποτέλεσμα. Παράλληλα, ο Πασχαλίδης τονίζει επίσης το δείγμα απραξίας της κυβέρνησης Macron μεταξύ των προεδρικών και των βουλευτικών εκλογών: σε αυτό το διάστημα δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα από τον επανεκλεγέντα Πρόεδρο στον πόλεμο στην Ουκρανία, πολλές φορές εις βάρος εσωτερικών ζητημάτων, μην επιτρέποντας την οικοδόμηση μιας βάσης, ενός δείγματος πεπραγμένων για την κυβέρνηση που θα μπορούσε να είχε αναδειχθεί. Φάνηκε, εν τέλει, πόσο προσωποπαγές είναι το κόμμα του Macron, αν και βεβαίως αυτό οφείλεται στο ίδιο το πολιτικό σύστημα της Γαλλίας (κάτι το οποίο θα μπορούσε να αναζωπυρώσει τη συζήτηση πάνω στη φύση της Ve République, ωστόσο, θα έχουμε την ευκαιρία να ξαναθίξουμε αυτό το θέμα στο μέλλον…).
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Résultats des législatives 2022: visualisez la composition du nouvel hémicycle de l’Assemblée nationale en temps reel, FranceInfo, διαθέσιμο εδώ
- Thomas Piketty: ‘We will not see the peaceful return of a reassuring left-right divide’, Le Monde, διαθέσιμο εδώ
