Της Ιωάννας Λυμιώτη,
Μόλις δυο εβδομάδες έχουν περάσει από την ολοκλήρωση της –από πολλούς αποκαλούμενης– δίκης της δεκαετίας και η επιρροή της στην αμερικανική, αλλά και στην παγκόσμια κοινωνία είναι ήδη εμφανής. Η δίκη-φαινόμενο, κατέχοντας κεντρική θέση στον τύπο και τα social media και λόγω της τηλεοπτικής της αναμετάδοσης, μπήκε στα σπίτια μας, έγινε το επίκεντρο ιδιωτικών και δημοσίων συζητήσεων και διαφωνιών, μας κέντρισε το ενδιαφέρον και την προσοχή. Σε τι οφείλεται, όμως, αυτό το μαζικό κύμα στήριξης και συμπόνιας απέναντι στον γνωστό πρωταγωνιστή και γιατί εκδηλώθηκε με τόση ένταση; Πρόκειται για απλή συμπάθεια απέναντι σε ένα διάσημο πρόσωπο ή για απωθημένο που απορρέει από την κοινωνική πραγματικότητα;
Είναι γνωστό ότι η προσωπική και οικογενειακή ζωή των celebrities, απασχολεί κατά καιρούς την κοινή γνώμη με θέματα τα οποία διαρρέουν στον Τύπο, προκαλώντας ντόρο και ίντριγκα. Στα πλαίσια του gossiping, το ενδιαφέρον μας κεντρίζουν ιδιαίτερα τα κουτσομπολιά από την ερωτική ζωή διάσημων, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για τα μεγέθη του Χόλιγουντ – καθώς και τα σκάνδαλα που κατά καιρούς ξεσπάνε. Μια τέτοια περίπτωση αποτέλεσαν και οι κατηγορίες της Άμπερ Χερντ έναντι στον Τζόνι Ντεπ για ενδοοικογενειακή βία, που πήραν το φως της δημοσιότητας λίγο μετά το διαζύγιο του ζευγαριού το 2016. Το θέμα επανήλθε και πάλι σαν βόμβα το 2018, όταν η Άμπερ Χερντ με άρθρο της στην Washington Post υποστήριξε και πάλι ότι έχει πέσει θύμα οικογενειακής βίας, χωρίς να κατονομάζει τον ηθοποιό, σκιαγραφώντας, όμως, το προφίλ του. Μετά τη δημοσίευση του επίμαχου άρθρου, ο παγκόσμιος Τύπος γέμισε με πρωτοσέλιδα κατά του Τζόνι Ντεπ κατηγορώντας τον για βία, καταχρήσεις κι ακραίες συμπεριφορές τόσο εντός όσο κι εκτός του γάμου του. Τόσο η μεγαλύτερη μερίδα της showbiz όσο και της κοινής γνώμης έσπευσαν να καταδικάσουν τις πράξεις του ηθοποιού, θέτοντας τον ίδιο στον περιθώριο μέχρι να εξακριβωθεί η υπόθεση.
Η κοινή γνώμη συνέχισε να παρακολουθεί τις εξελίξεις όλα τα επόμενα χρόνια, μέσα από δηλώσεις, κατηγορίες και διαψεύσεις εκ μέρους των δυο πλευρών, μέχρι και την κλιμάκωσή της, όπως εκδηλώθηκε με τη δίκη για συκοφαντική δυσφήμιση έναντι της Χερντ, από την οποία ο Τζόνι Ντεπ αναδείχθηκε νικητής στις αρχές του μήνα, έχοντας την πλήρη υποστήριξη του Twitter και των social, αλλά και της συντριπτικής πλειοψηφίας των Χολιγουντιανών celebrities. Τι μεσολάβησε, όμως, αυτά τα 5 χρόνια που άλλαξε την κατεύθυνση της κοινής γνώμης, οδηγώντας την στην πλευρά του Depp;
Για να δώσουμε μια σαφή απάντηση, θα πρέπει να παρατηρήσουμε το κλίμα της εποχής και πώς αυτό μεταβάλλεται. Όταν η υπόθεση της ενδοοικογενειακής βίας πρωτοήρθε στην επιφάνεια, το 2017, στην Αμερικανική κοινωνία βρισκόταν σε πλήρη έξαρση το κίνημα του Me-Too. Γυναίκες από τον χώρο του θεάματος και όχι μόνο βρήκαν τη δύναμη και καθημερινά μοιράζονταν τις εμπειρίες του ως θύματα εργασιακής ή σεξουαλικής κακοποίησης και κάθε μορφής βίας, βάζοντας τέλος στην κουλτούρα της σιωπής και της ανοχής, που μέχρι τότε επικρατούσε στον καλλιτεχνικό χώρο. Η ανάγκη στήριξης των θυμάτων, επομένως, ήταν τεράστια και η κοινή γνώμη προσπάθησε μέσα από το βήμα των social media να εκδηλώσει τη συμπόνια απέναντι σε όσες κι όσους το χρειάστηκαν, γυρνώντας, ταυτόχρονα, την πλάτη στους θύτες και επιζητώντας την καταδίκη τους. Η προσπάθεια για εκκαθάριση του Χόλιγουντ από βίαιους ανθρώπους και τοξικές συμπεριφορές ήταν πολύπλευρη και αποτελεσματική, προϋπέθετε, όμως, την αδιαμφισβήτητη εκδήλωση εμπιστοσύνης προς τα θύματα, προκειμένου να μπορέσουν όλο και περισσότεροι να ανοιχτούν. Στο απόγειο, λοιπόν, του συγκεκριμένου κινήματος η Άμπερ Χερντ βγήκε κι έκανε λόγο για οικογενειακή βία, υποστηρίζοντας ότι η ίδια ανήκει στα θύματά της και αποτελεί δημόσιο πρόσωπο που εκπροσωπεί όσες γυναίκες έχουν υποστεί παρόμοιες συμπεριφορές.
