Tης Ευανθίας Τσαγγάρη,
Φήμη, δόξα, χρήμα, γόητρο. Είναι μερικές μόνο από τις λέξεις που ενσαρκώνουν το απόλυτο είδωλο, την πιο ποθητή γυναικά που υπήρξε ποτέ, που δεν είναι άλλη από την Μέριλιν Μονρόε. Η ηθοποιός Μέριλιν Μονρόε ξεπέρασε μια δύσκολη παιδική ηλικία, για να γίνει το μεγαλύτερο και πιο διαρκές σύμβολο του σεξ στον κόσμο. Πέθανε από υπερβολική δόση βαρβιτουρικών χαπιών το 1962, σε ηλικία 36 ετών, και το μυστήριο του θανάτου της καθήλωσε ολόκληρη την υφήλιο. Τι ήταν, όμως, αυτό που την έκανε τόσο πετυχημένη, επιθυμητή και απροσπέλαστη;
Η Νόρμα Τζιν, όπως ήταν το ληξιαρχικό της όνομα, γεννήθηκε την 1η Ιουνίου του 1926, στο Λος Άντζελες. Σε ηλικία επτά ετών θα αποχωριστεί τη μητέρα της, λόγω ψυχικής της ασθένειας και έπειτα θα «περιοδεύσει» σε πληθώρα ανάδοχων σπιτιών, όπου θα υποστεί, σε πολλές περιπτώσεις, σεξουαλική επίθεση. Στα 16 της πια, μοναδική διέξοδος φαντάζει ο γάμος. Έτσι, αφού παρατήσει το γυμνάσιο θα παντρευτεί το τότε αγόρι της, Τζέιμς Ντόχερτι, με τον οποίο θα χωρίσει λίγα χρόνια αργότερα. Φαίνεται πως οι τραυματικές εμπειρίες που είχε βιώσει σαν παιδί δε την πτόησαν, παρά την πείσμωσαν. Η Μέριλιν είχε ένα όραμα. Θα γινόταν ηθοποιός του Χόλυγουντ σαν την Τζιν Χάρλοου και τη Λάνα Τέρνερ και τίποτα δε θα μπορούσε να τη σταματήσει. Κάποια στιγμή είπε σε μια φίλη της: «Αν το εκατό τοις εκατό των μεγάλων σταρ των ταινιών του Χόλυγουντ μου έλεγαν ότι δεν θα μπορούσα να φτάσω στην κορυφή, δεν θα τους πίστευα».
Φυσικά, δεν γνώρισε την επιτυχία από τη μια μέρα στην άλλη. Ξεκίνησε σαν μοντέλο, ενώ σε κάθε εγχείρημά της στην υποκριτική άκουγε αποθαρρυντικά σχόλια. Γυρνούσε από στούντιο σε στούντιο, είδε συμβόλαια ταινιών να λήγουν και πολλές πόρτες να κλείνουν. Ο δρόμος προς την επιτυχία ήταν κάπως δύσβατος, όμως εκείνη ήταν πάντα έτοιμη να θριαμβεύσει στην καριέρα της. Άλλαξε όνομα, έβαψε τα μαλλιά της ξανθά και περνούσε ατέλειωτες ώρες εξασκούμενη στην υποκριτική, κάνοντας πρόβες και διαβάζοντας σενάρια. Λέγεται πως δε δίστασε να σκαρφαλώσει στην κορυφή, χρησιμοποιώντας αθέμιτα μέσα, καθώς οι φήμες για τις σχέσεις της με μεγάλους παραγωγούς και σκηνοθέτες της εποχής οργίαζαν.
