Της Σοφίας Πεχλιβανίδου,
Οι μουσικοί είναι ποιητές. Βέβαια, όλοι οι καλλιτέχνες έχουν κάτι ποιητικό στη δουλειά τους, κάτι που απέχει από την πραγματικότητα ή κάτι που αναφέρεται ακριβώς σε αυτήν, αλλά με τρόπο που τείνει να την αλλάζει, να την κινεί, να προβληματίζει, να φωνάζει, να βιώνει έντονα συναισθήματα ανεξάρτητα από τη θετική ή την αρνητική πλευρά που μπορεί να έχουν. Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι οι καλλιτέχνες έχουν τον τρόπο να μιλούν για τη ζωή και να μοιράζονται τον εσωτερικό τους «πόλεμο» με τρόπους που μοιάζουν προνομιούχοι ή, έστω, σαν να φορούν παράξενα γυαλιά που τους δίνει τη δυνατότητα να βλέπουν τα πράγματα αλλιώς. Οι μουσικοί, όμως, είναι αλλιώτικοι ποιητές στο μυαλό μου. Είναι εκείνοι που μιλούν για όλα αυτά που τους απασχολούν και κοινοποιούν στον κόσμο τους θησαυρούς του μυαλού τους με ρυθμό, με νότες που χαράσσουν στη δική τους ψυχή και έπειτα στις ψυχές των ακροατών τους όλα εκείνα τα μηνύματα –ξεχωριστά για τον καθένα μας— που αντιστοιχούν στα βιώματά τους από παιδιά.
Ένας τέτοιος ποιητής είναι και ο Φοίβος Δεληβοριάς, που εγώ «συνάντησα» κάπου στην εφηβεία μου και στις αρχές του Μαΐου κυκλοφόρησε τον όγδοο δίσκο του με τίτλο “Anime”. Πρόκειται για έναν δίσκο δέκα τραγουδιών που γράφτηκαν στο διάστημα μεταξύ 2018 και 2021 «με την ψυχή ταραγμένη, μειλίχια ή σε έκσταση», όπως λέει ο ίδιος για όσα περιλαμβάνονται στο νέο του μοίρασμα με το κοινό. Ακούγοντας τον δίσκο, σκεπτόμενη όσα συνέβησαν σε μένα και στον κόσμο από το 2018 έως σήμερα, έως την «έξοδο» του δίσκου στους ακροατές του, συνειδητοποίησα ότι αυτή τη φορά ο Δεληβοριάς μέσα σε δέκα τραγούδια τα είπε όλα. Είπε όλα εκείνα που σκεφτόμαστε όλοι, ίσως και εκείνα που δεν θέλουμε καν να σκεφτούμε, είπε εκείνα που συζητάμε στις παρέες μας, εκείνα που εξομολογούμαστε στον ψυχολόγο μας, εκείνα που δεν θα λέγαμε ποτέ στους γονείς μας από φόβο ή από ενοχή, εκείνα που θα θέλαμε να πούμε στον έρωτά μας είτε εκπληρώθηκε είτε όχι, εκείνα που θέλουμε να πούμε στον εαυτό μας, αλλά η όψη μας στον καθρέφτη είναι συχνά δύσκολα διαχειρίσιμη και είναι εκείνη που αποφεύγουμε σαν τον διάολο. Ο Φοίβος Δεληβοριάς, δηλαδή, μίλησε σε μας για εμάς, μίλησε και για κάθε τι που χαρακτηρίζει τον κόσμο που φτιάξαμε και τελικά δεν ξέρουμε πώς λειτουργεί ούτε πώς να τον αλλάξουμε –αν θέλουμε όντως- γιατί μεγαλώσαμε χωρίς οδηγίες χρήσης.
Δεν μπορώ να κρίνω αν πρόκειται για τον καλύτερο δίσκο του, πάντως είναι ο δίσκος που χρειαζόμασταν καιρό τώρα και ήρθε, πράγματι, την κατάλληλη στιγμή. Περιέχει τους στίχους εκείνους που όλες και όλοι σκεφτόμασταν και σκεφτόμαστε, αλλά ως μη ποιητές μάς είναι δύσκολο να τους γράψουμε, πόσο μάλλον να τους τραγουδήσουμε. Ο Δεληβοριάς, λοιπόν, ο Φοίβος όλων εκείνων που τον ακολουθούν στις μουσικές του ιστορίες από την αρχή ή τον βρήκαν στην πορεία, σε μερικές αράδες μουσικής συμπύκνωσε όσα ζήσαμε και ζούμε, όσα μας διαμόρφωσαν τα τελευταία χρόνια ως ανθρώπους και ως κοινωνία και έγινε –για ακόμα μια φορά— εκείνος ο θρασύς ρομαντικός που μιλάει ειλικρινά και δίνει νόημα στη λατινική λέξη anima, στην ψυχή που ταξιδεύει στον κόσμο και παρατηρεί τους ανθρώπους γύρω του, σχολιάζει τις σχέσεις, τον άνθρωπο από την παιδική του ηλικία ως τοn θάνατο, το τραύμα, την ενοχή, το έγκλημα, τον έρωτα που πάντα θα μας συντροφεύει με όποιον τρόπο επιλέγουμε εμείς να του δώσουμε χώρο και χρόνο στη ζωή μας. Ο αγαπημένος Δεληβοριάς, ο κύριος της ελληνικής μουσικής, το αιώνιο παιδί μάς δίνει έναν ακόμη λόγο να πιστεύουμε ότι τα συναισθήματα οφείλουν να βιώνονται, οι αλήθειες πρέπει να λέγονται όσο σκληρές και άβολες κι αν είναι, τα βιώματα πρέπει να εκφράζονται με όποιο κόστος, σε όποιον χρόνο και με όποιον τρόπο μπορεί ο καθένας να το κάνει για τη δική του ψυχή.
Άλλωστε, αυτό δεν κάνει η τέχνη συνολικά; Επιστρέφει στα βιώματα, τα αναγκάζει να αναδυθούν, να βγουν προς τα έξω. Με άλλα λόγια, εξωτερικεύοντας τα πιο εσωτερικά τους στοιχεία, οι καλλιτέχνες γράφουν τις ιστορίες τους. Οι μουσικοί, ωστόσο, επενδύουν τις ιστορίες τους με τον πιο δυναμικό τρόπο: συνθέτοντας νότες. Και οι ιστορίες αυτές που τραγουδάμε στις συναυλίες ή στις παρέες μας, είναι εκείνες που μένουν και μας ακολουθούν για πάντα, γι’ αυτό τροβαδούρους-ποιητές σαν τον Φοίβο Δεληβοριά τους ευχαριστούμε λίγο παραπάνω, που έχουμε την τύχη να ακούμε τις δικές τους ιστορίες σε πεντάλεπτα μουσικά κομμάτια, που αναφέρονται κάπως μαγικά στη ζωή αυτή που μοιάζει σε μας τόσο βαριά να την κουβαλάμε. Anime, επομένως, ας είναι για τον καθένα εκεί έξω που ακούγοντας τον δίσκο θα αρπάξει την ευκαιρία να γνωρίσει την ψυχή του λίγο παραπάνω!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Anime (2022),foivosdelivorias.wordpress.com, διαθέσιμο εδώ.
- Anime, innerear-delivorias.bandcamp.com, διαθέσιμο εδώ.