Παρότι η ιστορία αυτή ήταν από τα πρώτα σκάνδαλα κατά του Τζόνι Ντεπ, που γίνονται γνωστά, καθώς ο ηθοποιός δεν είχε απασχολήσει στο παρελθόν με βίαιες συμπεριφορές, το ρεύμα της εποχής οδήγησε στην άμεση διεξαγωγή συμπερασμάτων. Ενώ, όμως, η ίδια η κοινή γνώμη, ακολουθώντας για χρόνια την πορεία του Ντεπ και τρέφοντας γενικότερα συμπάθεια ως προς το πρόσωπό του, φάνηκε να κρατάει σχετικά μικρό καλάθι αναμένοντας τις εξελίξεις της υπόθεσης, η καταδίκη του ηθοποιού προήλθε κυρίως από τα μέσα ενημέρωσης, καθώς και τους μεγάλους παράγοντες του Χόλιγουντ. Δημοσιεύματα έκαναν την εμφάνισή τους καθημερινά απαγγέλοντάς του πρόσθετες σκληρές κατηγορίες, ενώ οι περισσότεροι παραγωγοί έσπευσαν να διακόψουν τη συνεργασία μαζί του, επικαλούμενοι αντιδράσεις της κοινής γνώμης. Όπως είναι λογικό, η διαπόμπευση και η ταχύτατη περιθωριοποίηση ενός από τους πιο αγαπημένους ηθοποιούς, χωρίς να έχει στοιχειοθετηθεί κάποια επίσημη κατηγορία και δίχως καν την απάντηση του Ντεπ, δημιούργησε θυμό και ανασφάλεια σε ένα κοινό που δεν είχε πειστεί για την ενοχή του.
Από το 2017 έως και τη νίκη του ηθοποιού στη φετινή δίκη, όσοι παρακολουθούσαν την υπόθεση, βλέποντας τον Ντεπ να αρνείται τις κατηγορίες και τα στοιχεία να αρχίζουν να κλίνουν υπέρ του, με μεγαλύτερη βεβαιότητα για την αθωότητά του ζητούσαν επίμονα τη δικαίωσή του. Αυτό που στην αρχή εκδηλώθηκε ως εμπιστοσύνη και στήριξη των fans σε έναν αγαπημένο ηθοποιό, σύντομα μεταβλήθηκε σε κάτι μεγαλύτερο. Ο Ντεπ από πολλούς θεωρήθηκε ως εκπρόσωπος της μερίδας ανθρώπων που αδίκως διασύρθηκαν και καταδικάστηκαν χωρίς οποιοδήποτε στοιχείο, από το δικαστήριο του Τύπου και της κοινής γνώμης. Πολλοί τον εξύψωσαν ως πρότυπο ενός ανθρώπου που έχοντας χάσει τα πάντα, προσπαθεί να καθαρίσει το όνομά του, ενώ άλλοι τον χαρακτήρισαν ως θύμα του κινήματος Me-Too και της κουλτούρας της εποχής.
Είναι πράγματι, όμως, ο Τζόνι Ντεπ ένα θύμα του Me-Too και της κουλτούρας της ακύρωσης; Αν ένα πράγμα έγινε αντιληπτό μέσα από τα όσα εκτέθηκαν στη δίκη που έληξε, εκτός από την ύπαρξη συκοφαντικής δυσφήμισης εκ μέρους της Χερντ, η οποία και αποδείχθηκε, ήταν ότι ο ίδιος ο Τζόνι στη διάρκεια του γάμου του είχε βρεθεί επανειλημμένα στη θέση του θύματος σωματικής, λεκτικής και ψυχολογικής βίας. Μέσα από ηχογραφήσεις και λοιπά αποδεικτικά στοιχεία, η Χερντ παρουσιάζεται με βεβαιότητα να ασκεί στον τότε σύζυγό της ψυχική, αλλά και σωματική κακοποίηση. Αν, λοιπόν, ο Ντεπ είναι θύμα ενός φαινομένου, αυτό είναι της οικογενειακής βίας και όχι του Me-Too. Μπορεί το ρεύμα της εποχής που έγινε γνωστή η υπόθεση να οδήγησε στην πρόωρη «καταδίκη» του, ωστόσο είναι το ίδιο το κίνημα που τον έκανε να βγει μπροστά, να μιλήσει ανοικτά για την κακοποίηση που δέχθηκε και να θυμίσει στον κόσμο ότι και οι άντρες μπορούν να πέσουν θύματα οικογενειακής βίας, κάτι το οποίο μέχρι πριν θεωρούνταν ταμπού.
Η υπόθεση, επομένως, του Ντεπ δεν θα πρέπει να εκλαμβάνεται ως μαύρη κηλίδα για το κίνημα Me-Too, αλλά ως μια νέα σελίδα που ανοίγει τον δρόμο σε ακόμα περισσοτέρους ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλου να ανοιχτούν για την κακοποίησή τους, υπογραμμίζοντας ότι η βία σε κάθε της μορφή μπορεί να προέρχεται από όλες τις πλευρές.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- The Johnny Depp – Amber Heard defamation trial shows the dangers of fan culture, theconversation.com, διαθέσιμο εδώ
- What does the Heard – Depp verdict mean for the #MeToo movement?, theguardian.com, διαθέσιμο εδώ
