Της Άννας Τσέλα,
Η Κίνα, ως η χώρα με τον μεγαλύτερο πληθυσμό και αρκετά καινοτόμα σε αξιόλογους τομείς, φαίνεται πως βρίσκεται αντιμέτωπη με βαριές κατηγορίες που αφορούν τη διάπραξη εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Επίσης, έντονο είναι το ενδεχόμενο για γενοκτονίες τόσο του πληθυσμού των Uyghur (Ουιγούρων) όσο και άλλων μουσουλμανικών εθνοτικών ομάδων στη βορειοδυτική περιοχή της Xinjiang (Ζιντζιάνγκ). Βάσιμες πληροφορίες από ομάδες ανθρώπινων δικαιωμάτων (Διεθνής Αμνηστία και Human Rights Watch) υποστηρίζουν πως η Κίνα κρατά «φυλακισμένους» περισσότερο από ένα εκατομμύρια ανθρώπους χωρίς τη θέλησή τους και αναγκάζοντάς τους να μελετούν κομμουνιστικά βιβλία, ενώ άλλα τρία εκατομμύρια άτομα έχουν εξαφανιστεί (αναφορά της επιτροπής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα το 2018). Έχει χαρακτηριστεί ως ο μεγαλύτερος μαζικός εγκλεισμός εθνικής-θρησκευτικής μειονότητας από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το δίκτυο αυτό έχει λάβει τη χαρακτηριστική ονομασία «στρατόπεδο επανεκπαίδευσης». Αστυνομικοί φάκελοι που «έχουν δει το φως της δημοσιότητας», αποκάλυψαν «σκοτεινές» λεπτομέρειες που σχετίζονται με τη χρήση του στρατοπέδου. Αρκετά έντονο ήταν το σημείο, όπου αναφερόταν πως πραγματοποιείται χρήση ένοπλων αξιωματικών και η χρήση πολιτικής πυροβολισμού για να σκοτώσουν τα άτομα εκείνα που προσπαθούν να δραπετεύσουν κρυφά. Οι Η.Π.Α. ως πολιτεία και άλλες χώρες στο παρελθόν είχαν κατηγορήσει ανοιχτά την Κίνα για τις γενοκτονίες. Σαφώς, η υπερδύναμη ονόματι Κίνα δεν θα έμενε άπραγη σε αυτούς τους ισχυρισμούς, η οποία αρνήθηκε οποιονδήποτε ισχυρισμό που σχετίζεται με παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Όμως, υπάρχουν κάποια ερωτήματα, τα οποία είναι αναγκαία να απαντηθούν, έτσι ώστε να γίνει η καλύτερη δυνατή προσέγγιση του φλέγοντος θέματος. Ποιοι είναι οι Ουιγούροι; Αφορά μια ομάδα ανθρώπων που υπολογίζονται γύρω στα 12 εκατομμύρια πληθυσμό (κυρίως μουσουλμάνοι) που ζουν στην περιοχή Xinjiang, η οποία αναγνωρίζεται επίσημα ως Xinjiang Uyghur Autonomous Region (XUAR), επίσης είναι γνωστή και ως Ανατολικό Τουρκεστάν. Μιλούν τη δική τους γλώσσα, η οποία ανήκει στην Τουρκική γλωσσική οικογένεια και μοιάζει αρκετά με τα Τουρκικά. Θεωρούν πως τόσο πολιτιστικά όσο και εθνοτικά βρίσκονται κοντά στα έθνη της Κεντρικής Ασίας. Βάσει ερευνών που πραγματοποιήθηκαν, έγινε εμφανές πως την τελευταία δεκαετία παρατηρήθηκε μια αρκετά έντονη κίνηση των Han (Κινέζων, η εθνοτική πλειοψηφία της Κίνας) στη Xinjiang, όπου κατά πάσα πιθανότητα η ενέργεια αυτή έγινε με απόφαση του κράτους, έτσι ώστε να μειώσει τον μειονοτικό πληθυσμό.
