Της Χριστίνας Τάτση,
H εξαγωγή δοντιού αποτελεί μία από τις πιο γνωστές οδοντιατρικές εργασίες. Πρόκειται για μια διαδικασία που δύναται να λάβει χώρα σε όλες τις ηλικίες και να δώσει οριστική λύση, όταν κρίνεται αναγκαίο. Είναι, όμως, φυσικό να υπάρχει απορία για το αν όντως χρειάζεται να προχωρήσουμε σε μία τέτοια διαδικασία, καθώς αυτή αποτελεί την ύστατη επιλογή και είναι η τελευταία διέξοδος μετά από κάθε άλλη θεραπεία.
Εξαγωγή δοντιού είναι η διαδικασία αφαίρεσης ολόκληρου του δοντιού ή της ρίζας από το φατνιακό οστό, το οστό της γνάθου. Υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες μια χειρουργική εξαγωγή δοντιού μπορεί να είναι τόσο περίπλοκη, ώστε να χρειαστεί ένα γενικός οδοντίατρος να παραπέμψει τον ασθενή σε ειδικό γναθοχειρουργό. Μία από τις εξειδικεύσεις του γναθοχειρουργού είναι η εκτέλεση χειρουργικών εξαγωγών, όπως είναι αυτές των έγκλειστων τρίτων γομφίων (φρονιμίτες).
Η θέση και η κατάσταση του δοντιού που πρόκειται να εξαχθεί είναι οι δύο παράγοντες που καθορίζουν τη δυσκολία μιας εξαγωγής. Μάλιστα, τα πρόσθια δόντια της άνω γνάθου είναι, συνήθως, πιο εύκολο να εξαχθούν από τα οπίσθια δόντια ή αυτά της κάτω γνάθου. Ακόμη πιο δύσκολο να αφαιρεθούν είναι στην περίπτωση που τα δόντια έχουν κλίση ή είναι έγκλειστα. Ωστόσο, πλέον, η σύγχρονη οδοντιατρική έχει ως κύριο στόχο να προλάβει την απώλεια των δοντιών. Έτσι, ένας καταρτισμένος οδοντίατρος δε θα προτείνει ως πρώτη λύση την εξαγωγή δοντιού, αλλά θα εξαντλήσει όλες τις εναλλακτικές οδοντιατρικές θεραπείες, προκειμένου να σώσει ένα δόντι. Στην περίπτωση που όλες αυτές οι οδοντιατρικές λύσεις δεν είναι εφικτές ή αποτελεσματικές, τότε μόνο θα προχωρήσει στην εξαγωγή δοντιού.
Ειδικότερα, ένα σοβαρό κάταγμα στη μύλη ενός δοντιού, το οποίο δε μπορεί να αντιμετωπιστεί με ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση), ή ένα κάταγμα ρίζας, το οποίο δε μπορεί να αντιμετωπιστεί με ακρορριζεκτομή, καθιστούν αναγκαία την εξαγωγή του τραυματισμένου δοντιού. Επίσης, η περιοδοντική νόσος, η οποία είναι μία φλεγμονώδης νόσος των ούλων και των περιοδοντικών ιστών και αποτελεί εξέλιξη της ουλίτιδας, συνιστά την πιο συχνή αιτία εξαγωγής δοντιών, κυρίως σε άτομα άνω των 40 ετών, αφού αυτά, σταδιακά, χάνουν τη στήριξή τους από το οστό της γνάθου και παύουν να είναι λειτουργικά. Ακόμα, στην περίπτωση που κάποιο δόντι είναι έντονα τερηδονισμένο και, λόγω της μεγάλης απώλειας οδοντικής ουσίας, η ανασύσταση με στεφάνη (θήκη) είναι αδύνατη ή αρκετά επισφαλής, συνιστάται η εξαγωγή αυτού.
Ακόμα περισσότερο, όταν ένα δόντι δεν ανταποκρίνεται θετικά στην προσπάθεια διενέργειας ενδοδοντικής θεραπείας (απονεύρωσης), η εξαγωγή του δοντιού αποτελεί μονόδρομο, ενώ συγχρόνως, τις περισσότερες φορές συστήνεται η εξαγωγή των τρίτων γομφίων (φρονιμίτες), προτού αυτοί προκαλέσουν κάποια επιπλοκή, η οποία μπορεί να είναι ιδιαίτερα επώδυνη. Επιπρόσθετα, εάν έχουν απομείνει λίγα δόντια στον φραγμό και αυτά δεν είναι αρκετά ισχυρά για να υποστηρίξουν μια μερική οδοντοστοιχία, η μόνη εναλλακτική λύση είναι μια ολική τεχνητή οδοντοστοιχία. Αυτό σημαίνει πως θα χρειαστεί να εξαχθούν υπάρχοντα δόντια, ακόμη και σε περίπτωση που αυτά είναι σχετικά υγιή. Τέλος, στα πλαίσια μιας ορθοδοντικής θεραπείας, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις συνωστισμού, μπορεί να κριθεί αναγκαία η αφαίρεση κάποιου δοντιού, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για τα υπόλοιπα δόντια, για να μετακινηθούν στη σωστή τους θέση. Δόντια που έχουν ανατείλει σε λάθος θέση και δεν είναι εφικτό να αναταχθούν μπορεί, επίσης, να πρέπει να υποστούν εξαγωγή. Μάλιστα, οι εξαγωγές δοντιών αυτής της αιτιολογίας είναι πιο συχνές στην εφηβική ηλικία.
Συμπερασματικά, βασική επιδίωξη του οδοντιάτρου είναι η διατήρηση των δοντιών που υπάρχουν στο στόμα του ασθενούς και η αποκατάστασή τους με θεραπευτικές ή προσθετικές μεθόδους. Όταν, όμως, διαπιστώνεται ακτινογραφικά και κλινικά ότι η απόδοση του δοντιού στη λειτουργία μάσησης είναι αδύνατη ή ότι αυτό είναι υπεύθυνο για την πρόκληση διαφορών διαταραχών, τότε ο ειδικός οδηγείται στην αφαίρεσή του.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Reasons for tooth extraction in the western states of Germany, Elmar Reich, Karl-Anton Hiller, Community of Dentistry and Oral Epidemiology. Διαθέσιμο εδώ
- Reasons for tooth extraction in Scotland, I.G Chestnutta, V.I Binnieb, M.M Taylorc, Journal of Dentistry. Διαθέσιμο εδώ
- Reasons for tooth extraction in four general dental practices in South Wales, W Richards, J Ameen, A M Coll & G Higgs, BDJ. Διαθέσιμο εδώ
