Της Χιόνας Οικονομάκη,
Το Παλαιό Τρίκερι είναι ένα μικρό νησάκι εβρισκόμενο στην είσοδο του Παγασητικού κόλπου και αποτελεί οικισμό του νομού Μαγνησίας. Το νησί, ιστορικά, φαίνεται να κατοικείται από την εποχή του Λίθου, ενώ ο Όμηρος, αναφερόμενος σε αυτό στα κείμενά του το ονόμαζε «Κικύνηθο». Επιπλέον, η παράδοση θέλει την «Αργώ», το καράβι του Ιάσονος, να έχει προσορμίσει εκεί, ώστε οι ναύτες να προβούν σε διαδικασίες συντήρησής της, με σκοπό τη συνέχιση του ταξιδιού τους προς τη Καρχηδόνα.
Το νησάκι διαχρονικά αποτελούσε σημαντικότατο ναυτικό κέντρο, με τους κατοίκους του να διαπρέπουν στον τομέα της αλιείας, δραστηριότητα που εξακολουθεί μέχρι σήμερα να κατέχει δεσποτικό ρόλο στο νησί. Κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821, η συμβολή του Τρικερίου υπήρξε καθοριστική, αφού, πέρα από την υλική αρωγή που προσέφεραν οι κάτοικοί του με την παροχή πλοίων και λοιπών εφοδίων, το νησί αποτέλεσε και μία από τις πιο σημαντικές βάσεις της Φιλικής Εταιρείας. Το 1823, όμως, το Τρίκερι έπεσε στα χέρια των Τούρκων, με την οικονομία του να ακολουθεί φθίνουσα πορεία. Το 1880 εισήχθη επίσημα στην ελληνική επικράτεια και οι κάτοικοι αφοσιώθηκαν και πάλι στις ναυτικές υποθέσεις με συνοδοιπόρο την αγάπη τους για τη θάλασσα.
Η ιστορική σημασία του νησιού δεν περιορίζεται στα παραπάνω, αφού από το 1948 έως το 1953 αποτέλεσε τόπο εξορίας των αντιστασιακών γυναικών. Σε αυτό το πλαίσιο, οι τελευταίες υπεβλήθησαν σε δυσμενείς συνθήκες διαβίωσης, με την στρατιωτική πειθαρχία και τη σκληρότητα να κυριαρχούν. Οι γυναίκες βρέθηκαν εκεί «τιμωρούμενες» για τα πολιτικά τους φρονήματα και κλήθηκαν να ζήσουν απομονωμένες εντός των εγκαταστάσεων του Μοναστηριού της Παναγίας, που βρίσκεται στην υψηλότερη κορυφή του νησιού. Το Τρίκερι εκείνη την περίοδο είχε μερικούς ντόπιους κατοίκους με τους οποίους απαγορευόταν αυστηρά να έχουν επαφές οι κρατούμενες. Οι εξόριστες, πάντως, καταπιάστηκαν με κάθε είδους τεχνική ενασχόληση πλέκοντας, ζωγραφίζοντας, ή ακόμη και καθαρίζοντας τα γύρω χωράφια εθελοντικά, ώστε να απασχολούνται.
Στο σημείο αυτό, αξίζει να επισημανθεί η ιστορικότητα του προαναφερθέντος Μοναστηριού. Την εποχή του Βυζαντίου, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός είχε δώσει κέλευσμα για την ανέγερση ενός μεγαλοπρεπούς ναού στο νησί, του μοναστηριού της Ευαγγελίστριας. Μετέπειτα, στη διάρκεια των Σταυροφοριών, το μοναστήρι αυτό καταστράφηκε ολοσχερώς. Πολλά χρόνια αργότερα, τον Αύγουστο του 1825, ο μοναχός Δαμιανός Κοσλής οραματίστηκε τη μορφή της Παναγίας, που του ζητούσε να μεταβεί στο Τρίκερι και να αιτηθεί να ξεκινήσουν αναζητήσεις στα ερείπια του μοναστηριού, ώστε να βρεθεί η σεβάσμια εικόνα της. Πράγματι, το ξημέρωμα της 10ης Σεπτεμβρίου του 1825, η θαμμένη εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας βρέθηκε στη ρίζα μίας αγριελιάς. Έτσι, όλοι οι κάτοικοι του νησιού συνέδραμαν ώστε να ανεγερθεί ο περικαλλής Ιερός Ναός της Παναγίας Ευαγγελίστριας. Έκτοτε, κάθε χρόνο στις 10 Σεπτεμβρίου τελείται στο νησί μεγαλοπρεπής Ιερά Πανήγυρη προς τιμήν της, στην οποία συρρέει πλήθος κόσμου για να την προσκυνήσει, αφού αποτελεί μία από τις 14 θαυματουργές εικόνες της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Σήμερα, το νησί Τρίκερι αποτελεί μία όαση μπροστά στην αμετάθετη οχλαγωγία και τους αγχώδεις ρυθμούς ζωής που χαρακτηρίζουν την εποχή μας. Στο νησάκι δεν κυκλοφορούν μηχανοκίνητα οχήματα, αφού μόλις 4 ώρες αρκούν για να το εξερευνήσει κανείς ολόκληρο, βαδίζοντας στα όμορφα μονοπάτια του. Με την πυκνή του βλάστηση και περιβαλλόμενο από θάλασσα, προσφέρει μία μοναδική αίσθηση γαλήνης που το καθιστά ως το «απόλυτο καλοκαιρινό ησυχαστήριο». Όπως είναι φυσικό, ξεχωρίζει για τις μοναδικές παραλίες του, με την Αγία Σοφία, την Πράσινη Άμμο και τον Άγιο Γεώργιο να πρωτοστατούν.
Το νησί έχει ελάχιστους μόνιμους κατοίκους οι οποίοι ασχολούνται σχεδόν αποκλειστικά με τον τομέα της αλιείας. Τους καλοκαιρινούς, πάντως, μήνες πολλοί είναι αυτοί που το επισκέπτονται, απολαμβάνοντας τα γαλαζοπράσινα νερά και την ηρεμία που αποπνέει το τοπίο. Το νησί Παλαιό Τρίκερι μπορεί να είναι μικρό στην έκταση, όμως αποτελεί παράλληλα, όχι μόνο φορέα ιστορικής σημασίας, αλλά και πόλος έλξης για εκείνους που θέλουν να προσποριστούν τα οφέλη ενός ατάραχου καλοκαιρινού προορισμού. Το νησάκι μπορεί να μην είναι ευρέως γνωστό, όμως τόσο ο ρόλος που διαδραμάτισε μέσα στην ιστορία όσο και η μοναδικότητά του το καθιστούν αδιαμφισβήτητα το… διαμάντι του Παγασητικού.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Παλαιό Τρίκερι: Το άγνωστο νησί στο νότιο Πήλιο με τα ελαιόδεντρα και τα κρυστάλλινα νερά», travel.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Παλαιό Τρίκερι: Ένα μικρό, άγνωστο σχεδόν, νησάκι του Παγασητικού», lifo.gr, διαθέσιμο εδώ
- Παναγιά η Τρικεριώτισσα, choratouaxoritou.gr, διαθέσιμο εδώ