Η Κίνα, επίσης, έχει κατηγορηθεί πως στοχοποιεί τους μουσουλμάνους και απαγορεύει κάθε είδος θρησκευτικών πρακτικών στην περιοχή. Έχουν καταστρέψει κάποιους χώρους λατρείας που σχετίζονται με τη συγκεκριμένη θρησκεία, δηλαδή τζαμιά και τάφους. Οι Ουιγούροι ακτιβιστές δηλώνουν ανοιχτά τον φόβο τους για τον πολιτισμό τους, ο οποίος κινδυνεύει να διαγραφθεί. Πού βρίσκεται όμως η Xinjiang; Συγκεκριμένα, στον χάρτη εντοπίζεται στα βορειοδυτικά της Κίνας και αποτελεί τη μεγαλύτερη περιοχή της χώρας. Είναι κυρίως έρημη περιοχή και παράγει το ένα πέμπτο του βαμβακιού στον κόσμο. Ορισμένες μεγάλες εταιρίες αφαίρεσαν το βαμβάκι που προέρχεται από αυτή την περιοχή, καθώς κατά πάσα πιθανότητα βασίζεται η συλλογή του σε καταναγκαστική εργασία της μειονότητας. Η πράξη αυτή πραγματοποιήθηκε λόγω της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, στην οποία ψηφίστηκε δικομματική νομοθεσία που αναγκάζει τις εταιρίες να αποδεικνύουν πως τα προϊόντα από την περιοχή της Xinjiang δεν κατασκευάζονται με καταναγκαστική εργασία. Η περιοχή, επίσης, είναι πλούσια σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Είναι αυτόνομη επαρχία, δηλαδή έχει κάποιες εξουσίες αυτοδιακυβέρνησης. Αλλά, η περιοχή ελέγχεται και βρίσκεται σε σημαντικούς περιορισμούς από την κεντρική κυβέρνηση της Κίνας. Το 2016 η Xinjiang απέκτησε έναν νέο ηγέτη, ονόματι Chen Quanguo, ο οποίος τα καθήκοντα που είχε στην προηγούμενη εργασία του ήταν η αποκατάσταση της τάξης και του ελέγχου στο Θιβέτ. Είναι γνωστός για τον ισχυρό χαρακτήρα του και είναι ειδικός στις εθνικές καταστολές. Οι Η.Π.Α. επέβαλαν κυρώσεις τόσο στον Chen όσο και σε άλλους αξιωματούχους στη Xinjiang.
Κάποιος μπορεί να αναρωτηθεί, πότε και γιατί ξεκίνησαν αυτά τα στρατόπεδα. Το αυτονομικό αίσθημα στο Xinjiang αυξήθηκε τη δεκαετία του 1990 και υπήρχε έντονη βία. Το 2009, περίπου 200 άτομα σκοτώθηκαν σε συγκρούσεις που πραγματοποιήθηκαν. Οι Κινέζοι θεώρησαν υπαίτιους τους Ουιγούρους και ήθελαν το κράτος δικό τους. Όμως, μια μαζική καταστολή ασφαλείας συνέτριψε τη διαφωνία. Το Xinjiang πλέον «ελέγχεται» από ένα διάχυτο δίκτυο 24ωρης παρακολούθησης. Υπάρχουν σημεία ελέγχου και κάμερες, οι οποίες σαρώνουν τα πάντα (π.χ. πρόσωπα, πινακίδες κυκλοφορίας). Επίσης, σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η αστυνομία έχει τον πλήρη έλεγχο, καθώς χρησιμοποιεί εφαρμογές για κινητά, έτσι ώστε να παρακολουθεί τη συμπεριφορά του καθενός, μέσω ηλεκτρικών ενεργειών. Αρκετά ήταν τα άτομα εκείνα που είχαν στοχοποιηθεί, καθώς δεν έκαναν επαρκή χρήση του κινητού τους και αυτό αποτέλεσε σημάδι προσπάθειας αποφυγής της ψηφιακής παρακολούθησης. Η αστυνομία κατάσχει όλα τα τηλέφωνα, έτσι ώστε να μπορέσει να κατεβάσει πληροφορίες που είναι δυνατόν να εμφανιστούν και έπειτα σαρώνουν στα κινητά τα όσα επιτρέπεται να διαβάσουν. Το 2017, ο Πρόεδρος Xi Jinping ανέφερε πως όλες οι θρησκείες στην Κίνα είναι υποχρεωτικό να έχουν προσανατολισμό τα Κινεζικά συμφέροντα.
