Tης Διονυσίας Σούρμπη,
Πλέον οι τιμές των καυσίμων έχουν φτάσει στο ζενίθ και δεν προβλέπεται να επανέρχονται σε προηγούμενες τιμές, ειδικά αν δεν υπάρξει αποκλιμάκωση ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία. Λόγω της εισβολής, η Ε.Ε. είχε ανακοινώσει κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ώστε οι χώρες της Ε.Ε. να μην αγοράζουν πετρέλαιο από τη Ρωσία. Οι κυρώσεις αυτές θα ξεκινήσουν οσονούπω.
Βέβαια, ακόμα και να στραφεί η Ρωσία προς τις ανατολικές αγορές, όπως είναι η Κίνα και η Ινδία, εξαρτάται από την ευρωπαϊκή ναυτιλία. Παρόλα αυτά, η Ελλάδα συμμετέχει με το 27% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενόπλοιων. Συνεπώς, για τις νέες συναλλαγές με την Ασία, η Ρωσία εξαρτάται από τάνκερ από την Ευρώπη, ειδικά από την Ελλάδα. Σχεδόν τίποτα στην παγκόσμια επιχείρηση πετρελαίου στην ανοιχτή θάλασσα δεν λειτουργεί χωρίς τα ελληνικά πετρελαιοφόρα και αυτό αποδεικνύεται από το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF).
Μάλιστα, σύμφωνα με τον Σίμον Τζόνσον, καθηγητή του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης, «εάν εξαφανίζονταν τα ελληνικά τάνκερ, δύσκολα θα ήταν δυνατό για τον Πούτιν να μεταφέρει τις παγκόσμιες εξαγωγές πετρελαίου του από την Ευρώπη σε άλλες χώρες».
Με βεβαιότητα, όμως, μπορεί να αναφερθεί ότι αυτές οι κυρώσεις επιφέρουν σημαντικές ζημίες, εκτός από τη Ρωσία, και στην Ε.Ε. και στους απλούς πολίτες με τη συνεχόμενη αύξηση των τιμών, αλλά και στις ναυτιλιακές εταιρείες, που θα δουν στα έσοδά τους να υπάρχει ένα σοβαρό έλλειμα. Όσον αφορά τις προμήθειες της χώρας, ναι μεν υπάρχει ο ασφαλής εφοδιασμός των ελληνικών διυλιστηρίων σε αργό πετρέλαιο, ο οποίος είναι εγγυημένος, αφού δύναται να υποκατασταθεί από άλλους προμηθευτές. Όμως όχι αναίμακτα, εφόσον θα υπάρξει αυξημένο κόστος μεταφορικών. Πλην όμως, η προμήθεια ημιεπεξεργασμένων πετρελαιοειδών (feedstock), δεν υπάρχει εγγυημένος τρόπος προμήθειας, μιας και τώρα εισάγονται κατά κόρον από τη Ρωσία και χρησιμοποιούνται ως πρώτη ύλη από τα ελληνικά διυλιστήρια για ειδικούς, αλλά κρίσιμους τύπους καυσίμων, όπως τα αεροπορικά.
Άλλο ένα φλέγον θέμα είναι οι γκρίζες ζώνες που έχουν δημιουργηθεί γύρω από τις κυρώσεις, που έχει επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση και δεν έχουν δοθεί αποσαφηνιστικές διαδικασίες από το Υπουργείο Ναυτιλίας, ο οποίος είναι ο αρμόδιος φορέας για τον έλεγχο και την εφαρμογή των κυρώσεων. Το γκρίζο καθεστώς αφορά συγκεκριμένους Ρώσους προμηθευτές, αλλά και λιμενικούς τερματικούς σταθμούς φόρτωσης υδρογονανθράκων, με αποτέλεσμα όλο και λιγότεροι Έλληνες πλοιοκτήτες να θέλουν να πάρουν φορτία από τη Ρωσία.
Τη θέση των ελληνικών ναυτιλιακών, όμως, θα αντικαταστήσουν χώρες που δεν δεσμεύονται από τις κυρώσεις, όπως η Τουρκία, η Κίνα ή και η Ινδία. Θα χάσει, δηλαδή, η ελληνική, και μαζί και η ευρωπαϊκή, ναυτιλία σημαντικά μερίδια ή και εξ ολοκλήρου τη συμμετοχή της σε σημαντικές αγορές για μεγάλο διάστημα και μετά την κρίση στην Ουκρανία. Την απειλή για τον εφοδιασμό της ελληνικής αγοράς, αλλά και της λειτουργίας της ελληνικής ναυτιλίας, περιπλέκει περαιτέρω η κατάσταση που είχε δημιουργηθεί πριν λίγες ημέρες με το Ιράν, αφού πλέον τα υπό ελληνική σημαία δεξαμενόπλοια εκτιμάται πως θα αποφεύγουν ολοένα και περισσότερο δρομολόγια στον Περσικό Κόλπο υπό τον κίνδυνο της κατάσχεσης από την Τεχεράνη.
Το ζήτημα αυτό φαίνεται ότι θα απασχολήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα, μιας και τα αποτελέσματα ακόμα δεν έχουν φανεί. Οι συνεχείς εξελίξεις στην ενεργειακή κρίση θα μας απασχολήσουν και τα αποτελέσματα θα φανούν σε βάθος χρόνου. Τόσο στην κάλυψη των αναγκών όσο και στις οικονομικές επιπτώσεις των κυρώσεων.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ρωσικό πετρέλαιο: Tι σημαίνει το εμπάργκο για την Ελλάδα, Καθημερινή. Διαθέσιμο εδώ
- Πώς το ελληνικό ναυτιλιακό λόμπι μπλόκαρε το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, Euro2day. Διαθέσιμο εδώ