Πολλές φορές τίθεται το ζήτημα του κατά πόσον η Μέριλιν υπήρξε ένα «υγιές» πρότυπο γυναίκας, δεδομένου ότι θρυλείται πως είχε περάσει από πολλά κρεβάτια μέχρι να γίνει διάσημη. Προφανώς, η ζωή της υπήρξε κάθε άλλο παρά υποδειγματική. Μεγάλωσε, κατ’ ουσία, μόνη, ποτέ δεν εισέπραξε την αγάπη που άξιζε, βίωσε κακοποιητικές σχέσεις και προσπαθούσε να επικρατήσει σε μία ανδροκρατούμενη κοινωνία, που το μόνο που της αναγνώριζε ήταν οι αισθησιακές της καμπύλες. Πρόκειται για μία τραγική φιγούρα, από την αρχή της ζωής της μέχρι το γάμο της με τον χειριστικό και άλλοτε βίαιο Τζο ντι Μάτζιο, την απόρριψη των πανίσχυρων αδερφών Κένεντι και την παρακολούθησή της από το FBI.
Είναι αδιανόητο, λοιπόν, να μπαίνουμε στη διαδικασία να κρίνουμε έναν άνθρωπο που, παρόλες τις αντιξοότητες που αντιμετώπισε, κατάφερε, με τον όποιο τρόπο, να ξεπεράσει τον ίδιο του τον εαυτό και να γνωρίσει αυτή τη δόξα. Λανθασμένα κάποιος κρίνεται για τη φιλοδοξία του, ειδικά στην περίπτωση της Μέριλιν, η οποία, εικάζοντας, θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελεί μία μέση δυστυχισμένη νοικοκυρά της εποχής, κι αν φυσικά κρίνουμε από τις ερωτικές της εμπειρίες, μία χωρισμένη εν τέλει γεροντοκόρη.
Βέβαια, ακόμη και διάσημη πλέον, η μοναχικότητα την συνόδεψε καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της. Θα έλεγε κανείς ότι η μεγαλύτερη αγάπη κι αναγνώριση που βίωσε ήταν αυτή των θαυμαστών της. Αν άξιζε, τελικά, να θυσιάσει ακόμη και την αξιοπρέπειά της για την απόκτηση αυτής της αναγνώρισης, μόνο η ίδια θα μπορούσε να το κρίνει. Καθείς ζυγίζει τις επιλογές του και πράττει αυτό που θεωρεί πιο ωφέλιμο για τον ίδιο, βάσει πόνου-ηδονής. Δε θα έπρεπε κανείς να αποδοκιμάζεται για τα «οχήματα» που χρησιμοποίησε, ώστε να καλύψει τις εκάστοτε ανάγκες του. Πίσω από κάθε συμπεριφορά κρύβεται ένα ψυχολογικό αίτιο, ένα βαθύτερο κίνητρο, πολύ ανώτερο από τις προσωπικές πεποιθήσεις και την εθιμοτυπία. Εγώ, εσύ, αυτός θα μπορούσαμε να πράξουμε διαφορετικά στην περίπτωση της Μέριλιν. Αυτό, όμως, δεν την καθιστά ανήθικη ή ανάξια.
Από φεμινιστικής άποψης, δε, πολλές φορές η Μέριλιν θεωρείται πως υποβάθμισε το γυναικείο φύλο, «πουλώντας» το σώμα της με αντάλλαγμα τη δημοτικότητα. Εν προκειμένω, τίθεται το ερώτημα: Τι σημαίνει φεμινισμός; Και τι πρεσβεύει, δηλαδή, αυτός; Αν ο φεμινισμός συνεπάγεται την έννοια της γυναικείας αλληλεγγύης, τότε θα ήταν οξύμωρο να κρίνουμε μία γυναίκα για το πώς και με ποιο σκοπό χρησιμοποίησε —με δική της βούληση— το σώμα της. Ας μην ξεχνάμε πως στην τελική η Μέριλιν «βγήκε μπροστά» για τις γυναίκες, προάγοντας το body-positivity και έχοντας ενημερωμένες απόψεις πάνω στην πολιτική και την κοινωνική δικαιοσύνη. Είναι πραγματικά λυπηρό για το πώς η εικόνα της έχει άμεσα συνδεθεί με αυτή της «χαζής ξανθιάς», που υποδυόταν στις ταινίες, αφού το οξυδερκές μυαλό της ανέκαθεν υποβιβαζόταν, λόγω της αιώνιας ταμπέλας της ξανθιάς σεξοβόμβας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Marilyn Monroe, biography.com, διαθέσιμο εδώ