Οι κατηγορίες προς την Κίνα είναι αρκετά σοβαρές και το γεγονός πως εμπλέκεται ένας τόσο μεγάλος πληθυσμός ατόμων, καταλήγει σε μια εντελώς απάνθρωπη πράξη. Τα όσα έχει πράξει η Κίνα έχουν οριστεί από τη διεθνή σύμβαση ως πρόθεση για καταστροφή μιας εθνικής, φυλετικής, θρησκευτικής ομάδας. Επιπλέον πληροφορίες αναφέρουν πως εκτός από τον εγκλεισμό σε στρατόπεδα, η Κίνα στειρώνει με βίαιο τρόπο τις γυναίκες, έτσι ώστε να μειωθεί ο πληθυσμός των Ουιγούρων. Απομακρύνουν τα παιδιά από τις οικογένειές τους και προσπαθούν με τον κάθε δυνατό τρόπο να αφανίσουν τις πολιτιστικές παραδόσεις της εθνοτικής ομάδας. Σε μια δήλωσή του, ο Υπουργός Εξωτερικών των Η.Π.Α., Antony Blinken, ανέφερε πως η Κίνα διαπράττει γενοκτονίες και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, κάτι που υποστήριξε και το Βρετανικό Κοινοβούλιο, τον Απρίλιο του 2021. Η Υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου βασιλείου, Liz Truss, δήλωσε σοκαρισμένη με τις λεπτομέρειες που βρίσκονταν στα έγγραφα και τις τόσο απάνθρωπες και μισητές συμπεριφορές σε μια ομάδα ατόμων.
Το Ινστιτούτο Στρατηγικής Πολιτικής της Αυστραλίας, το 2020 βρήκε σημαντικά στοιχεία για περισσότερα από 380 «στρατόπεδα επανεκπαίδευσης», που αυτό σημαίνει πως υπήρξε αύξηση 40% σε σύγκριση με προηγούμενες έρευνες. Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί πως η διαρροή εγγράφων με το όνομα China Cables, επιβεβαίωσε τα όσα οι περισσότεροι γνώριζαν. Τα στρατόπεδα προορίζονται ως φυλακές ύψιστης ασφάλειας και όσοι δεν υπακούσουν σαφώς θα υπάρξει αυστηρή πειθάρχηση και τιμωρία. Υπάρχουν άτομα, τα οποία μπόρεσαν να ξεφύγουν από αυτή την «κόλαση». Οι περισσότεροι έχουν μιλήσει και έχουν περιγράψει λεπτομερώς τα σωματικά, ψυχικά και σεξουαλικά βασανιστήρια, τα οποία υπέστησαν. Οι γυναίκες έχουν κάνει αναφορά σε μαζικούς βιασμούς και σεξουαλικές κακοποιήσεις.
Μετά από επίσημη ανακοίνωση, η Κίνα αρνείται ακράδαντα κάθε ισχυρισμό που αφορά τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αψηφώντας τα όσα έχουν αναφέρει οι μάρτυρες. Στην αποκάλυψη με τους αστυνομικούς φακέλους, εκπρόσωπος του Κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε πως: «Οι αντικινεζικές φωνές προσπαθούν να μειώσουν και να εξοντώσουν την Κίνα». Συνέχισε τις δηλώσεις του αναφέροντας πως: «Οι κάτοικοι στη Xinjiang έχουν μια αρκετά σταθερή, ευτυχισμένη και ικανοποιημένη ρουτίνα. Τα ορίζουν ως κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης και εκμάθηση ανθρώπινων δεξιοτήτων». Συνεχίζοντας, υποστηρίζουν πως: «Η καταστολή ήταν μια απαραίτητη πράξη, έτσι ώστε να επιτευχθεί η απομάκρυνση της τρομοκρατίας και η εκρίζωση του ισλαμιστικού εξτρεμισμού, οπότε τα στρατόπεδα αυτά είναι το αναγκαίο εργαλείο για την εκπαίδευση των όσων είναι κρατούμενοι».
Είναι αρκετά δύσκολο να γνωρίζει κάποιος τα βασανιστήρια και τις πραγματικές συνθήκες ζωής που επικρατούν, λόγω της εκστρατείας παραπληροφόρησης της Κίνας και της μη επιτρεπόμενης δυνατότητας να διαρρέουν πληροφορίες. Ωστόσο, υπήρξαν έγγραφα που «είδαν το φως της δημοσιότητας» και μαρτυρίες, τα οποία συνέβαλαν στη γνώση της επικρατούσας κατάστασης στη Xinjiang.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Concentration camps and forced labor: China’s repression of the Uyghurs, explained, VOX, Διαθέσιμο εδώ
- The faces of China’s detention camps in Xinjiang, ICIJ, Διαθέσιμο εδώ
- Who are the Uyghurs and why is China being accused of genocide?, BBC, Διαθέσιμο εδώ
