Της Μαρίας Κελεπούρη,
Πρόκειται για τη μικρού μήκους ταινία του Γιώργου Ζώη, που βραβεύτηκε με τον Χρυσό Διόνυσο στο Φεστιβάλ της Δράμας το 2010, κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Μικρού Μήκους Ταινίας από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου και επιλέχθηκε σε μεγάλα φεστιβάλ του εξωτερικού. Δικαίωση για τον δημιουργό της ή αιτία προσδοκιών;
Ο Γιώργος Ζώης, σκηνοθέτης που γεννήθηκε στην Αθήνα, σπούδασε στο ΕΜΠ Εφαρμοσμένα Μαθηματικά και Φυσικές Επιστήμες, καθώς και σκηνοθεσία κινηματογράφου στη Σχολή Καλών Τεχνών στο Βερολίνο. Στην Ελλάδα, εκτός από το πολυβραβευμένο Casus Belli, έχει τιμηθεί και για την ταινία Interruption από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου ως πρωτοεμφανιζόμενος σκηνοθέτης. Με ταινίες που έχουν διαγωνιστεί παγκοσμίως από τη Βενετία και τις Κάννες ως το Ρότερνταμ, ο ίδιος έχει διατελέσει μέλος στην επίσημη κριτική επιτροπή για το «Λιοντάρι του Μέλλοντος» στο 74ο Διεθνές Φεστιβάλ της Βενετίας.
Το Casus Belli είναι αιτία πολέμου, αιτία για προβληματισμό και αναθεώρηση. Μια ταινία γυρισμένη μέσα στην οικονομική κρίση της χώρας μας και για την κρίση. Μια ταινία που αναδεικνύει την προσωπική αναμονή και τη συλλογική για το τι επιφυλάσσει το μέλλον.
Ο φακός κινείται με έναν ταχύ, μα συνάμα ευέλικτο ρυθμό, ακολουθώντας τις ουρές που σχηματίζουν οι άνθρωποι. Στο σουπερμάρκετ, στην τράπεζα, στο συσσίτιο. Ένα ευφυές σενάριο που φέρνει κατά μέτωπο την πληθώρα των αγαθών με την ανυπαρξία τους, τη φτώχεια με την ανάγκη για ψυχική λύτρωση και τη χαρά με τη δυστυχία. Και καθ’ όλη αυτήν τη διάρκεια, οι συνομιλίες, οι διάλογοι ή ακόμη και οι μονόλογοι είναι λίγοι. Όμως, ο κόσμος είναι πολύς. Ανάμεσα σε αυτούς, η Τζένη Θεωνά και ο Γιώργος Μπινιάρης στον «πρωταγωνιστικό» ρόλο του άστεγου. Οι κουβέντες δεν είναι απαραίτητες. Η προσδοκία και η απόγνωση αποτυπώνονται στα μάτια τους, που μπορεί να μην κοιτούν ευθεία στην κάμερα, αλλά η μορφή τους έχει περισσότερα να πει. Μια αφαιρετική οπτική που εστιάζει στην αναμονή. Αναμονή ή προσμονή; Αναμφισβήτητα, η μία έννοια εμπεριέχει την άλλη.
Αναμονή για να καλυφθούν οι υποχρεώσεις, αναμονή και για ένα βράδυ διασκέδασης. Πάντα υποταγμένοι στον χρόνο και, τελικά, πόσο χρόνο χάνουμε; Αυτή η ταινία του Γιώργου Ζώη δεν αφορά μόνο την πραγματικότητα της κρίσης στην Ελλάδα. Δεν δημιουργήθηκε μόνο για να θίξει τα τεκταινόμενα της εποχής και να «αγκαλιάσει» τη θλίψη του καιρού. Άγγιξε την ύπαρξή μας. Την πορεία μας στον χρόνο καθώς περνάμε από όλες αυτές τις ουρές. Κι ακριβώς αυτές είναι που μας ενώνουν.
Πόσο εύκολο είναι να μεταβείς από το ένα στάδιο στο άλλο; Από την αυτάρκεια στην ένδεια; Όσο εύκολα και οι φιγούρες αυτής της ταινίας περνούν από τη διασκέδαση στην κατάνυξη. Από την αφθονία στο τίποτα. Τόσο ευάλωτοι είμαστε απέναντι στον χρόνο; Απ’ ό,τι φαίνεται, κινούμαστε με μια διαρκή αγωνία που μας συνοδεύει σε κάθε έξοδο. Έτσι, και σε αυτήν την ταινία, η συνεχής κίνηση προκαλεί το ενδιαφέρον για το πού θα καταλήξει ο φακός. Και, τελικά, αποδεικνύεται πως όλα σε μια στιγμή μπορούν να ανατραπούν. Τα πάντα αντιστρέφονται, ακολουθούν τη ροή που προηγήθηκε, αλλά με την αντίθετη φορά. Και τότε, έρχεται η ρήξη. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Σωματικά και ψυχικά. Ευάλωτοι απέναντι στην ταχύτητα του χρόνου και στη δύναμη των αποφάσεων. Αρκεί μία απόφαση να ανατρέψει τα πάντα; Αυτό θα το δείτε στην ταινία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- CASUS BELLI by Yorgos Zois (short film), youtube.com, διαθέσιμο εδώ.
- Casus Belli, casusbellifilm.com, διαθέσιμο εδώ.
